Ο Ντόναλντ Τραμπ και η Άνγκελα Μέρκελ παρουσίασαν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις για το εμπόριο, τη μετανάστευση και το ΝΑΤΟ σε μια τεταμένη πρώτη συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού προέδρου και της Γερμανίδας καγκελαρίου στην Ουάσινγκτον την Παρασκευή.
Αν και οι δυο πλευρές περιέγραψαν την επίσκεψη ως παραγωγική, ωστόσο ήταν εμφανώς ανήσυχοι στην απογευματινή συνέντευξη Τύπου που ορισμένες φορές ήταν αμήχανη.
Ο κ. Τραμπ περιέγραψε τη συμφωνία του ΝΑΤΟ ως άδικη για τις ΗΠΑ και επέκρινε τις εμπορικές συμφωνίες μεταξύ της χώρας του και της Γερμανίας, που κατά τον ίδιο ευνοεί καταφανώς το Βερολίνο.
«Αυτή τη στιγμή θα έλεγα πως οι διαπραγματευτές της Γερμανίας έχουν κάνει πολύ καλύτερη δουλειά απ’ ότι οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ», δήλωσε ο κ. Τραμπ, λέγοντας πως θα ήθελε να υπάρξει εξομάλυνση της κατάστασης μεταξύ των δυο χωρών. Πρόσθεσε πως η συμφωνία του ΝΑΤΟ ήταν επίσης «πολύ άδικη» για τις ΗΠΑ.
Ο κ. Τραμπ άφησε αιχμές για την πολιτική της Γερμανίας στο προσφυγικό, κάτι που έχει επανειλημμένως επικρίνει. «Η μετανάστευση είναι προνόμιο όχι δικαίωμα και η ασφάλεια των πολιτών μας πρέπει πάντα να έρχεται πρώτη», είπε.
Η κ. Μέρκελ απέφυγε ερώτηση για τις διαφορές με τον Αμερικανό πρόεδρο, λέγοντας πως προσπάθησαν να «βρουν λύσεις και συμβιβασμούς», που να είναι «δίκαιοι».
Άφησε όμως αιχμές κατά των προεκλογικών επιθέσεων του κ. Τραμπ εναντίον της. «Είναι πάντα καλύτερο να μιλάμε ο ένας με τον άλλον παρά ο ένας για τον άλλον», είπε.
Η πιο αμήχανη στιγμή της εκδήλωσης ήταν όταν η κ. Μέρκελ «μαζεύτηκε» και σούφρωσε τα χείλη όταν ο Αμερικανός ομόλογός της, χαριτολογώντας, είπε πως έχει κάτι «κοινό» με την Γερμανίδα καγκελάριο, ότι και οι δυο βρέθηκαν υπό παρακολούθηση από την κυβέρνηση Ομπάμα. Όπως είχε αποκαλυφθεί από τις διαρροές του Έντουαρντ Σνόουντεν, η Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλίας (NSA) παρακολουθούσε τα τηλεφωνήματα της κ. Μέρκελ. Ο κ. Τραμπ έχει ισχυριστεί πως η κυβέρνηση Ομπάμα είχε βάλει «κοριούς» στο Trump Tower κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ανυπόστατος ισχυρισμός τον οποίον αρνήθηκε να ανακαλέσει στη συνέντευξη Τύπου της Παρασκευής.
Απαντώντας στις επικρίσεις του κ. Τραμπ πως οι σύμμαχοι των Αμερικανών δεν πληρώνουν το δίκαιο μερίδιό τους στο ΝΑΤΟ, η κ. Μέρκελ δεσμεύτηκε να εργαστεί προς την αύξηση του ποσού που συνεισφέρει η χώρα της από το 1,2% του ΑΕΠ στο 2% που είναι ο στόχος του ΝΑΤΟ.
Στον απόηχο των επικρίσεων αξιωματούχων του Τραμπ κατά της ΕΕ, η κ. Μέρκελ υπερασπίστηκε την ένωση και τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον χειρισμό εμπορικών συμφωνιών για τα κράτη μέλη, περιλαμβανομένης της Γερμανίας. Όπως είπε, εκφράζει την «Ευρωπαϊκή Ενότητα».
Η σύνοδος του ισχυρότερου άνδρα και της ισχυρότερης γυναίκας του κόσμου έφερε κοντά δυο αντίθετες προσωπικότητες – την προσεκτική κόρη πάστορα από την πρώην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία και τον εξωστρεφή επιχειρηματία από το Κουίνς.
Πριν τη συνάντησή τους, οι δυο ηγέτες είχαν δημοσίως «λογομαχήσει» για την μετανάστευση, με τον κ. Τραμπ να επικρίνει επανειλημμένως το προσφυγικό πρόγραμμα της Γερμανίας και την κ. Μέρκελ να επικρίνει την ταξιδιωτική απαγόρευση του κ. Τραμπ, που στοχεύει σε πρόσφυγες και άτομα από διάφορες χώρες με μουσουλμανική πλειονότητα.
Στη συνέντευξη Τύπου, ο κ. Τραμπ απάντησε «πολύ σπάνια» σε ερώτηση για το αν μετανιώνει για τα τουιταρίσματά του, ορισμένα από τα οποία επέκριναν έντονα την κ. Μέρκελ και τη Γερμανία.
Το 2015, ο κ. Τραμπ επιτέθηκε στο περιοδικό Time διότι έδωσε το βραβείο του προσώπου της χρονιάς στην Γερμανίδα καγκελάριο, ένα «άτομο που καταστρέφει τη Γερμανία».
Τον Ιανουάριο του περασμένου χρόνου, τουίταρε: «Η Γερμανία είναι χάλι – μεγάλο έγκλημα. Γίνετε έξυπνοι!»
Εν όψει της επίσκεψης, και οι δυο πλευρές είχαν χαρακτηρίσει την πρώτη συνάντησή τους μια ευκαιρία για τους δυο ηγέτες να γνωριστούν καλύτερα.
Όμως, από την αρχή, η πρώτη συνάντησή τους φάνηκε τεταμένη. Όταν επετράπη στους δημοσιογράφους να εισέλθουν για να πάρουν μια ματιά από την κατ’ ιδίαν συνάντηση των δυο ηγετών στο Οβάλ Γραφείο, οι ηγέτες αρχικά κάθισαν χωρίς να μιλούν και αρνούμενοι να σφίξουν τα χέρια για τις κάμερες.
Η κοινή συνέντευξη Τύπου έγινε μετά από συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για την επαγγελματική κατάρτιση μεταξύ κορυφαίων αμερικανών και γερμανών αξιωματούχων, καθώς και των επικεφαλής των Dow Chemical, IBM και Saalesforce.
Μεταξύ αυτών που συνόδευσαν τον κ. Τραμπ από την πλευρά των ΗΠΑ ήταν η κόρη του προέδρου, Ιβάνκα Τραμπ και ο σύζυγός της Τζάρεντ Κούσνερ, ανώτατος σύμβουλος του προέδρου, καθώς και ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς.
Η κ. Μέρκελ ήρθε στην Ουάσινγκτον αναζητώντας κοινό έδαφος αλλά αποφασισμένη να υπερασπιστεί τις δεσμεύσεις της για το ελεύθερο εμπόριο και τις συνεργατικές διεθνείς σχέσεις.
Ήλπιζε πως οι Γερμανικές δεσμεύσεις για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών στο ΝΑΤΟ και για επέκταση των αποστολών του Βερολίνου στο εξωτερικό θα απαντούσαν στους ισχυρισμούς του κ. Τραμπ πως η Γερμανία και άλλα ευρωπαϊκά κράτη δεν κάνουν αρκετά για την ίδια τους την άμυνα, αφήνοντας τις ΗΠΑ να κάνουν υπερβολικά πολλά.
Το Βερολίνο δεν είναι τόσο αισιόδοξο πως μπορεί να πείσει τον κ. Τραμπ να κάνει πίσω στην εθνικιστική οικονομική προσέγγιση που συμπυκνώνεται στο «η Αμερική πρώτα» και στις επιθέσεις του κατά χωρών που εμφανίζουν μεγάλα εμπορικά πλεονάσματα, περιλαμβανομένης της Γερμανίας.
Η κ. Μέρκελ έχει υποστηρίξει πως το πλεόνασμα είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων, περιλαμβανομένης της ποιότητας των Γερμανικών προϊόντων και πως η εμπορική πολιτική, σε κάθε περίπτωση, είναι ζήτημα της ΕΕ και όχι μόνον του Βερολίνου.
Πάνω απ’ όλα, η κ. Μέρκελ θέλει να υπερασπιστεί την ΕΕ από πιθανές επιθέσεις από την κυβέρνηση Τραμπ, σε μια περίοδο που δέχεται πιέσεις από τους Ευρωπαίους λαϊκιστές.