Απόφαση-σταθμό για παράταση της χορήγησης κρατικών ενισχύσεων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 έλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της στήριξης των οικονομιών από τις συνέπειες της πανδημίας, κάτι που σημαίνει ότι τα μη επιστρεφόμενα ποσά της Επιστρεπτέας Προκαταβολής θα μειωθούν δραστικά ή και θα χαριστούν, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται τα όρια των ενισχύσεων προς τις μεσαίας και μεγάλες επιχειρήσεις.
Η Επιτροπή αποφάσισε επίσης να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του προσωρινού πλαισίου, αυξάνοντας τα ανώτατα όρια που καθορίζονται σε αυτό και δίνοντας τη δυνατότητα μετατροπής ορισμένων επιστρεπτέων μέσων σε άμεσες επιχορηγήσεις έως το τέλος του επόμενου έτους. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνονται οι επιχορηγήσεις και θα περιοριστούν δραστικά τα επιστεφόμενα ποσά.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, από την πρώτη στιγμή, σε συνεργασία και με τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, συμμετέχει ενεργά, με προτάσεις και παρεμβάσεις, στις διεργασίες διαμόρφωσης και τροποποίησης του Προσωρινού Πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις προς τις επιχειρήσεις κατά την περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού. Πρόκειται για προτάσεις και παρεμβάσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μία διαρκή διαδικασία διαβούλευσης με τους Ευρωπαίους εταίρους, ώστε τα δομικά στοιχεία, οι παράμετροι και οι περιορισμοί του Προσωρινού Πλαισίου να προσαρμόζονται στις ανάγκες και στις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί όλη αυτή την περίοδο στην ελληνική οικονομία.
Στο πλαίσιο αυτής της ενωσιακής διεργασίας, ολοκληρώθηκε η σχετική διαβούλευση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την 5η τροποποίηση του Προσωρινού Πλαισίου. Η τροποποίηση αυτή, λαμβάνει υπόψη της τη συνέχιση της πανδημίας και των μέτρων περιορισμού για την προστασία της δημόσιας υγείας, τις δύσκολες συνθήκες που δημιουργούνται για την οικονομία, καθώς και την ανάγκη στήριξης των επιχειρήσεων και της οικονομικής δραστηριότητας. Οι αλλαγές που εν τέλει υιοθετήθηκαν ανταποκρίνονται -και σε αυτή τη φάση της τροποποίησης- στις θέσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης κατά τις σχετικές διαβουλεύσεις, καθώς ενισχύουν την ευελιξία που παρέχει το Προσωρινό Πλαίσιο, αυξάνουν τα όρια κρατικής ενίσχυσης και επεκτείνουν τους χρονικούς ορίζοντες των εν λόγω ενισχύσεων.
Ειδικότερα, οι βασικότερες από τις αλλαγές που εισάγονται, μεταξύ άλλων, είναι:
- Η παράταση της εφαρμογής του Προσωρινού Πλαισίου ως το τέλος του 2021, από τον Ιούνιο του 2021 που είχε καθοριστεί με πρόσφατη τροποποίηση.
- Η πρόβλεψη της δυνατότητας μετατροπής των επιστρεπτέων μέτρων (Επιστρεπτέα Προκαταβολή, εγγυήσεις, δάνεια) σε άλλες μορφές ενίσχυσης υπό προϋποθέσεις, όπως επιχορηγήσεις.
- Ο διπλασιασμός των ορίων ενισχύσεων του σημείου 3.1, στη βάση του οποίου χορηγείται και η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, καθώς αυξάνονται από 800.000 ευρώ ανά επιχείρηση σε 1.600.000 ευρώ, από 100.000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων σε 225.000 ευρώ και από 120.000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας σε 270.000 ευρώ. Εάν σε αυτό προστεθεί και η ευχέρεια για αξιοποίηση του ορίου των 200.000 ευρώ μέσω του de minimis, τότε το μέγιστο συνολικό ποσό ανά επιχείρηση δύναται να διαμορφωθεί στα 2.000.000 ευρώ.
- Η αύξηση του ορίου των ενισχύσεων του σημείου 3.12, στη βάση του οποίου προβλέπεται ότι το κράτος μπορεί να συνεισφέρει στην κάλυψη μέρους των παγίων δαπανών των επιχειρήσεων που δεν καλύπτονται από τα έσοδά τους, από τα 3.000.000 ευρώ που είχε καθοριστεί με πρόσφατη τροποποίηση στα 10.000.000 ευρώ.
Όσον αφορά, ειδικότερα, το τελευταίο σημείο πρέπει να αναφερθεί ότι το Υπουργείο Οικονομικών δρομολογεί την αξιοποίηση της σχετικής πρόβλεψης για τη δυνατότητα συνεισφοράς των κρατών στις μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες επιχειρήσεων των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα ανεστάλη ή μειώθηκε ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Για το σκοπό αυτό έχει ήδη κατατεθεί σχετική διάταξη για την ενεργοποίηση του νέου καθεστώτος και έχει προχωρήσει η διαδικασία προ-κοινοποίησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τις σχετικές τεχνικές συζητήσεις να προχωρούν για την οριστικοποίηση των παραμέτρων του νέου καθεστώτος ενίσχυσης, ώστε να εκδοθούν και οι σχετικές κανονιστικές πράξεις.
Στο νέο αυτό καθεστώς επιδότησης παγίων δαπανών, οι δικαιούχοι της ενίσχυσης θα είναι, κυρίως, επιχειρήσεις που ανήκουν στους άμεσα πληττόμενους κλάδους της ελληνικής οικονομίας -όπως αυτοί θα προσδιοριστούν από το Υπουργείο Οικονομικών, παρουσιάζουν μείωση τζίρου κατά τουλάχιστον 30% το 2020 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, καταγράφουν σημαντική ζημιά κατά το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Προσωρινό Πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη και τη στήριξη που έχουν λάβει μέχρι τώρα, και απασχολούν εργαζόμενους.
Το μέτρο αυτό, το όριο του οποίου πλέον αυξάνεται με την τελευταία τροποποίηση του Προσωρινού Πλαισίου, είναι ακόμα ένα μέσο που προωθεί το Υπουργείο Οικονομικών για να επεκτείνει περαιτέρω το «δίχτυ» ασφαλείας που έχει ήδη στηθεί με τα μέχρι σήμερα μέτρα, για τη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας των κλάδων που έχουν πληγεί σημαντικά από τις επιπτώσεις του κορονοϊού. Προς αυτή την κατεύθυνση, η Ελληνική Κυβέρνηση, με μεθοδικότητα και τεκμηρίωση, εντός πάντα του ενωσιακού πλαισίου και των σχετικών διεργασιών, διεκδικεί και αξιοποιεί τις προβλέψεις του Προσωρινού Πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες και τους περιορισμούς της ελληνικής οικονομίας, ώστε να στηριχθούν τόσο οι επιχειρήσεις, όσο και οι εργαζόμενοι σε αυτή την ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία.