Την τακτοποίηση των αυθαιρέτων με μεγάλες αυθαιρεσίες (είναι αυτά που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5) προανήγγειλε χθες ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς, μιλώντας στην ετήσια εκδήλωση της Ενωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Αχαΐας – ιδρυτικού μέλους της ΠΟΜΙΔΑ. Πρόκειται για αυθαίρετα που είτε δεν έχουν οικοδομική άδεια είτε έχουν υπερβάσεις πάνω από 20% ως προς το ύψος, είτε πάνω από 40% ως προς την κάλυψη και τη δόμηση.
«Θα περάσουμε ρύθμιση που θα επαναφέρει το δικαίωμα της τακτοποίησης για τα αυθαίρετα που ανήκουν στην κατηγορία 5, για να κλείσει μια εκκρεμότητα που έχει δημιουργήσει πολλές παρενέργειες» τόνισε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος, προκειμένου να δικαιολογήσει τις παρενέργειες που έχουν προκληθεί από τη μη τακτοποίηση, αναφέρθηκε στην περίπτωση ενός δήμου στη Βόρεια Ελλάδα που έχει 14 αυθαίρετα ακίνητα χωρίς άδεια (11 σχολικά κτίρια και ένα πρώην δημαρχείο), όπου δεν μπορεί να προβεί σε ενεργειακή αναβάθμιση, αφού προϋπόθεση για την ενεργειακή αναβάθμιση είναι τα κτίρια να έχουν τακτοποιηθεί.
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος στάθηκε και σε μιαν άλλη περίπτωση. Οπως είπε, εάν σε ένα κτίριο έχουν τακτοποιηθεί αυθαιρεσίες που ανήκουν στις κατηγορίες από 1 έως 4, στην περίπτωση που υπάρχει – και – μια μεγάλη αυθαιρεσία (κατηγορία 5) το ακίνητο δεν μπορεί να μεταβιβαστεί.
«Εχετε ένα κτίριο, μια πολυκατοικία, η οποία έχει μια αυθαιρεσία που ανήκει στην κατηγορία 5. Θέλετε να κάνετε σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας για να το μεταβιβάσετε στα παιδιά σας, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει» συμπλήρωσε ο Νίκος Ταγαράς.
Σημειώνεται πως η τακτοποίηση των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 έληξε (με σχετικό νόμο) το 2020, με εξαίρεση όσα αποκτήθηκαν με leasing, ανήκουν στην ΕΤΑΔ ή βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Για αυτά τα αυθαίρετα η προθεσμία για την τακτοποίησή τους λήγει το 2025.
Εκτός σχεδίου δόμηση
Στο μεταξύ, 15 εργάσιμες ημέρες (έως τις 9 Δεκεμβρίου) έχουν στη διάθεσή τους εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες που διαθέτουν αγροτεμάχια μικρότερα των 4 στρεμμάτων (δηλαδή γήπεδα 750, 1.200 και 2.000 τ.μ.) σε εκτός σχεδίου περιοχές για να κατοχυρώσουν – με βάση τα όσα προβλέπονται σήμερα – την περιουσία τους.
Εάν δεν το κάνουν, τότε θα πρέπει να περιμένουν την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού κάθε περιοχής που θα καθορίζει τους όρους δόμησης και τις επιτρεπόμενες χρήσεις, για να εξακριβώσουν αν και πόσο μπορούν χτίσουν προκειμένου να αξιοποιήσουν την περιουσία τους.
Η διαδικασία της κατοχύρωσης αυτών των οικοπέδων που σήμερα θεωρούνται κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα, απλουστεύεται, με βάση τα όσα ανέφερε χθες ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς.
Ειδικότερα, ενώ μέχρι σήμερα ήταν απαραίτητο οι ιδιοκτήτες έως τις 9 Δεκεμβρίου να έχουν εξασφαλίσει – μέσω του μηχανικού – προέγκριση της οικοδομικής άδειας, γεγονός που σημαίνει πως θα έπρεπε να έχουν κάνει τουλάχιστον την αρχιτεκτονική μελέτη (με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε χρήμα και χρόνο), τώρα το σκηνικό απλουστεύεται.
Ετσι, σύμφωνα με όσα είπε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, πάλι έως τις 9 Δεκεμβρίου (η ημερομηνία δεν αλλάζει), αντί της προέγκρισης της οικοδομικής άδειας, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν (εναλλακτικά) να υποβάλουν – μέσω του μηχανικού τους – αίτηση με τα στοιχεία που απαιτούνται για την προέγκριση (χωρίς να την έχουν πάρει). Σε ό,τι αφορά τώρα την αρχιτεκτονική μελέτη (που απαιτείται), σύμφωνα με τον Νίκο Ταγαρά, οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να προχωρήσουν την απαιτουμένη διαδικασία μόνο με το τοπογραφικό και το συμβόλαιο (με τον τίτλο), όπου θα αποδεικνύεται το δικαίωμα της παρέκκλισης, υπό την προϋπόθεση ότι θα πρέπει εφόσον κάνουν την αίτηση για θεώρηση των όρων δόμησης με τα συγκεκριμένα δικαιολογητικά (τοπογραφικό και συμβόλαιο), μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου του 2023, να έχουν υποβάλει την αίτηση για προέγκριση ή για έγκριση της οικοδομικής άδειας.
Στην τοποθέτηση του προέδρου της ΠΟΜΙΔΑ πως είναι πολύ σύντομη η προθεσμία για την έκδοση του τοπογραφικού, ο Νίκος Ταγαράς απάντησε πως αυτός που θέλει να το κάνει προλαβαίνει αν το κάνει ηλεκτρονικά. «Θα υπάρχει το αντίστοιχο κουτάκι, όπου κλικάροντας το κουτάκι που θα αναφέρεται στις παρεκκλίσεις αυτόματα θα ενεργοποιείται το σύστημα. Αυτή η εφαρμογή θα ισχύει μόνο για τις παρεκκλίσεις, δεν θα χρειάζεται τίποτα άλλο πέρα από το τοπογραφικό» τόνισε. 
Απλοποιείται η έκδοση αδειών
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο θέμα της απλοποίησης και επιτάχυνσης της έκδοσης οικοδομικών αδειών από την ΥΔΟΜ.
Οπως είπε, ο ιδιοκτήτης – διά του μηχανικού του – θα έχει το δικαίωμα να μην προχωρήσει τη διαδικασία για να πάρει την προέγκριση (για λόγους ταχύτητας), αναλαμβάνοντας όμως και την ευθύνη να προχωρήσει χωρίς την προέγκριση στην έγκριση οικοδομικής άδειας και χωρίς έλεγχο από την αρμόδια υπηρεσία.