Παρόλο που η συνεχιζόμενη κρίση του κόστους ζωής, ο πληθωρισμός και τα υψηλά επιτόκια έχουν μειώσει κάπως τη ζήτηση, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες είδαν το κόστος της στέγασης να εκτοξεύεται σε νέα ύψη τον τελευταίο χρόνο.
Σύμφωνα με μελέτη της εταιρείας Deluxe Holiday Homes, η Σερβία έρχεται πρώτη όσον αφορά την αύξηση στις τιμές των διαμερισμάτων το διάστημα 2023-24.
Δεύτερη έρχεται η Λιθουανία και σε μικρή απόσταση η Ρουμανία. Μεγάλες αυξήσεις καταγράφονται επίσης σε Μάλτα και Ισπανία, αναφέρει το Euronews.
Παρά την άνοδο πάντως, οι τιμές στη Σερβία δεν συγκρίνονται με την πλούσια Ελβετία, την ακριβότερη χώρα της ΕΕ με μέση τιμή πάνω από τα 18.000 ευρώ ανά τετραγωνικό.
Στην Ελλάδα, αντίθετα, καταγράφεται η ελάχιστη μέση τιμή στην Ευρώπη, 2.900 ευρώ ανά τετραγωνικό. Μπορεί να είναι χαμηλή σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, ξεπερνά όμως τις δυνατότητες του μέσου Έλληνα, ο οποίος αμείβεται με έναν από τους χαμηλότερους μισθούς στην Ευρώπη.
Σερβία
Η μέση τιμή των διαμερισμάτων στη Σερβία αυξήθηκαν κατά 82,6% από το 2023 έως το 2024 και έφτασε τα 3.700 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, παρά το γεγονός ότι τα εισοδήματα έμειναν στάσιμα γύρω στα 764 ευρώ τον μήνα κατά μέσο όρο.
Παρόλα αυτά το κόστος ζωής είναι σχετικά χαμηλό στη βαλκανική χώρα στα 641 ευρώ, κάτι που αφήνει περισσότερο διαθέσιμο εισόδημα για αγορά κατοικίας.
Βασικός λόγος για την εκτίναξη των τιμών είναι το γεγονός ότι τα στεγαστικά επιτόκια παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Αρκετοί πολίτες σπεύδουν εξάλλου να επενδύσουν σε ακίνητα τις οικονομίες τους σε ξένα νομίσματα.
Είναι μια από τις επικερδέστερες τακτικές για επενδύσεις σε συνάλλαγμα, δεδομένου ότι τα επιτόκια για καταθέσεις σε ξένο νόμισμα είναι χαμηλά.
Οι επενδύσεις στην αγορά ακινήτων έχει επίσης νόημα για εργαζομένους σε μη παραδοσιακά ή ευέλικτα επαγγέλματα, όσους δεν έχουν σταθερή εργασία και όσους δεν μπορούν να ελπίζουν σε τραπεζικό δάνειο. Η ευρύτερη έλλειψη επενδυτικών ευκαιριών επίσης ενθαρρύνει τις επενδύσεις σε ακίνητα.
Εξάλλου το κεφάλαιο που απαιτείται δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο, χάρη στο χαμηλό κατασκευαστικό κόστος.
Ακόμα, ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας έχει οδηγήσει στην εισροή ρώσων και ουκρανών πολιτών στη Σερβία τους τελευταίους μήνες. Πολλοί είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα για διαμερίσματα και οι ιδιοκτήτες συχνά επιλέγουν να κάνουν έξωση στους προηγούμενους ενοίκους για να φιλοξενήσουν τους πλουσιότερους ξένους.
Λιθουανία
Οι τιμές των διαμερισμάτων στη Λιθουανία αυξήθηκαν το τελευταίο έτος κατά 75,78% στα 4.460 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με το κόστος ζωής να κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με της Σερβίας στα 760 ευρώ ανά άτομο ανά μήνα.
Αυτό σημαίνει ότι, παρά την αύξηση τιμών, ο πληθωρισμός στα ακίνητα δεν φαίνεται να έχει επιβαρύνει σημαντικά το κόστος διαβίωσης, τουλάχιστον για την ώρα.
Τα διαμερίσματα στη Λιθουανία ακριβαίνουν για διάφορους λόγους, ένας από τους κυριότερους είναι η σχετικά μεγάλη αύξηση των μισθών σε κάποιους κλάδους, προκειμένου να αντισταθμιστούν οι απώλειες του πληθωρισμού.
Το κόστος των οικοδομικών υλικών έχει επίσης αυξηθεί σημαντικά, όπως συμβαίνει και με το εργατικό κόστος.
Τα τελευταία χρόνια, οι εταιρείες Πληροφορικής και άλλων κλάδων ιδρύουν γραφεία στο Βίλνιους και άλλες μεγάλες πόλεις λόγω του σχετικά χαμηλού λειτουργικού κόστους, κάτι που οδηγεί σε εισροή εργαζομένων που αναζητούν κατοικία.
Επιπλέον, αρκετοί ιδιοκτήτες δεν μείωσαν τις τιμές τους στη διάρκεια της πανδημίας, όπως συνέβη σε άλλες χώρες.
Ρουμανία
Τρίτη σε αυξήσεις τιμών έρχεται η Ρουμανία, όπου η μέση τιμή αυξήθηκε κατά 74,50% στα 2.900 ευρώ.
Ωστόσο το κόστος ζωής είναι σαφώς χαμηλότερο σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες στα 679 ευρώ τον μήνα. Από την άλλη πλευρά, το μέσο εισόδημα είναι χαμηλό, μόλις 1.093 ευρώ τον μήνα.
Η ζήτηση για ακίνητα αυξάνεται το τελευταίο διάστημα λόγω της ανάπτυξης του κατασκευαστικού κλάδου και τις αύξησης των εισοδημάτων.
Μάλτα
Τα διαμερίσματα στη Μάλτα αυξήθηκαν με χαμηλότερο ρυθμό, σε σχέση με τις προηγούμενες χώρες κατά 47,54% το τελευταίο έτος. Η μέση τιμή διαμορφώνεται στα 3.397 ευρώ ανά τετραγωνικό.
Αυτό ίσως οφείλεται στην αύξηση της ζήτησης για ακίνητα στην περιοχή της Μεσογείου, μετά τις φορολογικές και νομικές αλλαγές που εφάρμοσαν πρόσφατα χώρες όπως η Βρετανία και η Γαλλία. Αυτό οδήγησε πολίτες υψηλών εισοδημάτων στην απόφαση να επενδύσουν σε χώρες όπως η Μάλτα και η Ιταλία.
Ισπανία
Η Ισπανία έρχεται στην πέμπτη θέση όσον αφορά την αύξηση της μέσης τιμής των διαμερισμάτων το διάστημα 2023-24, η οποία έφτασε τα 5.673 ευρώ.
Παρόλα αυτά το κόστος ζωής παρέμεινε σε μάλλον χαμηλά επίπεδα στα 760 ευρώ, νούμερο συγκρίσιμο με τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, παρά το γεγονός ότι η ισπανική οικονομία είναι ισχυρότερη και απολαμβάνει τα οφέλη του τουρισμού.
Ο μέσος μισθός είναι εξάλλου σχετικά υψηλός στα 2.409 ευρώ, κάτι που δείχνει ότι η χώρα βρίσκεται σε καλό δρόμο για ανάκαμψη από τις απώλειες της πανδημίας.
Βασικός λόγος της αύξησης τιμών είναι το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των διαθέσιμων διαμερισμάτων βρίσκεται σε τουριστικές και επομένως ακριβές περιοχές, όπως για παράδειγμα το Σαν Σεμπαστιάν, η Μαδρίτη, η Βαλένθια, η Βαρκελώνη, η Πάλμα, το Αλικάντε και το Κόστα ντελ Σολ.
Όπως συμβαίνει και στη Μάλτα, αρκετά διαθέσιμα διαμερίσματα δοατέθηκαν για βραχυχρόνιες μισθώσεις ή αγοράστηκαν από ξένους, κάτι που επιβάρυνε τους ντόπιους με υψηλότερες τιμές.