Εκτός …κάδρου βγάζει τις πολυκατοικίες το νέο «Εξοικονομώ 2023» καθώς τα «ψαλιδισμένα» κονδύλια του νέου προγράμματος επιτρέπουν επιδοτήσεις μόνο για μονοκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα. Άλλωστε, ο συνολικός προϋπολογισμός φτάνει τα 300 εκατ. ευρώ, όταν ο αντίστοιχος τού προηγούμενου «Εξοικονομώ 2021» ήταν στα 1,138 δισ. ευρώ.
Τα όρια
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Οδηγό του νέου προγράμματος που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή, προβλέπεται αύξηση του ανώτατου ορίου των δαπανών για τις επιλέξιμες παρεμβάσεις στις κατοικίες, καθώς ελήφθη υπόψη η αύξηση του κόστους των οικοδομικών υλικών. Ειδικότερα, ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων (με ΦΠΑ) ανά αίτηση ωφελούμενου δεν μπορεί να υπερβαίνει:
α) το γινόμενο του 1,10 ευρώ (από 1 ευρώ στο προηγούμενο «Εξοικονομώ 2021») επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α΄ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ),
β) το γινόμενο του 220 ευρώ (από 200 ευρώ στο «Εξοικονομώ 2021») επί την επιφάνεια κυρίων χώρων όπως αυτή προκύπτει από το έντυπο Ε9,
γ) τις 28.000 ευρώ (από 22.500 ευρώ στο «Εξοικονομώ 2021»).
Επίσης, αυξήθηκαν κατάτι τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών ανά κατηγορία δαπάνης ή ενεργειακών χαρακτηριστικών. Για παράδειγμα για ενεργειακούς υαλοπίνακες (χωρίς πλαίσιο) το όριο ορίστηκε στα 130 ευρώ (από 120 ευρώ), για θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας στα 57 ευρώ (από 52 ευρώ), για το σύστημα καυστήρα λέβητα φυσικού αερίου στα 3.190 με 22.500 ευρώ (από 2.900 με 23.900 ευρώ), για ηλιακό θερμοσίφωνα στα 1.265 με 1.595 ευρώ (από 1.150 με 1.450 ευρώ) κλπ.
Γενικότερα, στις παρεμβάσεις που θεωρούνται επιλέξιμες περιλαμβάνονται η αντικατάσταση κουφωμάτων, η τοποθέτηση θερμομόνωσης, η αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης – ψύξης, η εγκατάσταση συστήματος ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), η τοποθέτηση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home) κλπ.
Δεκτές δαπάνες από το 2020
Είναι αξιοσημείωτο ότι, όπως ακριβώς και στο προηγούμενο «Εξοικονομώ 2021» έτσι και στο «Εξοικονομώ 2023» ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η 1η Φεβρουαρίου 2020. Δεν θα είναι επιλέξιμα έργα τα οποία, βάσει των προσκομιζόμενων παραστατικών δαπάνης, έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο ή έχουν εκτελεστεί πλήρως έως και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.), θα πρέπει να έχει εκδοθεί από την 1η Φεβρουαρίου 2020 κι έπειτα.
Μάλιστα, διευκρινίζεται ότι, στα πλαίσια των απαιτήσεων του προγράμματος γίνονται δεκτά ΠΕΑ, που έχουν εκδοθεί μετά την 27η.11.2017 και προ της 1ης/02/2020, καθώς και μελέτες και Εγκρίσεις Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας που έχουν εκδοθεί προ της 1ης /02/2020, η δαπάνη τους όμως δεν είναι επιλέξιμη από το πρόγραμμα.
Βαθμολόγηση αιτήσεων και κριτήρια υπαγωγής
Η ψηφιακή πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2023» θα ανοίξει στις 12 Ιουνίου 2023 και θα δέχεται αιτήσεις έως και την 15η Σεπτεμβρίου 2023. Για τη βαθμολόγησή τους, τη μεγαλύτερη βαρύτητα θα έχει το ανηγμένο κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (50%), το εισόδημα (14%), οι βαθμοημέρες, οι μονογονεϊκές και πολύτεκνες οικογένειες και τα ΑμεΑ (7%), η ενεργειακή κλάση (5%), και η παλαιότητα κατασκευής (3%)
Για κάθε κατοικία που θα επιλεγεί προς ένταξη στο «Εξοικονομώ 2023» στόχος είναι η υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%. Οι κατοικίες που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο Πρόγραμμα, θα πρέπει να υφίστανται νόμιμα, να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες, να χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες, να έχουν καταταχθεί βάσει του πρώτου Π.Ε.Α. σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ και να μην χρησιμοποιούνται για βραχυχρόνια μίσθωση (τύπου Airbnb). Αφού η αίτηση για ένταξη στο Πρόγραμμα κριθεί «Καταρχήν Επιλέξιμη», απαιτείται η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που διατηρούν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρη κυριότητα, επικαρπία, ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία. Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης. Κατοικία, με ενεργή αίτηση σε κάποιο άλλο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης όπως τα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», «Εξοικονομώ- Αυτονομώ», «Εξοικονομώ 2021», Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» δεν μπορεί να συμμετέχει στο πρόγραμμα.
Χρηματοδοτικό Σχήμα
Η δήλωση του χρηματοδοτικού σχήματος αποτελεί βασική προϋπόθεση και κομβικό σημείο ελέγχου των πόρων του προγράμματος. Οι ωφελούμενοι με εγκεκριμένες αιτήσεις στους οριστικούς πίνακες θα πρέπει να δηλώνουν το χρηματοδοτικό σχήμα (ίδια κεφάλαια, δάνειο), με το οποίο επιθυμούν να υπαχθούν στο Πρόγραμμα.
Η επιλογή ίδιων κεφαλαίων είναι αμετάκλητη και δεν μπορεί να αλλάξει στη συνέχεια. Η επιλογή δανείου επιτρέπεται να αλλάξει σε επιλογή ίδιων κεφαλαίων κατά το στάδιο αίτησης δανείου και πριν τη μετάβαση της αίτησης «προς Υπαγωγή». Αιτήσεις, για τις οποίες ο αιτών έχει επιλέξει ότι θα προχωρήσει σε υπαγωγή στο πρόγραμμα με ίδια κεφάλαια, οδηγούνται άμεσα προς υπαγωγή. Αιτήσεις, για τις οποίες έχει επιλέξει ότι θα προχωρήσει σε υπαγωγή στο πρόγραμμα με σάνειο, λαμβάνουν προθεσμία 120 ημερών, άνευ δικαιώματος παράτασης, για την έναρξη και ολοκλήρωση της διαδικασίας δανειοδότησης.