Η ελληνική οικονομία παρέμεινε σε τροχιά επέκτασης για 7ο τρίμηνο στη σειρά την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2022, υπερκαλύπτοντας τις απώλειες της πανδημίας σε όρους τριμηνιαίου πραγματικού ΑΕΠ κατά 3,0% (πηγή ΕΛΣΤΑΤ, βλέπε Σχήμα 1).
Αυτό συνέβη παρά την πρώτη φάση της ενεργειακής κρίσης, με τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου να ενισχύονται κατά 61,7% σε ετήσια βάση το 1ο τρίμηνο 2022 (από τα $61,9 το βαρέλι στα $100 το βαρέλι) και τον πληθωρισμό να αυξάνεται στο 6,6%. Ο πραγματικός ρυθμός μεγέθυνσης ήταν ισχυρός και ανήλθε στο 2,3% QoQ / 7,0% YoY από 0,8% QoQ / 8,1% YoY το προηγούμενο τρίμηνο.
Η εν λόγω επίδοση, στηριζόμενη κυρίως στην κατανάλωση αλλά και τις επενδύσεις παγίων, ήταν καλύτερη του αναμενομένου και μια από τις υψηλότερες ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης. Η αναθεώρηση προς τα πάνω της στατιστικής επίδρασης βάσης (carry-over) του 2021 στις 2,1 ποσοστιαίες μονάδες από 1,6 ποσοστιαίες μονάδες προηγουμένως και η ισχυρή τριμηνιαία άνοδος του πραγματικού ΑΕΠ το 1ο τρίμηνο 2022, αναμένεται να αντισταθμίσουν σε έναν βαθμό τις πιθανές επιπτώσεις στον ρυθμό μεγέθυνσης του 2022 από τις εντεινόμενες πληθωριστικές πιέσεις.
Υπό το πρίσμα της μέτρησης του ΑΕΠ από την πλευρά της δαπάνης, τα αποτελέσματα των εθνικών λογαριασμών του 1ου τριμήνου 2022 είχαν ως εξής:
- Η ιδιωτική εγχώρια ζήτηση, πλην της μεταβολής των αποθεμάτων, κινήθηκε έντονα ανοδικά τόσο σε τριμηνιαία όσο και σε ετήσια βάση. Η ιδιωτική κατανάλωση, η συνιστώσα με τη μεγαλύτερη βαρύτητα στο ΑΕΠ (68,8% σε τρέχουσες τιμές το 2021), παρά την πιθανή επιβράδυνση του ρυθ- μού αύξησης του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών λόγω του πληθωρισμού, ενισχύθηκε κατά 2,5% QoQ / 11,6% YoY σε σταθερές τιμές, παραμένοντας σε ανοδική τροχιά για 7ο συνεχές τρίμηνο και υπερκαλύπτοντας τις απώλειες της πανδημίας κατά 6,3%.1 Η αύξηση της απασχόλησης συνέβαλε προς αυτή την κατεύθυνση, στοιχείο που αποτυπώνεται και στην άνοδο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας κατά 2,0% QoQ / 7,4% YoY σε τρέχουσες τιμές το 1ο τρίμηνο
Οι ιδιωτικές επενδύσεις παγίων, στηριζόμενες στις κατηγορίες των κατοικιών, των άλλων κατα- σκευών και του μηχανολογικού εξοπλισμού και οπλικών συστημάτων, ενισχύθηκαν κατά 3,7% QoQ / 12,7% YoY σε σταθερές τιμές το 1ο τρίμηνο 2022. Όπως αποτυπώνεται στο Σχήμα 2, οι ιδιωτικές επενδύσεις παγίων από το τέλος του 1ου lockdown κινούνται ανοδικά, στοιχείο που συνδέεται και με την αύξηση της καθαρής χρηματοδότησης από τα εγχώρια ΝΧΙ προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις (μέση ετήσια μεταβολή από τον Μάιο 2020 μέχρι τον Μάρτιο 2022 στο 5,9% από 1,0% την περίοδο από τον Μάιο 2018 μέχρι τον Μάρτιο 2020).
Πέραν των μέτρων στήριξης της κυβέρνησης, η ανθεκτικότητα που επέδειξε η ιδιωτική εγχώρια ζήτηση στην πρώτη φάση της ενεργειακής κρίσης, δύναται να ερμηνευτεί και από τη διαμόρφωση προσδοκιών στις αρχές του τρέχοντος έτους για παροδικές πληθωριστικές πιέσεις, με αποτέλε- σμα να μην επηρεαστούν έντονα αρνητικά οι αποφάσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Οι προσδοκίες για μεγαλύτερη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης άλλαξαν στο τέλος Φεβρουαρίου 2022, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Συνεπώς, οι αρνητικές συνέπειες στην οικονομία από την άνοδο των τιμών ενέργειας και του αυξημένου κόστους παραγωγής των επιχειρήσεων, είναι πιθανόν να αποτυπωθούν στα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 2ου τριμήνου 2022, με την ανάκαμψη του τουρισμού να αποτελεί σε έναν βαθμό παράγοντα ανάσχεσης των πιθανών ζημιών.
- Η δημόσια κατανάλωση για άλλο ένα τρίμηνο στήριξε την εγχώρια ζήτηση, σημειώνοντας αύξηση κατά 1,8% QoQ / 1,8% ΥoY σε σταθερές τιμές το 1ο τρίμηνο 2022 από -1,6% QoQ / 0,1% ΥoY το 4ο τρίμηνο Ανήλθε στα €9,5 δισεκ., υψηλότερη κατά 7,9% σε σχέση με τα προ πανδημίας επί- πεδα.
- Στο πεδίο του εξωτερικού τομέα, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν σε τριμηνιαία βάση κατά 3,6% και ενισχύθηκαν σε ετήσια βάση κατά 9,6% (σε σταθερές τιμές). Στην πλευρά της χρέωσης των εξωτερικών συναλλαγών, οι εισαγωγές συρρικνώθηκαν σε τριμηνιαία βάση κατά 5,6% και αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 17,5% (σε σταθερές τιμές). Βάσει των παραπάνω αποτελεσμάτων, οι καθαρές εξαγωγές (εξαγωγές μείον εισαγωγές) είχαν αρνητική συμβολή στον ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης του 1ου τριμήνου 2022 και θετική συμβολή στον αντίστοιχο τριμηνιαίο ρυθμό μεγέθυνσης.
Τέλος, όπως παρουσιάζεται στο Σχήμα 3, η επίδοση της ελληνικής οικονομίας σε όρους πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης το 1ο τρίμηνο 2022 ήταν από τις υψηλότερες ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης.