Το δρόμο για την εφαρμογή μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου άνοιξε η νέα Οδηγία της Ε.Ε. για τους συντελεστές ΦΠΑ, η οποία δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με την νέα Οδηγία, η Ελλάδα μπορεί να εφαρμόζει σε όλα τα νησιά του Αιγαίου πλην Κρήτης συντελεστές έως 30% χαμηλότερους από τους αντίστοιχους συντελεστές που εφαρμόζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Σύμφωνα με την νέα Οδηγία της Ε.Ε. για το ΦΠΑ:
1. Νησιά Αιγαίου. Με την παράγραφο 2 του άρθρου 104 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ όπως αυτή αντικαθίσταται με την παράγραφο 13 του άρθρου 1 της νέας Οδηγίας, η Ελλάδα μπορεί να εφαρμόζει στους νομούς Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου και Κυκλάδων και στα νησιά της Θάσου, των Βόρειων Σποράδων, της Σαμοθράκης και της Σκύρου συντελεστές έως 30% χαμηλότερους από τους αντίστοιχους συντελεστές που εφαρμόζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα. Σήμερα, μόλις πέντε νησιά του Αιγαίου (Χίος, Λέρος, Σάμος, Λέσβος, Κως) τα οποία συνδέονται με τις προσφυγικές ροές έχουν μειωμένους κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ. Με τη νέα Οδηγία, η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση διασφαλίζει τη δυνατότητα να διατηρήσει τις εκπτώσεις στα πέντε νησιά χωρίς σύνδεση με το προσφυγικό ενώ σε συνάρτηση με τα δημοσιονομικά περιθώρια έχει τη δυνατότητα να επαναφέρει το καθεστώς των εκπτώσεων σε όλα τα νησιά του Αιγαίου, πλην Κρήτης. Βέβαια για την πρακτική υλοποίηση της εφαρμογής των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου υπάρχει ακόμη δρόμος. Η οδηγία θα πρέπει να ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία προκειμένου να τεθεί σε ισχύ από το 2025 ενώ απαιτείται η εύρεση δημοσιονομικού χώρου για την υλοποίηση της.
2. Νεόδμητα ακίνητα. Σύμφωνα με την οδηγία η Ελλάδα μπορεί να διαπραγματευτεί και να πετύχει τη διατήρηση της αναστολής του ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων ακινήτων έως το τέλος του 2024 ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2025 ανάλογα με τις δημοσιονομικές συνθήκες θα υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής μειωμένου συντελεστή 13% ή ακόμη και μηδενικού στις μεταβιβάσεις νέων οικοδομών, όπως ισχύει σε άλλες χώρες της ΕΕ (π.χ. Λουξεμβούργο).
3. Αγροτικά μηχανήματα και προϊόντα: Από το 2025 θα επιτρέπεται η εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα αγροτικά μηχανήματα (13% από 24% με τα σημερινά δεδομένα), εφόσον το επιτρέπουν οι δημοσιονομικές συνθήκες. Μειωμένος ΦΠΑ θα μπορεί να ισχύσει επίσης στο βαμβάκι, στα φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Ειδικά για τα λιπάσματα η κυβέρνηση έχει προχωρήσει ήδη στη μείωση του ΦΠΑ στο 6%.
4. Ιατρικά είδη και live streaming: Δίνεται δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών σε ηλιακά πάνελ, βρεφικές πάνες, μάσκες χειρουργικές, υπηρεσίες live streaming θεαμάτων, καθώς και απαλλαγή ΦΠΑ σε είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, καθώς και ιατρικό εξοπλισμό και αναπηρικά είδη.
5. Έκτακτες συνθήκες – καταστροφές. Σε περιπτώσεις κρίσεων, φυσικών καταστροφών ή πανδημιών η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα την απαλλαγή συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών από τον ΦΠΑ.