Ακόμη και για Ειδικό Δικαστήριο θα ήταν οι... επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ στην αντιμετώπιση του ζητήματος της ΛΑΡΚΟ, καθώς προκύπτει ευθέως θέμα μεγάλης οικονομικής ζημίας για το Δημόσιο και τους φορολογούμενους.
Το 2019 η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας παρέλαβε και κλήθηκε να διαχειριστεί μια οικονομικά μη βιώσιμη κατάσταση, αποτέλεσμα συσσώρευσης αρνητικών αποτελεσμάτων, κακής οικονομικής διαχείρισης πολλών ετών και απραξίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε στη Βουλή, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση:
1. Τα ταμειακά διαθέσιμα της εταιρείας, το 2019, ήταν μηδενικά.
2. Λόγω συσσωρευμένων ζημιών και διαδοχικών ζημιογόνων χρήσεων από το παρελθόν, η αρνητική καθαρή θέση της Εταιρείας αυξήθηκε από τα 160 εκατ. ευρώ στις αρχές του 2015, σε 407 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2019. Δηλαδή, η εταιρεία λειτουργούσε επί χρόνια με αρνητικά ίδια κεφάλαια κινήσεως, βασιζόμενη στην καθυστερημένη εξόφληση των υποχρεώσεών της!
3. Την 5ετία 2015-2019, σωρεύθηκαν χρέη ύψους περίπου 260 εκατ. ευρώ, ενώ οι ζημιές της εταιρείας ανήλθαν στα 99 εκατ. ευρώ το 2019. Τα προηγούμενα έτη, τα αποτελέσματα της Εταιρείας ήταν αρνητικά κατά 30 εκατ. ευρώ το 2015, 68 εκατ. ευρώ το 2016, 6 εκατ. ευρώ το 2017 και 57 εκατ. ευρώ το 2018.
4. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της ΛΑΡΚΟ προς προμηθευτές, εργολάβους, τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και άλλους άγγιζαν τα 500 εκατ. ευρώ, ενώ η μεγαλύτερη οφειλή αφορά τη ΔΕΗ. Αυτή η οφειλή από 144 εκατ. ευρώ το 2012, ανήλθε στα 242 εκατ. ευρώ το 2016, και εκτοξεύθηκε στα 351 εκατ. ευρώ στις αρχές του 2020. Η οφειλή αυξανόταν κάθε μήνα κατά 5,0-5,5 εκατ. ευρώ. Γι’ αυτό και η ΔΕΗ απέστειλε διαδοχικά εξώδικα στην Εταιρεία, με ημερομηνίες 21 Ιανουαρίου 2020 και 29 Ιανουαρίου 2020, προγραμματίζοντας διακοπή ηλεκτροδότησης της εταιρείας στις 17 Φεβρουαρίου 2020. Δηλαδή, ουσιαστικά, κλείσιμο της Εταιρείας!
5. Η Ελλάδα, στις 21 Ιανουαρίου 2022, καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για μη συμμόρφωση με τις αποφάσεις περί παράνομων κρατικών ενισχύσεων προς τη ΛΑΡΚΟ, ύψους 136 εκατ. ευρώ, πλέον τόκων (σήμερα στα 170 εκατ. ευρώ). Επιβλήθηκε πρόστιμο στο Ελληνικό Δημόσιο, ύψους 4,4 εκατ. ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης από το 2017 μέχρι την εκτέλεση της απόφασης, και κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 5,5 εκατ. ευρώ.
6. Σύμφωνα με την εταιρεία, ο τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός ήταν του 2014. Για τις μετέπειτα χρήσεις δεν είχαν συνταχθεί καν χρηματοοικονομικές καταστάσεις, οι οποίες να έχουν εγκριθεί τουλάχιστον από το Διοικητικό Συμβούλιο.
7. Η εταιρεία, διαχρονικά, επιδείκνυε σοβαρό έλλειμμα στην τήρηση των περιβαλλοντικών όρων του εργοστασίου, με κίνδυνο την άρση της Άδειας Λειτουργίας του, από το 2016.
8. Η εταιρεία διαθέτει απαρχαιωμένο εξοπλισμό που καθιστά τη ΛΑΡΚΟ μη ανταγωνιστική, ανεξαρτήτως των διεθνών τιμών του νικελίου.
Ενδεικτικά όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, "σύμφωνα με την εικόνα που έχουμε από την εταιρεία, ότι ο βασικός εξοπλισμός της ΛΑΡΚΟ είναι της δεκαετίας του 1970, με το πιο πρόσφατο καμίνι να κατασκευάζεται το 1979, και έκτοτε να μην έχει γίνει κάποια ουσιώδης επένδυση". Αυτό σημαίνει ότι απαιτούνται κεφάλαια για τον εκσυγχρονισμό της δραστηριότητας εξόρυξης και παραγωγής νικελίου και την περιβαλλοντική συμμόρφωση.
Με την έναρξη του σχεδίου εξυγίανσης της κυβέρνησης, δηλαδή τον νόμο που ψηφίστηκε για εγκατάσταση της Ειδικής Διαχείρισης, τον Μάρτιο του 2020, έγιναν άμεσες ενέργειες εξορθολογισμού του κόστους, τόσο σε επιχειρησιακό όσο και χρηματοοικονομικό επίπεδο, με τη συμβολή και των εργαζομένων, αφού η εταιρεία ήταν αδύνατον να συνεχίσει τη λειτουργία της με ζημιές 99 εκατ. ευρώ κάθε έτος. Η εγκατάσταση της Ειδικής Διαχείρισης επιλέχθηκε από την Κυβέρνηση ως η μόνη λύση που θα μπορούσε να κρατήσει την Εταιρεία ανοιχτή, χωρίς να βρεθούν οι εργαζόμενοι στον δρόμο.
Η Εταιρεία, την τριετία 2020-2022, αποπλήρωσε όλες τις υποχρεώσεις που σχηματίστηκαν αυτή την περίοδο σε εργαζόμενους, ΔΕΗ, εργολάβους και προμηθευτές, χωρίς να σταματήσει ούτε μία μέρα την παραγωγή νικελίου, και χωρίς να έχει προχωρήσει σε απόλυση ενός εργαζομένου. Όπως είπε ο κ. Σταϊκούρας "αυτό οφείλεται και στην κρατική χρηματοδότηση από τη σημερινή Κυβέρνηση, για πρώτη φορά τα τελευταία έτη, ύψους 52 εκατ. ευρώ και αποτελεί απόδειξη ότι μας ενδιαφέρει η Εταιρεία και οι εργαζόμενοιτης".
Η καθαρή θέση της εταιρείας ήταν αρνητική 407 εκατ. ευρώ, και αν συμπεριληφθούν σε αυτή και οι κρατικές ενισχύσεις, τότε η λογιστική αξία είναι αρνητική περί τα 600 εκατ. ευρώ, ενώ όσον αφορά την εμπορική αξία της, αυτή για να προσδιοριστεί θα πρέπει κάποιος να εξετάσει το σύνολο των ταμειακών ροών που θα επιτύχει στο μέλλον. Προκειμένου η Εταιρεία να έχει θετικές ταμειακές ροές θα πρέπει να υλοποιηθούν οι αναγκαίες επενδύσεις, έτσι ώστε να καταστεί η παραγωγική βάση της ανταγωνιστική, και να πουλάει σε τιμές πάνω από το κόστος, για να βγάζει κέρδος, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα.
Επιπλέον, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη οι δύο διαγωνιστικές διαδικασίες υπό το ΤΑΙΠΕΔ και τον Ειδικό Διαχειριστή, δεν θα ήταν δυνατόν να δημοσιοποιηθούν εκτιμώμενες αξίες των περιουσιακών στοιχείων. Επίσης, ακριβώς επειδή οι διαγωνισμοί βρίσκονται σε εξέλιξη, το Ελληνικό Δημόσιο, καλείται να διευθετήσει μια σειρά σημαντικών ζητημάτων λειτουργίας της Εταιρείας (ενδεικτικά θέματα αδειοδοτήσεων, περιβαλλοντικά ζητήματα κ.λπ.), τα οποία δυνητικά ενισχύουν και την αξία των περιουσιακών στοιχείων. Επιπρόσθετα, με το πλάνο εξυγίανσης της Κυβέρνησης, η εταιρεία προσδοκάται να συνεχίσει τη λειτουργία της, ενώ εάν βρει επενδυτή, ο οποίος θα προχωρήσει στις αναγκαίες επενδύσεις, τότε δυνητικά θα είναι ένα πολύ σημαντικό περιουσιακό στοιχείο για την παραγωγή προστιθέμενης αξίας.
Επίσης είναι γεγονός ότι οι αξίες του νικελίου ανεβαίνουν παγκοσμίως, ανεβαίνουν όμως και οι τιμές όλων των πρώτων υλών που χρειάζεται η εταιρεία για την παραγωγή, δηλαδή το ρεύμα, το πετρέλαιο, ο γαιάνθρακας κ.ά. Η αύξηση των τιμών είναι αποτέλεσμα της αύξησης της ζήτησης, τόσο για τη βιομηχανία της ηλεκτροκίνησης, όσο και για πολλές άλλες βιομηχανίες και εφαρμογές. "Η ανάγκη της παγκόσμιας βιομηχανίας για νικέλιο είναι κάτι γνωστό" όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σταϊκούρας, προσθέτοντας ότι "σε κάθε περίπτωση όμως, προκειμένου η εταιρεία να μπορέσει να γίνει ανταγωνιστική σε διεθνές επίπεδο και να μπορέσει να δώσει την προστιθέμενη αξία στη χώρα, θα πρέπει να βρεθεί επενδυτής ο οποίος θα την εκσυγχρονίσει.
Σημειώνεται ότι στην παρούσα φάση, το εγχείρημα βρίσκεται στο στάδιο των δεσμευτικών προσφορών και στόχος της Κυβέρνησης είναι η προσέλκυση αξιόπιστων επενδυτών που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα της μεταλλευτικής και μεταλλουργικής δραστηριότητας της ΛΑΡΚΟ, και η κάλυψη όλων των εργαζομένων. Μάλιστα, πρόκειται να υποβληθούν άμεσα στους υποψήφιους επενδυτές τα τελικά σχέδια συμβάσεων για τους δύο ανεξάρτητους παράλληλους διεθνείς ανοικτούς διαγωνισμούς που διενεργούνται από το ΤΑΙΠΕΔ για τα περιουσιακά στοιχεία του Ελληνικού Δημοσίου και την Ειδική Διαχείριση της ΛΑΡΚΟ, προκειμένου να υποβάλουν τις δεσμευτικές προσφορές τους εντός διαστήματος 30 ημερών.
Παράλληλα, τακτοποιούνται μια σειρά από εκκρεμή ζητήματα από τα συναρμόδια Υπουργεία σε θέματα περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, αδειών λειτουργίας, αυθαίρετων κτισμάτων κ.ά., προκειμένου να μην αποτελούν εμπόδιο στην επίτευξη του βέλτιστου τιμήματος και στους δύο διαγωνισμούς και ταυτόχρονα να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε ο νέος επενδυτής να προχωρήσει στις απαραίτητες επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό της εξόρυξης και της παραγωγής, προκειμένου να εισέλθει η Εταιρεία σε αναπτυξιακή τροχιά. Επίσης, η Κυβέρνηση, μέσω του αρμόδιου Υπουργείου Εργασίας, αναζητά τις βέλτιστες λύσεις για το σύνολο των εργαζομένων.
Ο υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε ότι "χάρη στις ενέργειες της Κυβέρνησης, η ΛΑΡΚΟ παραμένει ανοικτή και βρίσκεται σε αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή, προκειμένου να διαμορφωθούν οι συνθήκες συνέχισης της δραστηριότητάς της, ενώ η ομολογουμένως δύσκολη κατάσταση της ΛΑΡΚΟ απαιτεί σοβαρότητα, ειλικρίνεια και διακομματική συναίνεση ως προς την επόμενη μέρα". Τέλος, τόνισε ότι "η κυβέρνηση έχει χρέος και ευθύνη απέναντι στους εργαζόμενους και το σύνολο των Ελλήνων φορολογουμένων, να πει την αλήθεια" ενώ άφησε σαφείς αιχμές για τον ΣΥΡΙΖΑ λέγοντας ότι "όσοι σήμερα εκστομίζουν εύκολες υποσχέσεις, απέτυχαν να βρουν λύση όταν μπορούσαν, διογκώνοντας το πρόβλημα".