Αν ρίξετε ένα νόμισμα, οι πιθανότητες να έρθει κορώνα ή γράμματα είναι ίσες με 50% – σωστά; Αν και αυτό σας λένε τα εγχειρίδια στατιστικής, υπάρχουν ολοένα και περισσότερα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αυτό δεν ισχύει ακριβώς στον πραγματικό κόσμο.
Σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν την τυχαιότητα του παιχνιδιού, οι ερευνητές διεξήγαγαν ένα συναρπαστικό πείραμα.
Αφού έριξαν κέρματα πάνω από 350.000 φορές, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι η πλευρά που αρχικά ήταν στραμμένη προς τα πάνω επιστρέφει στην ίδια θέση σε ποσοστό 50,8% των περιπτώσεων.
Επικεφαλής της μελέτης ήταν ο Frantisek Bartos, υποψήφιος διδάκτορας ψυχολογικών μεθόδων στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, ο οποίος δήλωσε ότι η σημασία της προκατάληψης γίνεται ακόμη πιο έντονη στον κόσμο των τυχερών παιχνιδιών.
«Αν στοιχηματίσετε ένα δολάριο για το αποτέλεσμα μιας ρίψης νομίσματος 1.000 φορές, γνωρίζοντας την αρχική θέση της ρίψης νομίσματος θα κερδίζατε 19 δολάρια κατά μέσο όρο», έγραψε στο X, πρώην Twitter.
Το πείραμα αυτό αποκαλύπτει το μοντέλο Diaconis, μια θεωρία που παραπέμπει σε μια ιδιότυπη προκατάληψη στο αποτέλεσμα της ρίψης ενός νομίσματος.
Ο Bartos και η ομάδα του έριξαν ένα νόμισμα 350.757 φορές στο πλαίσιο της έρευνας.
«Πριν από περίπου ένα χρόνο, ξεκινήσαμε μια αναζήτηση για να απαντήσουμε σε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ερωτήματα: Αν ρίξετε ένα νόμισμα και το πιάσετε στο χέρι, ποια είναι η πιθανότητα να προσγειωθεί στην ίδια πλευρά από την οποία ξεκίνησε;» έγραψε στο X.
«Σήμερα, είμαστε επιτέλους έτοιμοι να μοιραστούμε τα αποτελέσματα».
Το πείραμα αυτό αποκαλύπτει το μοντέλο Diaconis, μια θεωρία που παραπέμπει σε μια ιδιότυπη προκατάληψη στο αποτέλεσμα της ρίψης ενός νομίσματος. Αν και η θεωρία αυτή δεν έχει ακόμη υποβληθεί σε αξιολόγηση από ομοτίμους, παρουσιάζει μια περίεργη πρόταση που αμφισβητεί την αντίληψη της δικαιοσύνης σε αυτή την πανάρχαια τεχνική λήψης αποφάσεων.
Το μοντέλο Diaconis υποστηρίζει ότι, λόγω ενός φαινομένου που ονομάζεται μετάπτωση, ένα νόμισμα περνάει περισσότερο χρόνο στον αέρα με την αρχική του πλευρά προς τα πάνω, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα να προσγειωθεί στην ίδια πλευρά με αυτή που ξεκίνησε, ένα φαινόμενο που ονομάστηκε «προκατάληψη της ίδιας πλευράς».
Η ομάδα των ερευνητών κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το πέταγμα του νομίσματος έχει να κάνει με τη «φυσική» και όχι απλώς με την «τυχαιότητα».
Όπως και να ‘χει, την επόμενη φορά που θα ρίξετε ένα νόμισμα, ίσως θελήσετε να σκεφτείτε να ρίξετε μια κρυφή ματιά σε ποια πλευρά είναι στραμμένη προς τα πάνω – μπορεί να σας δώσει ένα μικρό πλεονέκτημα στις πιθανότητες «50/50».