Μηνύματα απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο αναμένεται να στείλουν σήμερα από την Αλεξανδρούπολη οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Βόρειας Μακεδονίας και ο πρόεδρος της Σερβίας, οι οποίοι θα παραστούν στα εγκαίνια του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU Αλεξανδρούπολης).
Η έναρξη της κατασκευής του δεύτερου, μετά τη Ρεβυθούσα, τερματικού σταθμού LNG της χώρας πραγματοποιείται σε μια συγκυρία που σε όλη την Ευρώπη επισπεύδονται οι επενδύσεις για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο και ενώ οι εξελίξεις έχουν αναδείξει ήδη τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα ως πύλη φυσικού αερίου για τα Βαλκάνια, καθώς από την περασμένη Τετάρτη –οπότε η Μόσχα έκλεισε τη στρόφιγγα για τη Βουλγαρία– έχει καταστεί σε αποκλειστικό προμηθευτή της γειτονικής χώρας. Το 40% των αναγκών της Βουλγαρίας σε αέριο καλύπτεται με LNG από τη Ρεβυθούσα και το 60% με ρωσικό αέριο που πουλάει η ΔΕΠΑ.
Στην τελετή για την έναρξη υλοποίησης του έργου του τερματικού σταθμού του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ) Αλεξανδρούπολης θα μιλήσει το μεσημέρι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή πλωτού σταθμού παραλαβής, αποθήκευσης και επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου LNG (FSRU), σε απόσταση 17,6 χιλιομέτρων νοτιοδυτικά της Αλεξανδρούπολης και 10 χιλιομέτρων από την πλησιέστερη ακτή, και θα μπορεί να παραδίδει μέχρι και 5,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως.
Με τον νέο τερματικό σταθμό, που είναι προγραμματισμένο να λειτουργήσει τον Δεκέμβριο του 2023, επιτυγχάνονται τα εξής:
- Ενισχύεται η ενεργειακή επάρκεια και ενεργειακή ασφαλεία της χώρας.
- Διαμορφώνονται εναλλακτικοί τρόποι προμήθειας Φυσικού Αερίου.
- Μειώνεται η εξάρτηση της χώρας απο το ρωσικό Φυσικό Αέριο.
- Η Ελλάδα αποκτά στρατηγικό ρόλο και γίνεται ενεργειακός κόμβος.
- Δημιουργούνται ενεργειακοί διάδρομοι που δεν διέρχονται από τουρκικό έδαφος.
- Δημιουργούνται εργαλεία περιφερειακής συνεργασίας στα Βαλκάνια με βάση τις συνεργασίες των χωρών στον τομέα της ενέργειας.
Για τη σημασία του νέου τερματικού σταθμού Αλεξανδρούπολης μίλησε στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος, αφού είπε πως η Ελλάδα συνδράμει ήδη οι φίλοι και γείτονα Βουλγαρία στον τομέα της ενέργειας, σημείωσε: "Την Τρίτη, μαζί με άλλους ηγέτες της Βαλκανικής, θα βρεθώ στην Αλεξανδρούπολη, στον νέο σταθμό αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου. Ενα πολύ σημαντικό έργο υποδομής, το οποίο, σε συνδυασμό με άλλες πρωτοβουλίες, μέσα σε λιγότερο από 20 μήνες θα μας έχει δώσει τη δυνατότητα να διαφοροποιήσουμε πλήρως τις πηγές εφοδιασμού σε Φυσικό Αέριο, όχι μόνο της πατρίδας μας, αλλά και όλης της Βαλκανικής Χερσονήσου. Η Ελλάδα, λοιπόν, γρήγορα και πολύ μεθοδικά, μετατρέπεται σε έναν ενεργειακό κόμβο της περιοχής, αλλά, ταυτόχρονα, και σε στρατηγική πύλη εισόδου ενεργειακών πόρων προς τη νοτιοανατολική Ευρώπη συνολικά".
Ενδεικτική της σημασίας του έργου είναι η παρουσία στη σημερινή τελετή στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, του προέδρου του Ευρωπαικού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, των πρωθυπουργών της Βουλγαρίας Κίριλ Πετκόφ, της Βόρειας Μακεδονίας Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι και του προέδρου της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Στην κατασκευάστρια εταιρία Gastrade συμμετέχουν ο όμιλος Κοπελούζου, η Gaslog Cyprus Investments Ltd, η ΔΕΠΑ Εμπορίας Α.Ε, η Boulfartrabsgaz EAD και ο ΔΕΣΦΑ Α.Ε. Ο πρωθυπουργός έχει ήδη ανακοινώσει στη Βουλή ότι θα κατασκευαστεί και δεύτερος πλωτός σταθμός αποθήκευσης και επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, με την ίδια δυναμικότητα, στο Θρακικό Πέλαγος.
Χαιρετισμό θα απευθύνουν ο πρόεδρος του Ευρωπαικού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι, ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Χρήστος Μέτιος, ο δήμαρχος Αλεξαδρούπολης Ιωάννης Ζαμπούκης και ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Gastrade Κωστής Σιφναίος. Η τελετή θα ολοκληρωθεί με την υπογραφή από τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας και της Βουλγαρίας.
Ο τερματικός σταθμός Αλεξανδρούπολης θα λειτουργήσει ως μία ακόμη πύλη εισόδου φυσικού αερίου στη χώρα, θέτοντας τις βάσεις για τη μετατροπή της και σε κόμβο φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το LNG που θα φτάνει με καράβια από διάφορες πηγές στην Αλεξανδρούπολη θα αεριοποιείται, θα μπαίνει στο εθνικό σύστημα και από εκεί μέσω του IGB στη Βουλγαρία και μέσω ενός άξονα διασυνδετηρίων αγωγών στη Σερβία και στη Ρουμανία, καθώς και στη Βόρεια Μακεδονία, μέσω της προωθούμενης διασύνδεσης με την Ελλάδα. Ο αρχικός σχεδιασμός της εταιρείας Gastrade –που υλοποιεί το έργο– προβλέπει την ολοκλήρωσή του το 2023, ωστόσο η εταιρεία έπειτα και από σχετικό αίτημα της κυβέρνησης καταβάλλει προσπάθειες για την επίσπευσή του τουλάχιστον κατά 6 μήνες.
Με την ολοκλήρωση του FSRU Αλεξανδρούπολης, η Ελλάδα σχεδόν διπλασιάζει τη δυναμικότητα αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου από τα επτά δισ. κυβικά μέτρα σήμερα, σε πάνω από 15 δισ. κ.μ., ενώ η συνολική δυναμικότητα της χώρας μπορεί να ξεπεράσει τα 30 δισ. κ.μ. σε περίπτωση που ολοκληρωθούν όλα τα επενδυτικά σχέδια για νέα FSRU. Εναν δεύτερο τερματικό σταθμό LNG σχεδιάζει η Gastrade στη Θράκη, έναν η Μότορ Οϊλ στους Αγ. Θεοδώρους στην Κόρινθο, έναν τα ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη και έναν η Mediterranean Gas στον Βόλο.