«Ποδαρικό» με 350 αιτήσεις από την πρώτη μέρα και πάνω από 500 μέσα στην πρώτη εβδομάδα έκαναν τα νέα προγράμματα του ΕΣΠΑ τα οποία ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης και προσφέρουν την σπάνια ευκαιρία σε λίγες μέρες χιλιάδες νέους και νέες επαγγελματίες, για να στήσουν τη δική τους επιχείρηση, βάζοντας «μισά – μισά» τα λεφτά με το Κράτος.
Όπως όλα δείχνουν, είναι τεράστιες οι ανάγκες και το ενδιαφέρον για τέτοια προγράμματα αφού εκατοντάδες εν δυνάμει δικαιούχοι ήταν έτοιμοι με πλήρη φάκελο για να πατήσουν το «κουμπί» και να στείλουν την αίτησή τους, πριν καν ανοίγει η πλατφόρμα του espa.gr.
Και αυτό ίσως γιατί για πρώτη φορά μετά το 2018, έρχονται προγράμματα ΕΣΠΑ που προσφέρουν άμεση χρηματική επιχορήγηση σε νέους επιχειρηματίες, για να ανοίξουν καινούργια καταστήματα, καινούργιες επιχειρήσεις και τουριστικά καταλύματα. Διαθέτοντας προσωπικό κεφάλαιο ή με δάνειο 20.000, 50.000 ή 100.000 ευρώ, θα λάβουν «δώρο» από το κράτος και άλλα τόσα, ως επιχορήγηση και ενίσχυση για να κάνουν είσοδο και τα πρώτα τους βήματα στην αγορά.
Η πλατφόρμα των αιτήσεων θα μείνει ανοικτή για δύο μήνες, έως 29 Φεβρουαρίου 2024. Παρά τη μαζική εισροή αιτήσεων από εκατοντάδες σε όλη τη χώρα, η επιλογή δεν θα γίνει με σειρά προτεραιότητος αλλά κατόπιν αξιολόγησης.
Θα διατεθούν συνολικά 350 εκατ. ευρώ, αποκλειστικά για μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Τα 190 αφορούν Ίδρυση και Λειτουργία νέων Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, κυρίως στους κλάδους Υπηρεσιών και Μεταποίησης ή άλλες νεοσύστατες επιχειρήσεις και νέους επαγγελματίες, εφόσον έχουν κάνει έναρξη εργασιών μέσα στους τελευταίους 12 μήνες, βρίσκονται υπό σύσταση ή θα προλάβουν να συστήσουν επιχείρηση μέσα στη χρονιά. Εξαιρούνται όμως οι κλάδοι της Εστίασης και του λιανεμπορίου. Τα υπόλοιπα 160 εκατ. ευρώ αφορούν τουριστικές επιχειρήσεις.
Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κάθε σχεδίου κυμαίνεται από 80.000 έως 400.000 ευρώ στον τομέα του τουρισμού ή από 30.000 έως 400.000 ευρώ στον τομέα του εμπορίου, της μεταποίησης και των υπηρεσιών.
Επένδυση και αποπληρωμή θα γίνουν μέσα σε δύο χρόνια. Στην τελική προκήρυξη όμως, μειώνεται από πέντε σε τρία χρόνια, η περίοδος μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης, κατά την οποία απαγορεύεται η αλλαγή δραστηριότητας ή χρήσης της επένδυσης. Για παράδειγμα δεν είναι επιτρεπτή η αλλαγή δραστηριότητας από ΚΑΔ Μεταποίησης σε ΚΑΔ Υπηρεσιών και το αντίστροφο.
Το σχέδιο της κυβέρνησης και του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Νίκου Παπαθανάση αποβλέπει στην ενίσχυση της νέα επιχειρηματικότητας, για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας προκειμένου νέες και νέοι να βρουν δουλειά, ή να επιστρέψουν στην Ελλάδα αν έχουν φύγει στο εξωτερικό.
Τα προγράμματα αναμένεται έτσι να γίνουν ανάρπαστα. Εν συγκρίσει με το παρελθόν όμως, θα διαθέτουν αυξημένη διαφάνεια και δικλείδες ασφαλείας για την τελική επιλογή των δικαιούχων. Η επιλογή των δικαιούχων θα γίνει με συγκριτική αξιολόγηση, βάσει βαθμολογίας επί συγκεκριμένων κριτηρίων. Δεν θα επαναληφθεί έτσι το «όποιος προλάβει-πρόλαβε» να κάνει πρώτος αίτηση, πριν εξαντληθούν τα κονδύλια. Και θα ισχύσει ένα διαφοροποιημένο σύστημα εντάξεων που θα δίνει αυξημένη διαφάνεια και δυνατότητα «αυτοβαθμολόγησης» στους υποψηφίους, προκειμένου να γνωρίζουν τις πιθανότητες επιτυχίας της αίτησής τους πριν καλά-καλά τελειώσουν την αίτηση, ώστε να μη μένουν τελικά «στα κρύα του λουτρού» αφού μπουν σε τόσα έξοδα, κινήσεις και διαδικασίες για την υλοποίηση του στόχου τους.
Ποιοι προηγούνται, ποιοι αποκλείονται
Σε σύγκριση με αντίστοιχα προγράμματα του παρελθόντος από Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και ΕΣΠΑ (έως το 2018 τουλάχιστον, όπου δίνονταν ακόμα χρηματοδοτήσεις 40% και άνω για νεοσύστατες επιχειρήσεις), το νέο πρόγραμμα θα έχει πιο «ευρωπαϊκά» κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας, της ωριμότητας και της βιωσιμότητας του επενδυτικού σχεδίου, προκειμένου να καταθέσει ο υποψήφιος την πρόταση για δημιουργία της δικής του επιχείρησης.
Από την άλλη, ακριβώς επειδή τα προγράμματα αφορούν νεοσύστατες επιχειρήσεις, δεν θα τεθούν περιορισμοί ως προς τις θέσεις εργασίας, όπως ισχύει σε αντίστοιχα προγράμματα για υφιστάμενες επιχειρήσεις. Δίνεται έτσι η ευκαιρία σε νέους επιχειρηματίες να εκκινήσουν με προσωπική ατομική εργασία, χωρίς κανέναν υπάλληλο. Ωστόσο, σχεδιάζεται να μπορεί να λάβουν επιπλέον επιχορήγηση αν δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας τις οποίες θα διατηρήσει. Στην περίπτωση αυτή η επιδότηση θα φτάνει στο 50%.
Για να συμμετάσχει κανείς πρέπει να επιλέξει ένα από τα δύο προγράμματα, με έναν μόνο Κωδικό δραστηριότητος (ΚΑΔ) και σε μία μόνο περιφέρεια της χώρας. Στο πρόγραμμα τουριστικών καταλυμάτων θα χρηματοδοτείται η δημιουργία για ξενοδοχεία 4 αστέρων και άνω με τουλάχιστον 12 κλίνες, ξενοδοχειακά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων του Π.Δ. 33/197 ή κάμπινγκ 3 αστέρων και άνω. Καλύπτονται όμως και επιπλωμένες τουριστικές κατοικίες (τουλάχιστον τρεις στο ίδιο σήμα) ή ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα με ελάχιστη δυναμικότητα 12 κλινών, κατηγορίας από 4 κλειδιά και άνω.