Ορίζοντα διετίας θα έχει το πακέτο των πρωθυπουργικών εξαγγελιών στη ΔΕΘ για τις φοροελαφρύνσεις και τις άλλες παρεμβάσεις στην οικονομική πολιτική, όπως προκύπτει από τις συζητήσεις που έχουν ξεκινήσει στην ηγεσία της κυβέρνησης σε συνεργασία με το οικονομικό επιτελείο. Οι νέες μειώσεις φόρων αλλά και τα έργα και οι μεταρρυθμίσεις του Ταμείου Ανάκαμψης θα δώσουν τον τόνο στις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από το βήμα της Διεθνούς Eκθεσης Θεσσαλονίκης. Το πράσινο φως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μπαζούκας ρευστότητας των 77 δισ. ευρώ από το «Ελλάδα 2.0» και το νέο ΕΣΠΑ έδωσε το σήμα για την έναρξη του διετούς κυβερνητικού μαραθωνίου για την υλοποίηση του πλάνου ανάκαμψης. Αυτό είναι ο ένας πυλώνας στον οποίο αναμένεται να στηριχθούν οι προβλέψεις για υψηλή ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Ο άλλος είναι η πολιτική των φορολογικών ελαφρύνσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Τα μέτρα που θα ανακοινωθούν εκτιμάται πως θα έχουν ορίζοντα 1+1 έτη. Από το οικονομικό επιτελείο καταρτίζουν το καλάθι των παροχών τόσο για το 2022 όσο και για το 2023, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τον αστάθμητο παράγοντα της εξέλιξης των νέων μεταλλάξεων του κορωνοϊού. Ο κεντρικός άξονας παραμένει όμως σταθερός: η κυβέρνηση βρίσκεται ήδη στην αφετηρία για τη μεγαλύτερή της πρόκληση που δεν είναι άλλη από την επιστροφή στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και των μισθωτών, την ανάκαμψη της οικονομίας, την ελάφρυνση της μεσαίας τάξης, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, αλλά και την επιτυχή διαχείριση των πόρων του εθνικού σχεδίου.
Οι νέες φοροελαφρύνσεις που βρίσκονται στο τραπέζι θα ενσωματωθούν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2022 το οποίο και αναμένεται να κατατεθεί στο ελληνικό Κοινοβούλιο την 1η Οκτωβρίου. Το σχέδιο παρεμβάσεων θα είναι πλήρως κοστολογημένο – θα υλοποιείται ανάλογα με τις εξελίξεις στην οικονομία – ενσωματώνοντας τα στοιχεία από τους κρίσιμους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο όπου πολλά θα κριθούν από την πορεία του τουρισμού.
Μονιμοποίηση μέτρων
Ειδικότερα το σχέδιο για το 2022 θα ενσωματώνει τη μονιμοποίηση των ισχυόντων μέτρων, όπως του μειωμένου ΦΠΑ στις μεταφορές, στα μη οινοπνευματώδη στην εστίαση, στους κινηματογράφους, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες, καθώς και την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Περιλαμβάνει επίσης τη διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα πέντε νησιά του Αιγαίου (σε Χίο, Λέρο, Σάμο, Κω και Λέσβο) για όσο διάστημα λειτουργούν σε αυτά δομές αιτούντων άσυλο.
Στο πλάνο για το επόμενο έτος πρόκειται να συμπεριληφθεί και η νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ 8% κατά μέσο όρο την οποία μελετά ήδη το οικονομικό επιτελείο. Εξετάζεται ακόμη η μείωση του φορολογικού συντελεστή έως και 50% για τις επιχειρήσεις που θα συγχωνευθούν, καθώς και η μείωση σε μόνιμη βάση της προκαταβολής φόρου στο 80%. Για το 2023 το βασικό πλάνο προβλέπει την οριστικοποίηση της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό τομέα, τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους, καθώς και την περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,60 ποσοστιαίες μονάδες για εργαζομένους και εργοδότες. Ο κυβερνητικός σχεδιασμός προβλέπει, εξάλλου, τη μείωση κατά 50% του τέλους επιτηδεύματος και την περαιτέρω μείωση του συντελεστή φορολογίας για τις επιχειρήσεις στο 20% από 24% σήμερα. Αναλόγως του δημοσιονομικού χώρου που θα προκύψει στον προϋπολογισμό του 2022 θα αποφασιστεί το οριστικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του πακέτου των φοροελαφρύνσεων.
Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ
Τα 30,5 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης στοχεύουν να μειώσουν το επενδυτικό κενό της χώρας, όπου μαζί με τα 12,7 δισ. δάνεια του σχεδίου θα κινητοποιηθούν διπλάσιοι επενδυτικοί πόροι 60 δισ. ευρώ, αποτελώντας έτσι τη μεγαλύτερη μόχλευση επενδυτικών πόρων στην ιστορία της χώρας. Σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος η αποτελεσματική εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου μπορεί να φέρει αύξηση του ΑΕΠ κατά 6,9% έως το 2026, η οποία μπορεί να φτάσει και το 9,9% σε πιο μακροχρόνιο ορίζοντα (20 ετών). Τα δάνεια μέσω εμπορικών τραπεζών και χρηματοπιστωτικών φορέων θα χρηματοδοτήσουν ιδιωτικές επενδύσεις και έργα άνω των 20 δισ. ευρώ με στόχευση την πράσινη μετάβαση, ψηφιακό μετασχηματισμό, καινοτομία και έρευνα, εξωστρέφεια και αύξηση μεγέθους μέσω συγχωνεύσεων και εξαγωγών. Οι επιδοτήσεις που θα γίνουν μέσω προσκλήσεων θα διανεμηθούν σε παρεμβάσεις για την πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή, ενώ θα περιέχουν δημόσια έργα μέσω σύμπραξης Δημοσίου και ιδιωτών. Το ΕΣΠΑ κατανέμει κονδύλια 26,2 δισ. ευρώ (εκ των οποίων 20,9 δισ. ευρώ είναι η κοινοτική συνδρομή και 5,3 δισ. ευρώ εθνική συνεισφορά) στον καινοτόμο και έξυπνο οικονομικό μετασχηματισμό, την ενεργειακή μετάβαση και τις πράσινες και γαλάζιες επενδύσεις, τις υποδομές μεταφορών, το ανθρώπινο δυναμικό και τις χωρικές επενδύσεις.