Για ακόμη μία φορά έκθεση της Capital Economics είναι κόλαφος για τη χώρα μας.
Η Capital Economics ακυρώνει τις προβλέψεις για ανάπτυξη της ελληνικής κυβέρνησης, αποκλείει την καθαρή έξοδο από το μνημόνιο, θεωρεί βέβαιη την επιμονή των πιστωτών στην εφαρμογή πολιτικά «τοξικών» μεταρρυθμίσεων και κατά συνέπεια εκτιμά ότι το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη είναι ακόμη αβέβαιο. Γιατί δεν έχει τελειώσει η λιτότητα και γιατί γκρεμίζονται οι ελπίδες για σοβαρή ελάφρυνση του χρέους.
Η ελληνική κρίση έχει υποχωρήσει και η κυβέρνηση ενδεχομένως καταφέρει να εξέλθει από το πρόγραμμα διάσωσης τον επόμενο Αύγουστο βάσει σχεδίου.
Όμως η έξοδος δεν θα είναι «καθαρή» και οι επίσημοι πιστωτές που συνεχίζουν να έχουν στην κατοχή τους το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους θα επιμείνουν σε πολιτικά τοξικές μεταρρυθμίσεις. Κατά συνέπεια, το μέλλον της χώρας στην Ευρωζώνη συνεχίζει να είναι αβέβαιο.
Αυτά υποστηρίζει η Capital Economics, μετά την έκθεση της 4ης Δεκεμβρίου ή οποία ανέφερε ότι «Η ανάπτυξη δεν αρκεί, ο κίνδυνος άτακτης χρεοκοπίας παραμένει», σε νέα έκθεση που δημοσίευσε και στην οποία αναλύει πέντε βασικά ερωτήματα για την Ελλάδα.
Η οικονομία
Η Ελλάδα αρχίζει επιτέλους να ανακάμπτει από την πτώση της – το ΑΕΠ ενισχύθηκε για τρίτο διαδοχικό τρίμηνο στο γ‘ τρίμηνο, σηματοδοτώντας την πιο μακρά περίοδο συνεχούς ανάπτυξης από το 2006. Η βελτίωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο εμπόριο και κυρίως στον τουρισμό. Όμως η εγχώρια οικονομία παραμένει πολύ αδύναμη. Αμφιβάλλουμε πολύ ότι η ανάπτυξη θα είναι ανάλογη των αισιόδοξων προβλέψεων της Κομισιόν και της ελληνικής κυβέρνησης τα επόμενα δύο χρόνια.
Η λιτότητα
Η δημοσιονομική πρόοδος είναι εντυπωσιακή, με το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 να ξεπερνάει κατά πολύ το στόχο του προγράμματος. Ωστόσο, μεγάλο μέρος της βελτίωσης οφείλεται σε έκτακτα γεγονότα. Η Ελλάδα αναμένεται να εμφανίσει μεγάλα πλεονάσματα στο μέλλον, τα οποία θα απαιτούν περαιτέρω μέτρα λιτότητας. Τα μέτρα αυτά θα είναι δύσκολα να περάσουν δεδομένης της έλλειψης στήριξης στην κυβέρνηση.
Οι τράπεζες
Η ήπια βελτίωση των οικονομικών συνθηκών δεν οφείλεται καθόλου στις τράπεζες, ενώ παράλληλα δεν έχει βοηθήσει τον εύθραυστο τραπεζικό κλάδο της χώρας. Οι καταθέσεις δεν φεύγουν πια, όμως αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί υπάρχουν capital controls. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν πάνω από 30% και οι προσπάθειες μείωσής τους συνεπάγονται ότι οι δανειοδοτήσεις θα συνεχίσουν να μειώνονται.
Θα βγει η Ελλάδα από το πρόγραμμα τον επόμενο χρόνο;
Η Ελλάδα είναι προγραμματισμένο να βγει από το πρόγραμμα διάσωσης τον Αύγουστο του 2018, ή λίγο μετά. Η εντυπωσιακή δημοσιονομική της σύγκλιση τον περασμένο χρόνο, οι προσπάθειες μεταρρύθμισης και η ήπια οικονομική ανάκαμψη της επέτρεψαν να αποκτήσει πρόσβαση στις χρηματαγορές και να δει την απόδοση των 10ετών ομολόγων να υποχωρεί κάτω από το 5% για πρώτη φορά από το 2009. όπως και να ‘χει, από τη στιγμή που δεν λήγει μεγάλο χρέος τα επόμενα δύο χρόνια, οι μεσοπρόθεσμες χρηματοδοτικές ανάγκες είναι ήπιες και θα μπορούσαν να καλυφθούν από το κεφαλαιακό απόθεμα που έχει ήδη συγκεντρωθεί.
Όμως η έξοδος δεν θα είναι «καθαρή». Το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι πιστωτές κατέχουν το 80% του χρέους σημαίνει ότι θα επιμείνουν σε μέτρα λιτότητας και μεταρρυθμίσεις σε μια προσπάθεια να αυξήσουν τις πιθανότητες να πάρουν τα χρήματά τους πίσω. Οι προϋποθέσεις αυτές θα είναι πολύ δύσκολο να εκπληρωθούν καθώς οι ψηφοφόροι τα βγάζουν δύσκολα πέρα με την ανεργία και τις συνεχώς μειούμενες παροχές. Οι πολιτικές αντιδράσεις ίσως αναδυθούν εκ νέου, οδηγώντας ακόμη και σε επανάληψη του δημοψηφίσματος του 2015. Αυτή τη φορά ίσως προκύψει μία άτακτη χρεοκοπία από την Ευρωζώνη.
Θα γίνει ελάφρυνση του χρέους;
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι η ελάφρυνση του χρέους θα συζητηθεί μετά την τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση του τρίτου προγράμματος διάσωσης, πιθανότατα προς τα τέλη του 2018. όμως έχουν συμφωνήσει μόνο στο ότι μπορούν να υπάρξουν, αν χρειαστεί, επιπλέον επεκτάσεις ή μειώσεις επιτοκίων.
Συνεχίζουν να υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις στο να γίνει «καθαρή» διαγραφή, που είναι η μοναδική πραγματική ελπίδα της Ελλάδας για διαρκή επιτυχία στην Ευρωζώνη.