Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς υπενθυμίζει πως μένουν μόνο πέντε ημέρες μέχρι την λήξη της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων, στις 30 Ιουλίου 2021, για τη διαδικασία υποβολής αίτησης και συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο πρόγραμμα του υφιστάμενου ΕΣΠΑ «Ενίσχυση Αλυσίδων Προστιθέμενης Αξίας – Συνεργατικοί Σχηματισμοί – Δικτυώσεις». Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δράσης, επιδοτούνται επενδυτικά σχέδια συνεργαζόμενων επιχειρήσεων, με το συνολικό ύψος του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού ανά συνεργατική πρόταση να κυμαίνεται από 400.000 ευρώ έως 3 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με τη συγκρότηση συστάδων, οι επιχειρήσεις βρίσκονται ενώπιον μιας πρόσκλησης και μίας πρόκλησης. Η πρόσκληση για υποβολή συμμετοχής στο εν λόγω πρόγραμμα και η πρόκληση της δημιουργίας συνεργατικών σχηματισμών, οι οποίες συγκροτούνται από τουλάχιστον τρεις υφιστάμενες και νέες ανεξάρτητες μεταξύ τους μικρομεσαίες επιχειρήσεις με κάθετες, συμπληρωματικές ή και ομοειδείς δραστηριότητες. Ας σταθούμε στην πρόκληση της πρόσκλησης, ή των όρων για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα. Πρόκειται για μια απαίτηση που, ουσιαστικά, θέτει στο περιθώριο τη φιλοσοφία «καλύτερα μόνος μου» που διέπνεε το επιχειρείν και δη το μικρομεσαίο, επί σειρά δεκαετιών. Ωστόσο, τα πράγματα άλλαξαν, όχι δραματικά, αλλά θεαματικά. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα έπαψε να δέχεται αυτή τη φιλοσοφία, κλείνοντας τη στρόφιγγα της χρηματοδότησης μέχρι του σημερινού βαθμού «στάγδην βραδέως».
Η αρχή για αυτή τη θεαματική αλλαγή έγινε από τον τομέα της ναυτιλίας, με τις μικρότερες ναυτιλιακές εταιρίες να πασχίζουν να εξασφαλίσουν ρευστότητα από το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η ελληνική ναυτιλία έδειξε και άνοιξε τον δρόμο, αφού πολλές εταιρίες συνεργάστηκαν σε σχήματα, καθετοποίησαν τις ανελαστικές δαπάνες και αξίωσαν από το χρηματοπιστωτικό σύστημα ρευστότητα, την οποία εξασφάλισαν, είτε λόγω του σχήματος, είτε λόγω «όγκου». Εκ των γεγονότων, καθίσταται προφανές ότι η συγκεκριμένη κουλτούρα και φιλοσοφία που διέπνεε το επιχειρείν μπορεί, πλέον, να είναι εγγύς παρελθόν. Η άλλη πρόκληση αφορά στις επενδυτικές πρωτοβουλίες που προσδιορίζει το πρόγραμμα. Οι βασικές επενδυτικές πρωτοβουλίες είναι οι εξής:
- ανάπτυξη τελικών ή ενδιάμεσων νέων ή διαφοροποιημένων προϊόντων/υπηρεσιών με έμφαση την ποιοτική
- αναβάθμιση, την τυποποίηση, την πιστοποίηση και τον σεβασμό προς το περιβάλλον,
- εισαγωγή νέων τεχνολογιών, πρωτοτυπιών, τεχνολογικών και μη τεχνολογικών καινοτομιών στην παραγωγική διαδικασία,
- μεταφορά τεχνογνωσίας και εφαρμογή πρωτοτύπων/καινοτομικών ιδεών κοινού ενδιαφέροντος.
Αν ανατρέξουμε, λοιπόν, στις δράσεις του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, θα διαπιστώσουμε ότι, και στις τρείς προαναφερθείσες επενδυτικές πρωτοβουλίες, που περιγράφει το πρόγραμμα, το Επιμελητήριο, όχι μόνο έχει λάβει θέση υποστηρικτική, σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά και σε πρακτικό. Υπενθυμίζονται οι επιτυχείς εκδηλώσεις που έγιναν με πρωτοβουλία του Ε.Β.Ε.Π. με Γερμανικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις ναυπηγοεπισκευές και στην κατασκευή κάθε τύπου υλικών για πλοία, όλων των τύπων. Μέσα από τις συναντήσεις, κατέστη σαφές ότι η ανάπτυξη τελικών ή ενδιάμεσων νέων ή διαφοροποιημένων προϊόντων/υπηρεσιών με έμφαση την ποιοτική αναβάθμιση αποτελεί μονόδρομο, όπως μονόδρομος είναι και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών, πρωτοτυπιών, τεχνολογικών και μη τεχνολογικών καινοτομιών στην παραγωγική διαδικασία. Δηλαδή καινοτομιών που, επί το ελληνικότερο, παραπέμπουν στην «πατέντα». Εδώ, οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν σοβαρό προβάδισμα έναντι του ανταγωνισμού, είτε λόγω έλλειψης μέσων, είτε λόγω της εμπειρίας και της γνώσης από την καθημερινή τριβή με «δυσεπίλυτα», για άλλους, προβλήματα.
Οι προκλήσεις, βεβαίως, δεν σταματούν, με την υπ’ αριθμό ένα στις βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής για τις επιχειρήσεις του συνεργατικού σχήματος να είναι η ύπαρξη ενός επενδυτικού σχεδίου με αξιολογημένο κόστος. Πρέπει να σημειωθεί, ότι η «αδυναμία» των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, πέραν της εξασφάλισης ρευστότητας, ήταν και παραμένει, σε μεγάλο μέρος, η έλλειψη ενός κοστολογημένου επενδυτικού σχεδίου. Αυτή η έλλειψη έκλεινε και κλείνει τις πόρτες των χρηματοπιστωτικών συστημάτων, αλλά και μιας σειράς προγραμμάτων που τρέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη στήριξη του επιχειρείν. Δυστυχώς, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Ε.Ε. 651/2014 και, κατά συνέπεια, για το παρόν πρόγραμμα, δεν είναι επιλέξιμες μεταξύ των άλλων, επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ναυπηγικό τομέα και δεν αναφερόμαστε μόνο στα μεγάλα ναυπηγεία που διαθέτουν εγκαταστάσεις και εταιρίες διάσπαρτες σε όλη την Ευρώπη, αλλά σε όλες τις ΜμΕ του κλάδου της ναυπηγοεπισκευής. Επίσης, εξαιρούνται οι δραστηριότητες σε χάλυβα, αλιεία, υδατοκαλλιέργειες, ενέργεια, μεταφορές, μεταποίηση, γεωργικά προϊόντα και πρωτογενή παραγωγή.
Ο πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π., Βασίλης Κορκίδης, δήλωσε:
«Οφείλω να σημειώσω ότι πλειάδα επιχειρήσεων του ευρύτερου Πειραϊκού χώρου, που δραστηριοποιούνται γύρω από τα ναυπηγεία, τη ναυπηγοεπισκευή, τους εφοδιασμούς, τα ανταλλακτικά και τις υπηρεσίες, ευελπιστούν σε μία «καλύτερη ημέρα» με την αναβίωση των ναυπηγείων της Σύρου, του Σκαραμαγκά και της Ελευσίνας. Πρακτικά και ουσιαστικά, αυτές οι δραστηριότητες, επί του παρόντος, μένουν εκτός δράσης Συνεργατικών Σχηματισμών. Μελλοντικά, όμως, θα πρέπει οπωσδήποτε να ενταχθούν στο νέο ΕΣΠΑ 2021-27, αφού αυτές οι επιχειρήσεις, υπό άλλες συνθήκες, θα σχημάτιζαν ένα δυνατό «cluster». Εύχομαι και ελπίζω, σε ένα άλλο προσεχές πρόγραμμα, να γίνει διακριτό ποιες επιχειρήσεις ενός τομέα εξαιρούνται και ποιες όχι. Κάθε μελλοντικό πρόγραμμα, που θα ευνοεί τα συνεργατικά σχήματα σχετικά με τη ναυτιλιακή δραστηριότητα, θα είναι πάντα μια καλή αρχή για επιτυχημένες συνέργειες. Το Ε.Β.Ε.Π. προχωρά στην ομαδοποίηση και χαρτογράφηση όλων των “παρα-ναυτιλιακών” επιχειρήσεων που λειτουργούν στην καρδιά της ελληνικής ναυτιλίας, τον Πειραιά. Με την ΕΕΕ, το ΝΕΕ και το ΠΑ.ΠΕΙ., στο πλαίσιο του πρώτου ελληνικού ναυτιλιακού cluster, “Maritime Hellas”, δημιουργείται, από επιχειρήσεις υποστήριξης της ναυτιλίας, μια εξειδικευμένη δυναμική πλατφόρμα νέας γενιάς που ονομάζεται “5S” και περιλαμβάνει Ship Supplies, Spares, Sea Services, Ship-repairs, Shipyards. Βεβαίως, θα αποτελεί τμήμα του cluster “Maritime Hellas”, που περιλαμβάνει μέλη από όλο το φάσμα της ναυτιλίας, από πλοιοκτήτες μέχρι κατασκευαστές εξοπλισμού, προμηθευτές, υπηρεσίες logistics, καθώς και επιχειρήσεις του θαλάσσιου τουρισμού.»