Αυξήσεις μισθών στους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, έως και τρία χρόνια νωρίτερα μάλιστα απ’ ό,τι προέβλεπαν οι θεσμοί και οι μεταμνημονιακές δεσμεύσεις της χώρας, ήταν το άμεσο και απτό αποτέλεσμα της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας και της μετεκλογικής ομοβροντίας των αναβαθμίσεων της χώρας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης της χώρας.
Παρά τις επιφυλάξεις και ανησυχίες πολλών ότι η επίτευξη του εθνικού στόχου της αναβάθμισης της ελληνικής οικονομίας που είχε θέσει η κυβέρνηση θα εξυπηρετούσε μόνο τις τράπεζες ή τα επιτόκια δανεισμού της χώρας, αλλά όχι την κοινωνία και τους απλούς πολίτες, στην πράξη αποδεικνύεται πως το όφελος αγγίζει πλέον άμεσα τουλάχιστον 1 εκατομμύριο εργαζομένους που πλέον μετράνε ξανά ημέρες ή μήνες προϋπηρεσίας που έχουν. Και οι μισοί εξ αυτών που αμείβονται σήμερα με τον κατώτατο των 780 ευρώ θα δουν σταδιακά αυξήσεις 78 ευρώ τον μήνα μόλις συμπληρώσουν τριετία από το 2024 και μετά, δηλαδή όφελος έως και 1.100 ευρώ τον χρόνο ή πάνω από έναν μισθό σε ετήσια βάση.
Ανοίγει έτσι o δρόμος για καλύτερους μισθούς και για το σύνολο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να γίνει νωρίτερα πράξη η πρόβλεψη-δέσμευση της κυβέρνησης ότι έως το 2027 ο μέσος μισθός θα έχει φτάσει στα 1.500 ευρώ. Πρακτικά ο στόχος αυτός θα μπορεί να επιτευχθεί έως και δύο χρόνια νωρίτερα, από το 2025 ενδεχομένως.
Με τον αέρα των αναβαθμίσεων, όμως, στο τραπέζι μπαίνουν πλέον και άλλα μέτρα-έκπληξη που δεν έχουν καν εξαγγελθεί ακόμη, αλλά θα μπορεί να τα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός «στην ώρα τους», όσο οι συνθήκες θα ωριμάζουν.
Εμπιστοσύνη εντός και εκτός
Την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε από τη ΔΕΘ το μέτρο-έκπληξη για τις τριετίες μαζί με νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο του 2024, παρά την αρνητική οικονομική συγκυρία τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς (φυσικές καταστροφές, ενεργειακή και επισιτιστική κρίση λόγω πολέμου στην Ουκρανία, άνοδος των επιτοκίων κ.λπ.).
Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες του «business stories», η πρωτοβουλία της κυβέρνησης ήρθε κατόπιν συνεννόησης και της σύμφωνης γνώμης της Κομισιόν, η οποία στην επικείμενη έκθεσή της για την ελληνική oικονομία τον Οκτώβριο αναμένεται να κάνει ειδική μνεία-ανακοίνωση για την πρωτοβουλία αυτή της κυβέρνησης.
Το κυριότερο όλων, όμως, είναι ότι η απόφαση του πρωθυπουργού ήρθε μόλις η χώρα εξασφάλισε την επενδυτική βαθμίδα από τον καναδικό οίκο DBRS (αλλά και από τη γερμανική Scope και την ιαπωνική R&I λίγες ημέρες νωρίτερα,) μετά την πρωτοφανή στα χρονικά διπλή αναβάθμιση από τον αμερικανικό οίκο Moody’s, ο οποίος παραλίγο να δώσει την επενδυτική βαθμίδα «μια και έξω» στη χώρα μας την περασμένη εβδομάδα. Ετσι, το πακέτο παροχών Μητσοτάκη για το 2024 μεγάλωσε ξαφνικά, με μια εξαγγελία που δεν είχε γίνει ούτε προεκλογικά.
«Πρακτικά, αυτό το κάνουμε επειδή έχουμε εμπιστοσύνη στη δυναμική της ελληνικής οικονομίας. Φέρνουμε νωρίτερα κάτι που θα ίσχυε, με βάση νόμο του 2012, αλλά μόνο όταν η ανεργία θα έπεφτε κάτω από το 10%», ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός. Κι αυτό παρότι η Κομισιόν επισήμως προέβλεπε ότι η ανεργία στην Ελλάδα θα πέσει κάτω από το 10% το 2026, άρα το ξεπάγωμα των τριετιών θα ερχόταν, στην καλύτερη περίπτωση, το 2027 για τους εργαζομένους.
Οπως αποκάλυψε το «b.s.» στις αρχές του μήνα, επόμενος στόχος της κυβέρνησης μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας είναι να ακολουθήσουν κι άλλοι οίκοι έως το τέλος της χρονιάς. Και αυτό γιατί όσο υψηλότερα ανεβαίνει στις αξιολογήσεις η ελληνική οικονομία, με βάση τις επιδόσεις της, η Αθήνα θα χτίζει μια νέα σχέση με τις αγορές και την Ε.Ε. ώστε χρόνο με τον χρόνο να γκρεμίζει όλο και περισσότερα μνημονιακά κατάλοιπα του παρελθόντος.
Κερδίζουν όλοι
Εκτός από τους πάνω από 1 εκατομμύριο ωφελούμενους που αμείβονται με τον κατώτατο ή τον βασικό μισθό (από συμβάσεις π.χ. σε εστίαση, τουριστικά καταλύματα, τράπεζες κ.λπ.), κερδισμένοι βγαίνουν εμμέσως όλοι οι εργαζόμενοι συνολικά.
Οπως λένε στην κυβέρνηση, το σύνθημα για καλύτερους μισθούς και ο στόχος για μέσο μισθό 1.500 ευρώ στην Ελλάδα στηριζόταν στην πρόβλεψη ότι οι τριετίες δεν θα αυξηθούν πριν από το 2027.
Ωστόσο η ανεργία τον Ιούλιο υποχώρησε ήδη στο 10,8%, ενώ οι μισθοί συνεχώς αυξάνονται όσο ανεβαίνει η οικονομία. Ο μέσος μισθός των εργαζομένων ιδιωτικού τομέα αυξήθηκε ήδη κατά 7% το διάστημα 2022-2023 και 5% το διάστημα 2021-2022, από τα 1.054 ευρώ τον Μάιο του 2020 σε 1.104 τον Μάιο του 2022, σε 1.184 ευρώ τον Μάιο του 2023 – ή και στα 1.190 πλέον σήμερα, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας. Είναι ενδεικτικό, δε, ότι οι αμειβόμενοι με κατώτατο μισθό μειώθηκαν κατά δεκάδες χιλιάδες τον τελευταίο χρόνο, αφού περισσότεροι πλέον αμείβονται με υψηλότερους μισθούς.
Μέτρα-έκπληξη
Βήμα-βήμα, όμως, σειρά παίρνουν προς εξέταση και άλλες ανάλογες πρωτοβουλίες. Ερχονται έτσι και άλλες ανατροπές που δεν έχουν εξαγγελθεί έως τώρα, εφόσον η χώρα πετύχει 0,7% πρωτογενές πλεόνασμα για φέτος, στόχο τον οποίο, όπως έχει δεσμευτεί ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, η κυβέρνηση θα τηρήσει απαρέγκλιτα.
Προς το παρόν, δεν ανακοινώνεται ακόμα τίποτε σχετικά, καθώς οι έως τώρα εξαγγελίες έχουν μηδενίσει τα περιθώρια. Δεδομένου όμως των συνήθως συντηρητικών εκτιμήσεων του οικονομικού επιτελείου, σε περίπτωση υπέρβασης του στόχου στις τελευταίες 100 ημέρες του χρόνου (λόγω, π.χ., καλύτερης από το προσδοκώμενο πορείας της οικονομίας και του τουρισμού μετά τις καταστροφές), ανοίγονται περιθώρια για νέες εξαγγελίες, όπως:
■ Εκτακτη επιταγή ακρίβειας τα Χριστούγεννα για ευάλωτους, άπορους και ανάπηρους.
■ Νέο και επανασχεδιασμένο Market Pass για όλη τη χώρα, αναλόγως και της πορείας του πληθωρισμού, που στην Ελλάδα εκτιμάται να αυξάνεται λιγότερο από τις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. ακόμα και στα τρόφιμα.
■ Ταχύτερη μείωση του τέλους επιτηδεύματος έναντι όσων έχουν ήδη ανακοινωθεί στα επόμενα χρόνια ή και σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης της Εφορίας.
Η σχετική εξαγγελία μπορεί να ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό στην επόμενη ΔΕΘ του 2024, στον βαθμό που και τα νέα φορολογικά μέτρα θα μπορέσουν να αποδώσουν τους πρώτους καρπούς έως τότε.