Κατώτατο όριο στα φορολογητέα κέρδη που πρέπει να εμφανίζουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες θέτει η κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τη φοροδιαφυγή και να έρθουν στην επιφάνεια αδήλωτα εισοδήματα.
Ουσιαστικά το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών επιστρατεύει την τεκμαρτή φορολόγηση θεσπίζοντας ως όριο φορολογητέων κερδών τις ακαθάριστες αποδοχές του κατώτατου μισθού.
Σήμερα ο μεικτός κατώτατος μισθός ανέρχεται στα 780 ευρώ μηνιαίως και σε 10.920 ευρώ ετησίως (780×14). Αυτό σημαίνει ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν θα μπορούν να δηλώνουν κάτω από 10.920 ευρώ τον χρόνο.
Βέβαια, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, το τεκμαρτό εισόδημα ή διαφορετικά το κατώτατο ποσό που θα ορισθεί είναι μαχητό. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ενδεχομένως το νέο σύστημα να ισχύσει για τα εισοδήματα του 2023, κάτι που όμως θα αποφασισθεί στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο.
Ατύπως επιστρέφουμε στη φορολόγηση επί τεκμαρτού εισοδήματος. Στο παρελθόν οι ελεύθεροι επαγγελματίες είχαν τη δυνατότητα να φορολογηθούν με τους μοναδικούς συντελεστές καθαρού κέρδους. Δηλαδή υπήρχε η δυνατότητα να φορολογηθεί ο ελεύθερος επαγγελματίας με τον μοναδικό συντελεστή καθαρού κέρδους (ΜΣΚΚ) που ίσχυε σε κάθε κλάδο, πληρώνοντας υψηλότερο φόρο. Επί της ουσίας, εάν τα πραγματικά κέρδη ήταν χαμηλότερα διάλεγε τη φορολόγηση με τους ΜΣΚΚ, πλήρωνε υψηλότερο φόρο και ταυτόχρονα έκανε αυτοπεραίωση.
Με το νέο σύστημα που φαίνεται να επιλέγει η κυβέρνηση, το κατώτατο φορολογητέο εισόδημα θα ανέρχεται σε 10.920 ευρώ και ο φόρος που θα καλείται να καταβάλλει ο επαγγελματίας θα ανέρχεται στα 1.102 ευρώ. Μαζί με το τέλος επιτηδεύματος θα φθάνει στα 1.752 ευρώ. Εφόσον καταργηθεί το τέλος επιτηδεύματος οι επαγγελματίες θα είναι και πάλι κερδισμένοι, καθώς θα πληρώνουν λιγότερα σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το μέτρο δεν θα αφορά τους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες, τα λεγόμενα μπλοκάκια, τα οποία σήμερα φορολογούνται όπως οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, εφόσον:
• Εχουν μέχρι τρεις εργοδότες ή και περισσότερους, αλλά το 75% του εισοδήματός τους προέρχεται από τον έναν.
• Δεν είναι μισθωτοί.
• Δεν έχουν εμπορική δραστηριότητα.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, σχεδόν 8 στους 10 επαγγελματίες δηλώνουν εισοδήματα κάτω από 10.920 ευρώ. Συγκεκριμένα, σε σύνολο 676.000 ΑΦΜ ελεύθερων επαγγελματιών, ποσοστό 32,7% δηλώνει μηδενικό εισόδημα, ένα επιπλέον ποσοστό 25,5% δηλώνει εισόδημα έως 5.000 ευρώ και υπάρχει και ένα ποσοστό 20% το οποίο δηλώνει εισοδήματα πάνω από 10.920 ευρώ. Δηλαδή, 221.000 επαγγελματίες δηλώνουν μηδενικά αποτελέσματα ή ζημίες, ενώ 172.000 δηλώνουν εισοδήματα που δεν ξεπερνούν τις 5.000 ευρώ. Από 5.000 ευρώ έως και 10.920 ευρώ δηλώνουν 148.000 επαγγελματίες, ενώ μόλις 135.200 δηλώνουν πάνω από 10.920 ευρώ.
Μέτρα κατά φοροδιαφυγής
Παράλληλα, το σχέδιο νόμου που παρουσιάζεται σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κ. Χατζηδάκη θα περιλαμβάνει μέτρα για τους ελεύθερους επαγγελματίες καθώς και νέα ψηφιακά εργαλεία. Οπως ανέφερε χθες ο υπουργός κατά τη διάρκεια παρουσίασης της νέας πλατφόρμας καταγγελιών, «στο πλαίσιο της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, η κυβέρνηση συζητάει και ένα καινούργιο σύστημα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, δίκαιο, έτσι ώστε τελικά να μην υπάρχουν –όπως συμβαίνει σήμερα– εργοδότες οι οποίοι να πληρώνουν λιγότερους φόρους από ό,τι ο υπάλληλός τους. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν ο υπάλληλος αμείβεται με τον κατώτατο μισθό. Είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης, που αφορά το σύνολο φυσικά της κοινωνίας αλλά και όλους εκείνους τους πολλούς, πάντως, ελεύθερους επαγγελματίες που πληρώνουν κανονικά τους φόρους τους».
Τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής που ενεργοποιούνται το 2024 προβλέπουν:
1. Υποχρεωτική εφαρμογή των ηλεκτρονικών τιμολογίων. Για την ηλεκτρονική τιμολόγηση οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επιλέξουν πάροχο που επιθυμούν, και ήδη 16 έχουν πιστοποιηθεί από την ΑΑΔΕ. Πάροχος θα γίνει και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων όταν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και εφαρμοσθεί υποχρεωτικά στο σύνολο της αγοράς. Αυτό σημαίνει ότι η εφαρμογή timologio θα επεκταθεί προκειμένου να μπορούν και οι μικρές επιχειρήσεις να ενταχθούν στην ηλεκτρονική τιμολόγηση για πολύ μικρά έσοδα.
2. Καθολική εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων myDATA. Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται αυτών που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές – POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA.
3. Επέκταση υποχρέωσης κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ).
4. Εφαρμογή ψηφιακού δελτίου αποστολής με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.
5. Αύξηση του προστίμου χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής.
6. Υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής.
7. Πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (τέκνων, γέννησης, ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών.
8. Επιβάλλεται από 1/1/2024 ΦΠΑ και τέλος διαμονής στο εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση τριών ή περισσότερων ακινήτων τύπου airbnb. Το τέλος διαμονής θα επιβληθεί στο σύνολο των ακινήτων τύπου airbnb.
9. Μπόνους έως 3.000 ευρώ για όσους φορολογουμένους σκανάρουν αποδείξεις μέσω της εφαρμογής appodixi για κινητά τηλέφωνα και διαπιστώνεται ότι αυτές είτε δεν είναι γνήσιες είτε δεν έχουν διαβιβασθεί στην ΑΑΔΕ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, πάνω από 235.000 πολίτες έχουν κατεβάσει στο κινητό τους την εφαρμογή, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί με τη θεσμοθέτηση του φορο-μπόνους. Από την ημέρα που ενεργοποιήθηκε έχουν υποβληθεί 135.000 καταγγελίες, εκ των οποίων 75.000 ανώνυμες και 55.000 επώνυμες.