Η αυξανόμενη ανησυχία που προκαλούν οι γεωπολιτικές εντάσεις, κυρίως στη Μέση Ανατολή και στην Ερυθρά Θάλασσα, θα απασχολήσουν τους Υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ που συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες. Επίσης, το πολυετές χρηματοδοτικό μέσο «Διευκόλυνση για την Ουκρανία» (Ukraine Facility) και η χρήση των παγωμένων ρωσικών δημόσιων περιουσιακών στοιχείων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, είναι δύο από τα βασικά θέματα συζήτησης του Συμβουλίου Ecofin.
Προσερχόμενος στο Συμβούλιο, ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόβσκις ρωτήθηκε σχετικά με την κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα και απάντησε ότι παρακολουθούνται οι επιπτώσεις, κυρίως στις τιμές της ενέργειας. «Παρακολουθούμε αυτή την κατάσταση πολύ στενά. Μόλις βγαίνουμε από ένα ενεργειακό σοκ. Η ΕΕ έχει κάνει πολλά για να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της από άποψη ενέργειας και να μειώσει τις εξαρτήσεις της σε αυτόν τον τομέα και έχουμε στα χέρια μας εργαλεία όπως το REPOWER EU».
Σχετικά με το ίδιο θέμα, ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι είχε δηλώσει λίγο πριν τη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup ότι οι επιθέσεις των Χούθι κατά εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, προς το παρόν δεν έχουν δείξει τις συνέπειές τους στην ενέργεια και στον πληθωρισμό, αλλά «είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να το παρακολουθούμε πολύ στενά». «Δεν θα πρέπει να υποτιμηθούν αυτές οι γεωπολιτικές εντάσεις. Προς το παρόν δεν υπάρχουν επιπτώσεις, αλλά θα μπορούσαν να προκύψουν τις επόμενες εβδομάδες στις τιμές της ενέργειας και στον πληθωρισμό», παραδέχτηκε ο Π. Τζεντιλόνι.
Επίσης αναφέρθηκε για την ανάγκη επίτευξης συμφωνίας στην οικονομική στήριξη προς την Ουκρανία, εντός των επόμενων δύο εβδομάδων, δηλώνοντας : «Μετά από δύο χρόνια πολέμου η Ουκρανία συνεχίζει να μάχεται για τις αξίες μας και παράλληλα κατάφερε να διαχειριστεί την οικονομία της. Γι' αυτό η οικονομική στήριξη της Ευρώπης είναι ουσιαστικής σημασίας. Έχουμε μόνο δύο εβδομάδες πριν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 1ης Φεβρουαρίου για να φτάσουμε σε μια καλή συμφωνία». Σημείωσε, παράλληλα, ότι η οικονομική στήριξη της Ουκρανίας δεν είναι μόνο ευρωπαϊκό καθήκον, τονίζοντας ότι η ΕΕ καλεί όλους τους διεθνείς εταίρους να στηρίξουν τη χώρα.
Ερωτηθείς αν είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, ο Π. Τζεντιλόνι ανέφερε ότι εξετάζεται η κατάλληλη νομική βάση, ενώ παραδέχτηκε ότι υπάρχουν νομικές δυσκολίες. Ωστόσο, ανέφερε ότι η πρόταση της Επιτροπής για διαχωρισμό των κερδών από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, θα μπορούσε να είναι ένα πρώτο βήμα που θα έφερνε 2-3 δις ευρώ το χρόνο. Πρόσθεσε ότι ερευνώνται κι'άλλοι τρόποι, αλλά ξεκαθάρισε ότι η χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων δεν αντικαθιστά την οικονομική στήριξη για την Ουκρανία που είναι ζωτικής σημασίας για τη χώρα.
Υπενθυμίζεται ότι το Συμβούλιο της ΕΕ κατέληξε σε μερική συμφωνία σχετικά με το μέσο «Διευκόλυνση για την Ουκρανία», αφήνοντας το ποσό της βοήθειας να καθοριστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 1ης Φεβρουαρίου, ως μέρος της αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027. Εν τω μεταξύ, ξεκίνησαν και οι διερευνητικές συζητήσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που είναι συννομοθέτης για τη μακροοικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Η Επιτροπή έχει προτείνει συνολικό προϋπολογισμό 50 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία την περίοδο 2024-2027 ( 17 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και 33 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια).