53χρονος Basel Hamzeh αναγκάστηκε να κρατήσει το καφέ του κλειστό λόγω των lockdown στο Βερολίνο. Τα προβλήματά του, όμως, δεν τέλειωσαν εκεί.
Μετά την επιστροφή στο μαγαζί του στην περιοχή Friedrichshain της γερμανικής πρωτεύουσας και το «άνοιγμα» της οικονομίας, μια νέα απειλή παρουσιάστηκε στον ορίζοντα: οι υψηλοί λογαριασμοί ρεύματος και φυσικού αερίου.
Το κόστος της ενέργειας έχει αυξηθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, «αγγίζοντας» νέα, δυσθεώρητα ρεκόρ σε αρκετές χώρες, τη στιγμή που η οικονομία και η κοινωνία προσπαθούν να ορθοποδήσουν.
Οι καταναλωτές επωμίζονται το κόστος
Οι τιμές χονδρικής της ενέργειας στη Γερμανία έχουν αυξηθεί κατά 60% φέτος, οδηγώντας τον Basel Hamzeh σε αύξηση των τιμών των προϊόντων του “Frau Honig Cafe”: «Οι υψηλές τιμές ενέργειας αποτελούν νέο, μεγάλο εμπόδιο μετά από τα lockdown που μας κράτησαν κλειστούς εδώ και μήνες. Δυστυχώς, οι καταναλωτές θα χρειαστεί να επωμιστούν τις αυξήσεις αυτές», ανέφερε ο Hamzeh.
Οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, προκαλώντας φόβο για πληθωριστική αύξηση, λόγω της έλλειψης φυσικού αερίου και της παράλληλης αύξησης της ζήτησης. Στην Ευρώπη, σημαντικό ρόλο παίζουν και οι νέοι ευρωπαϊκοί περιβαλλοντικοί στόχοι βάσει των οποίων έχει αυξηθεί η φορολογία της παραγωγής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. Τα αυξημένα κόστη θα αποτελέσουν και κύριο μέλημα της συνάντησης COP26 των ηγετών του ΟΗΕ στην Σκωτία το Νοέμβριο.
Πολιτικό κόστος
Οι κυβερνήσεις φοβούνται το πολιτικό κόστος των τιμολογικών αυξήσεων. Οι Ελβετοί πολίτες, μάλιστα, έδωσαν ένα ηχηρό παράδειγμα μετά από το «Όχι» σε πρόσφατο δημοψήφισμα για νέο, προτεινόμενο περιβαλλοντικό φόρο στη χώρα.
Το υψηλό κόστος της ενέργειας φαίνεται πως θα συνεχιστεί. Η Ρωσία έχει μειώσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, ενώ η Ασία περιορίζει τις εξαγωγές λόγω προσπάθειας ενίσχυσης των αποθεμάτων της. Παρ’ όλα αυτά, κερδισμένες από την αύξηση των τιμών φυσικού αερίου στην Ευρώπη βγαίνουν εταιρείες παραγωγής ενέργειας όπως η γερμανική RWE AG και η γαλλική Engie SA.
H αύξηση του κόστους θα οδηγήσει πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε «λουκέτο». Σύμφωνα με την Kate Nicholls, CEO της UKHospitality, «μια αύξηση των τιμών ενέργειας θα είναι καταστροφική για την ξενοδοχειακή βιομηχανία. Πολλά ξενοδοχεία βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού. Μπορεί να χρειαστεί νέα παρέμβαση από τις αρχές εάν υπάρξει αύξηση στο κόστος λειτουργίας τους».
Ο πληθωρισμός και οι περιβαλλοντικοί στόχοι
Η αύξηση του πληθωρισμού αποτελεί άλλο ένα πρόβλημα για τις ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες ανακάμπτουν από την πανδημία. Τα καταναλωτικά έξοδα στην Ευρωζώνη επέδειξαν αύξηση της τάξης του 2,2% τον Ιούλιο.
Αν και η Ευρώπη έχει το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής στον κόσμο, πολλές χώρες έχουν αρχίσει να αμφισβητούν συγκεκριμένες προτάσεις του.
Η Γαλλία προσπαθεί να καθυστερήσει ή να υποσκάψει τη νέα πρόταση για τη φορολόγηση των εκπομπών άνθρακα που αφορούν τη θέρμανση και τις μεταφορές. Επιπροσθέτως αρκετές χώρες, όπως η Ολλανδία και η Ουγγαρία, ανησυχούν για τις κοινωνικές επιπτώσεις των προτάσεων για αύξηση της φορολογίας των υδρογονανθράκων.
Στη Βρετανία δεν είναι ακόμη ξεκάθαρος ο τρόπος επίτευξης των στόχων μηδενικών εκπομπών. «Η γενιά μας θα επωμιστεί το κόστος της μείωσης των εκπομπών άνθρακα. Τι θα μας πουν σε πέντε χρόνια όταν καταλάβουν πως οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού δεν πρόκειται να επιτευχθούν;» αναρωτήθηκε ο Jonathan Stern, ερευνητής του Oxford Institute for Energy Studies.
Προς το παρόν, η Ισπανία είναι αυτή που υποφέρει περισσότερο. Λόγω της απουσίας ενεργειακών διασυνδέσεων με τη Γαλλία, οι τιμές του ηλεκτρικού έχουν ξεπεράσει τα 100 ευρώ / Μεγαβατώρα, υπερδιπλασιασμένες σε σχέση με τα προ-πανδημίας επίπεδα.
«Προφανώς αποτελεί τεράστιο πλήγμα για την Σοσιαλιστική κυβέρνηση της Ισπανίας η οποία είχε βασίσει την προεκλογική της καμπάνια στη μείωση του ενεργειακού κόστους», ανέφερε ο Javier Tobias Gonzalez, στέλεχος της συμβουλευτικής εταιρείας βιώσιμης ανάπτυξης ECODES.
Στην Βρετανία, η Ofgem αναμένεται να αυξήσει τις τιμές κατά 125 στερλίνες / Μεγαβατώρα.
Όσο για τον Basel Hamzeh στο Βερολίνο, «το καφέ μας τα βγάζει πέρα χάρη στην υποστήριξη της γειτονιάς. Χωρίς αυτούς, δε θα τα καταφέρναμε».