Η πίεση που υφίστανται τα νοικοκυριά από την ακρίβεια, αλλά και την άνοδο των επιτοκίων αποτυπώνονται στην έρευνα για τις προσδοκίες των καταναλωτών τον Μάρτιο που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Είναι ενδεικτικό ότι οι προσδοκίες των καταναλωτών για τον πληθωρισμό αυξήθηκαν σημαντικά, ενώ σε ό, τι αφορά την οικονομική ανάπτυξη, έγιναν πιο αρνητικέ και αυξήθηκε και το αναμενόμενο ποσοστό ανεργίας.
Την ίδια στιγμή, οι προσδοκίες για αύξηση του ονομαστικού εισοδήματος τους επόμενους 12 μήνες ήταν γενικά σταθερές, ενώ οι προσδοκίες για αύξηση των ονομαστικών δαπανών αυξήθηκαν περαιτέρω.
Πιο συγκεκριμένα, από την έρευνα της ΕΚΤ προκύπτουν τα εξής:
Πληθωρισμός
Ο μέσος αντιληπτός ρυθμός πληθωρισμού τους προηγούμενους 12 μήνες αυξήθηκε σε 9,9% τον Μάρτιο του 2023, έναντι 8,7% τον Φεβρουάριο.
Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό τους επόμενους 12 μήνες αυξήθηκαν, από 4,6% τον Φεβρουάριο στο 5,0% τον Μάρτιο.
Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό τρία χρόνια αργότερα αυξήθηκαν επίσης, από 2,4% σε 2,9%.
Από την έρευνα προκύπτει ακόμη ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παρέμειναν πολύ χαμηλότερες από τον αντιληπτό ρυθμό πληθωρισμού του παρελθόντος, ιδίως στον ορίζοντα τριών ετών.
Η αβεβαιότητα σχετικά με τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό 12 μήνες πριν έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο από την έναρξη της έρευνας τον Απρίλιο του 2020. Όσον αφορά το πώς γίνεται αντιληπτός ο πληθωρισμός, αλλά και τις προσδοκίες, οι νεότεροι ερωτηθέντες (ηλικίας 18-34) συνέχισαν να αναφέρουν χαμηλότερο αντιληπτό πληθωρισμό και προσδοκίες από μεγαλύτερης ηλικίας ερωτηθέντες (ηλικίας 55-70).
Εισόδημα και κατανάλωση
Οι καταναλωτές αναμένουν ότι το ονομαστικό εισόδημά τους θα αυξηθεί κατά 1,3% τους επόμενους 12 μήνες, έναντι ποσοστού 1,2% τον Φεβρουάριο.
Όσον αφορά τις ηλικιακές ομάδες, πιο αισιόδοξοι εμφανίζονται οι νεότεροι, καθώς η αναμενόμενη αύξηση του ονομαστικού εισοδήματος μειώθηκε για τους μεγαλύτερους καταναλωτές (ηλικίας 55 ετών και άνω), ενώ αυξήθηκε για τους νεότερους καταναλωτές (ηλικίας 18-34).
Οι αντιλήψεις για την αύξηση των ονομαστικών δαπανών κατά τους προηγούμενους 12 μήνες αυξήθηκαν στο 7,1%, από 6,6% τον Φεβρουάριο.
Οι προσδοκίες για αύξηση των ονομαστικών δαπανών τους επόμενους 12 μήνες αυξήθηκαν στο 4,1%, από 3,9% τον Φεβρουάριο.
Οι εξελίξεις στις αντιλήψεις και στις προσδοκίες για τις ονομαστικές δαπάνες παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό ευθυγραμμισμένες μεταξύ του εισοδήματος και των ηλικιακών ομάδων.
Αγορά εργασίας και οικονομική ανάπτυξη
Οι προσδοκίες οικονομικής ανάπτυξης για τους επόμενους 12 μήνες υποχώρησαν οριακά στο -1,0%, από -0,9% τον Φεβρουάριο.
Σύμφωνα με αυτές τις χαμηλότερες προσδοκίες για την οικονομική ανάπτυξη, οι αντιλήψεις για το ποσοστό ανεργίας 12 μήνες πριν αυξήθηκαν στο 11,7%, έναντι 11,5% τον Φεβρουάριο.
Οι καταναλωτές συνέχισαν να αναμένουν ότι το μελλοντικό ποσοστό ανεργίας θα είναι υψηλότερο από το εκτιμώμενο τρέχον ποσοστό ανεργίας (11,3%).
Όπως είναι αναμενόμενο, το 20% των καταναλωτών με το χαμηλότερο εισόδημα ανέφερε τα υψηλότερα αναμενόμενα και αντιληπτά ποσοστά ανεργίας.
Πρόσβαση σε στέγαση και δάνεια
Οι καταναλωτές περιμένουν ότι το κόστος στέγης θα αυξηθεί τους επόμενους 12 μήνες κατά 2,7%.
Αν και κάπως υψηλότερες από ό,τι τους προηγούμενους μήνες, οι προσδοκίες για την αύξηση των τιμών των κατοικιών παρέμειναν πολύ χαμηλότερες από αυτές που καταγράφηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022.
Η αύξηση αντανακλά κυρίως τις υψηλότερες προσδοκίες των ερωτηθέντων με εισοδήματα κάτω του μέσου όρου και των νεότερων ερωτηθέντων (ηλικίας 18-34), που προφανώς έχουν μεγαλύτερη ανησυχία για τις τιμές σε σχέση και με τα εισοδήματά τους.
Οι προσδοκίες για τα επιτόκια στεγαστικών δανείων 12 μήνες μπροστά συνέχισαν να αυξάνονται έως και 5,1%, φθάνοντας 1,8 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τις προσδοκίες που καταγράφηκαν στις αρχές του 2022.
Τόσο η εκτιμώμενη πρόσβαση σε δανεισμό τους προηγούμενους 12 μήνες όσο και οι προσδοκίες για πρόσβαση σε δανεισμό τους επόμενους 12 μήνες παρουσίασαν επιδείνωση σε σχέση με τον Φεβρουάριο.