Η Σαντορίνη βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, λόγω της έντονης σεισμικής ακολουθίας, κάτι που φαίνεται ότι ταιριάζει... γάντι και στην περίπτωση των αγορών, όπου οι... ανοησίες του Τραμπ αφήνουν ισχυρό αποτύπωμα.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Χθες, ο... φευγάτος Πρόεδρος των ΗΠΑ, πήρε μια πολύ μικρή γεύση, για το πώς είναι να θέλεις να βοηθήσεις τη χώρα σου, προκαλώντας "σεισμικές"... δονήσεις στις αγορές και τελικώς να σου επιστρέφεται ο λογαριασμός! Πήρε την απόφαση για αναβολή ενός μηνός στην επιβολή δασμών 25% στο Μεξικό, ενώ η επιθετική κίνηση κατά του Καναδά, προκάλεσε την αντίδραση της χώρας, η οποία, θα... περιποιηθεί καταλλήλως τα αμερικανικά προϊόντα, επιβάλλοντας με τη σειρά της δασμούς.
Το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης υπέφερε χθες στο άνοιγμα του, αλλά μόλις ο Τραμπ ανακοίνωσε αναβολή για ένα μήνα στην επιβολή δασμών στο Μεξικό, ανέκτησε σημαντικό μέρος των απωλειών, χωρίς ωστόσο, να μπορέσει να άρει τις επιφυλάξεις των επενδυτών. Είναι δε αρκετά πιθανό, υπό την πίεση των αγορών, να δούμε τον Τραμπ να αλλάζει... τροπάριο και να λειαίνει τις γωνίες. Ο τύπος φαίνεται ότι είναι αποφασισμένος να τα κάνει όλα... γιούρμπαλα, οδηγώντας σε αχαρτογράφητα ύδατα την παγκόσμια οικονομία, αλλά και τη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη!
Με απώλειες έκλεισαν και οι ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές, ενώ σημαντική πτώση 2,70% κατέγραψε και το Χρηματιστήριο της Αθήνας, καθώς τα θεσμικά χαρτοφυλάκια μείωσαν τις θέσεις τους και αύξησαν τη ρευστότητα, γιατί όταν... μπλέκεις με τον Τραμπ, ποτέ δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει! Η ατμόσφαιρα "μυρίζει"... μπαρούτι και αν ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν αλλάξει εγκαίρως τακτική, τότε στο τέλος θα κλαίμε όλοι μαζί!
Για ακόμη μία ημέρα, ο χρυσός έλαμψε περισσότερο, καθώς οι διορατικοί βλέπουν στο πολύτιμο μέταλλα ένα ασφαλές καταφύγιο απέναντι στον Τραμπ και στους πολέμους. Επιπλέον, οι τεκτονικές αλλαγές στις αγορές οδηγούν το ευρώ στην απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο, μετατρέποντας τον εμπορικό πόλεμο, σε νομισματικό. Η χθεσινή ημέρα αποτέλεσε μια πανηγυρική επιβεβαίωση της στήλης, καθώς τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους, σε σχέση με όσα γράφαμε.
Ο εμπορικός πόλεμος από τις ΗΠΑ σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη, έχει ήδη ξεκινήσει και όπως αναφέρει σε ανάλυση του, ένας από τους leaders των αγορών, η γερμανική Deutsche Bank, έρχεται "καταιγίδα" στις αγορές. Χαρακτηρίζει ως τεράστιο σοκ για την παγκόσμια εμπορική πολιτική των ΗΠΑ τους δασμούς που επιβάλλει και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου προς τους επενδυτές. Στην ανάλυση της, υπό τον τίτλο "Ο εμπορικός πόλεμος ξεκινά" η Deutsche Bank αναφέρει ότι ο Καναδάς και το Μεξικό θα υποστούν εμπορικό σοκ, το οποίο θα είναι πολύ μεγαλύτερου μεγέθους από το Brexit, ενώ οι δασμοί αυτοί συνολικά αποτελούν το μεγαλύτερο σοκ στην παγκόσμια εμπορική πολιτική από την κατάρρευση του νομισματικού συστήματος Breton Woods.
Η Deutsche Bank βλέπει άμεση ύφεση μέσα σε λίγες εβδομάδες για ορισμένες από τις εμπλεκόμενες οικονομίες, με τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία και ιδιαιτέρως στις μετοχές. Μάλιστα, η γερμανική τράπεζα αναμένει μεγάλη και ασταθή αντίδραση των αγορών, καθώς το κλίμα έχει χαλάσει. Ως προς τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο των κινήσεων του Τραμπ, η DB υπογραμμίζει ότι είναι πολύ πιθανό ένα πιο αυξημένο ασφάλιστρο δασμολογικού κινδύνου τους επόμενους μήνες, το οποίο θα επηρεάσει όλους τους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το γυαλί έχει ραγίσει και ο Τραμπ αλλάζει τις παγκόσμιες ισορροπίες. Μπορεί να το κάνει για να ικανοποιήσει τη ματαιοδοξία του, καθώς όλος ο κόσμος ασχολείται μαζί του. Όμως, το πραγματικό πρόβλημα γι αυτόν θα αρχίσει όταν ένα μεγάλο μέρος των Αμερικανών που τον ψήφισαν, θα δηλώσουν "κοψοχέρηδες", λόγω ακριβότερου κόστους ζωής. Όμως, φαίνεται ότι τότε, μπορεί να είναι πολύ αργά...
Τι πρέπει να κάνει η κυβέρνηση για να "τρέξουμε" με ρυθμούς ανάπτυξης, τύπου... Κίνας!
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχεδόν από την αρχή της θητείας, κλήθηκαν να διαχειριστούν ιστορικά πρωτόγνωρες καταστάσεις, όπως η πανδημία και η ενεργειακή κρίση, που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο υψηλός πληθωρισμός και τα υψηλά επιτόκια για τουλάχιστον δύο χρόνια, "ψαλίδισαν" τις προσδοκίες για την ανάπτυξη και έτσι, δηλώνουμε... πανευτυχείς που το ΑΕΠ μεγεθύνεται με ρυθμό πάνω από 2%. Ας είναι καλά οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ. Ωστόσο, στο τέλος του 2026, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να έχουν απορροφηθεί και οι ιδιωτικές επενδύσεις να έχουν... απογειωθεί! Από κει και πέρα, μένουν κάτι.. ψιλά μέσω ΕΣΠΑ έως το τέλος του 2027, που θα έχουν "ουρά" για άλλα δύο χρόνια, δηλαδή έως το 2029.
Το μεγάλο ερώτημα είναι το πώς θα σταθεί στα πόδια της η Ελλάδα μετά, ώστε να μην "τεμπελιάσουν" οι αναπτυξιακοί ρυθμοί στην οικονομία. Ο Ντένκλαν Κοστέλο, πρώην επικεφαλής του κλιμακίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Τρόικα και Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής για Οικονομικές και Χρηματοοικονομικές Υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μιλώντας προ ημερών στο Φόρουμ των Δελφών, απόρησε γιατί η Ελλάδα δεν αναπτύσσεται με ρυθμούς 6%! Όπως εξήγησε ο ίδιος, οι μεταρρυθμίσεις έχουν κολλήσει και το επιχειρηματικό περιβάλλον αντιμετωπίζει πολλούς περιορισμούς και αντιξοότητες.
Στην κυβέρνηση προσπαθούν να "τρέξουν" το κεφάλαιο των μεταρρυθμίσεων, αλλά πρέπει να γίνουν τόσα πολλά μέσα σε πολύ σύντομο χρόνο. Για παράδειγμα χθες, το Υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας OpenBusiness, η οποία θα βελτιώσει σημαντικά το επιχειρηματικό περιβάλλον. Ελπίζουμε ότι η ίδρυση επιχείρησης σε ολόκληρο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας θα είναι μια απλή υπόθεση, για την οποία θα χρειαστούν μερικά... κλικ!
Μεταρρύθμιση αποτελούν τα νέα πολεοδομικά σχέδια, τα οποία πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2026, ώστε να ανοίξουν τον δρόμο για επενδύσεις στην πραγματική οικονομία. Όμως, σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος. Μεταρρύθμιση σημαίνει αξιολόγηση στο δημόσιο τομέα, απελευθέρωση των μεταφορών, σύγκρουση με συνδικαλιστικά καρκινώματα και πολλά άλλα. Οι αγκυλώσεις που υπάρχουν στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, αλλά και στη δημόσια διοίκηση, κρατούν τις ιδιωτικές επενδύσεις σε χαμηλά επίπεδα, αν και η Ελλάδα παρουσιάζει ταχύτερη αύξηση σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα καθήλωσης των ιδιωτικών επενδύσεων και "φρεναρίσματος" του ρυθμού ανάπτυξης είναι οι όροι δόμησης. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικό το μπόνους δόμησης, ενώ πάνω από 14.000 οικοδομικές άδειες, θεωρούνται αυτή τη στιγμή ότι έχουν... θέμα. Σκεφτείτε ότι αυτό ο αριθμός αδειών αντιστοιχεί σε εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα και εκατομμύρια κυβικά. Είναι σαν να μην θέλουμε να αναπτυχθούμε, αφήνοντας τις ευκαιρίες να περνούν δίπλα μας και να μην τις αξιοποιούμε.
Μια φιλελεύθερη κυβέρνηση όπως αυτή της Νέας Δημοκρατίας, δεν δικαιολογείται να συμβιβάζεται με αντιλήψεις που συναντά κανείς σε σοσιαλιστικές χώρες. Δεν γίνεται να έχει μετατραπεί το "χαρτοβασίλειο" των δικαιολογητικών σε μια "μάχη" με το... κομπιούτερ, για να "ανέβουν" περισσότερα ηλεκτρονικά πιστοποιητικά.
Η κυβέρνηση δεν έχει κανένα ελαφρυντικό και πρέπει να συντομεύσει τις διαδικασίες για μια επένδυση, ώστε αυτή να ξεκινά σε χρόνο ρεκόρ. Έχουμε βελτιώσει σημαντικά τη θέση μας στον πίνακα ανταγωνιστικότητας, αλλά εξακολουθούμε σε πολλές περιπτώσεις να υπολειπόμαστε ακόμη και από αφρικανικά κράτη! Αν το καλοσκεφτείτε, αγγίζει τα όρια της... σχιζοφρένειας, να βλέπεις τα κεφάλαια να περιμένουν για να τοποθετηθούν και εσύ να... σφυρίζεις αδιάφορα! Ας σκεφτούμε πόσα δισεκατομμύρια θα χαθούν για την οικονομία από την κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης, η οποία πρέπει να υπάρχει, αλλά με πολύ αυστηρούς κανόνες. Ας σκεφτούμε μόνο την πολιτική φορολόγησης και την επιβολή περιοριστικών μέτρων στην αγορά ακινήτων, από μια κυβέρνηση που έχει μειώσει δεκάδες φόρους και θεωρείται κατ΄ εξοχήν φιλο-επενδυτική.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και τα μέλη της κυβέρνησης, ας έχει υπόψιν ότι στο τέλος της τετραετίας, μπορούν να κριθούν θετικά από το εκλογικό σώμα, όταν αυτό διαπιστώσει ότι κυκλοφορεί χρήμα και γίνονται επενδύσεις. Για να γίνουν όμως οι επενδύσεις, χρειαζόμαστε ένα αναπτυξιακό σοκ. Αυτή τη στιγμή, διακρίνουμε μια ατολμία στην κυβέρνηση, η οποία αρκείται να βλέπει το ΑΕΠ να αυξάνεται με 2%, ενώ μπορεί να τρέξει με 5%, 6% και 7%. Τι φταίει; Ας βρουν μέσα στην κυβέρνηση τι φταίει, αλλά ταυτόχρονα θα είχε ενδιαφέρον να μετρήσουν και τις απώλειες δισεκατομμυρίων για την οικονομία, από τις οικοδομές που δεν γίνονται, τα επενδυτικά σχέδια που αναβάλλονται και τα κεφάλαια που καθυστερούν να έρθουν από το εξωτερικό.
Στην Ελλάδα, θα μπορούσαμε να έχουμε δεκάδες... Ελληνικά σε ολόκληρη την επικράτεια, τεράστιους βιομηχανικούς και αποθηκευτικούς χώρους, αλλά καθόμαστε και κλαίμε πάνω από το... χυμένο γάλα! Με πολύ υψηλή ανάπτυξη θα μειώναμε ταχύτατα το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά φαίνεται ότι το έχει η μοίρα μας να ζούμε στη χώρα των υποσχέσεων, των καθυστερήσεων, του αναχρονισμού και του "προοδευτισμού" με... αρνητικό πρόσημο. Ξυπνήστε επιτέλους...
Πώς τα Τέμπη "μεταμορφώνουν" το ΠΑΣΟΚ σε ΣΥΡΙΖΑ και τον ΣΥΡΙΖΑ σε... Πλεύση Ελευθερίας!
Το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ παίζουν τα ρέστα τους, μήπως και μπορέσουν να... κοντύνουν τον Μητσοτάκη στο θέμα της τραγωδίας των Τεμπών, αλλά τα πράγματα δεν φαίνεται να εξελίσσονται με βάση τους σχεδιασμούς των ηγεσιών τους...
Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για το θέμα των Τεμπών έφερε σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση και τον Μητσοτάκη, οδηγώντας σε μια μικρή φθορά, όταν η πορεία της Νέας Δημοκρατίας ήταν σταθερά ανοδική από τον Νοέμβριο. Την ίδια στιγμή, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ όσο περισσότερο "εργαλειοποιούν" την τραγωδία των Τεμπών, τόσο περισσότερο πέφτουν στην παγίδα της απαξίωσης τους. Ο κόσμος τους αντιμετωπίζει ως πρώην κυβερνητικά κόμματα και ως εκ τούτου, μπορεί να χάνει η Νέα Δημοκρατία, αλλά δεν καρπώνεται κάτι το ΠΑΣΟΚ, το οποίο, φαίνεται να έχει εξαντλήσει τη δυναμική του. Αντιθέτως, ο Ανδρουλάκης καθημερινά αποδεικνύει ότι δεν πείθει και ότι δεν κάνει για το "άθλημα". Κάτι... ψιλά έχει πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά το κλείσιμο των εσωκομματικών εκκρεμοτήτων, οι οποίες σηματοδότησαν τη νέα διάσπαση με τη φυγή Κασσελάκη και τη δημιουργία του κόμματος Κίνημα Δημοκρατίας.
Η υπόθεση των Τεμπών φαίνεται ότι φέρνει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα, από αυτά που προσδοκούσαν οι ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό προκύπτει από τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες καταλήγουν στα ίδι συμπεράσματα. Δεν πιστώνονται σχεδόν τίποτα, κάτι που σημαίνει ότι ο κόσμος συντάσσεται περισσότερο με τα αντισυστημικά κόμματα που βρίσκονται... δεξιά και αριστερά του άξονα ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ. Η πίεση που υφίσταται το ΠΑΣΟΚ δεν είναι τίποτα περισσότερο από την τιμωρία των κεντροαριστερών, οι οποίοι, βλέπουν το κόμμα να γίνεται... ΣΥΡΙΖΑ και φεύγουν με... ελαφρά πηδηματάκια! Στον ΣΥΡΙΖΑ θέλουν να μαζέψουν αριστερούς και έχουν μετατραπεί σε... Πλεύση Ελευθερίας, υιοθετώντας άκρως επικίνδυνες απόψεις. Ο αξιολύπητος Τρύφων Αλεξιάδης, πρώην πρόεδρος των Εφοριακών, πρώην υφυπουργός επί ΣΥΡΙΖΑ και στέλεχος που υποστήριξε στις τελευταίες εσωκομματικές εκλογές τον Παύλο Πολάκη, βγήκε σε δημοσιογραφική εκπομπή και χαρακτήριζε ως δολοφόνους τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας! Η ερώτηση που θα έπρεπε να του υποβληθεί είναι "Ποιους και γιατί αποκαλείτε δολοφόνους;". Σίγουρα δεν θα έλεγε ονοματεπώνυμα, γιατί σε διαφορετική περίπτωση, πρέπει να τον... ισιώσουν με αγωγές και μηνύσεις.
Η ανοχή της κυβέρνησης στην πολιτική αλητεία εκλαμβάνεται ως αδυναμία και μάλλον φαίνεται ότι κάποιοι με το στερητικό σύνδρομο της εξουσίας, έχουν... εκτροχιαστεί! Η τσογλανοποίηση της κοινωνίας εκπορεύεται από τα κόμματα της τσογλανοκρατίας και της οχλοκρατίας! Είναι οι άδειοι... τενεκέδες, οι οποίοι κάνουν και το μεγαλύτερο θόρυβο. Οι ακραίοι χαρακτηρισμοί κατά της κυβέρνησης θυμίζουν τη φρασεολογία της Χρυσής Αυγής. Στο ΠΑΣΟΚ θέλουν να γίνουν... επαναστάτες, υποδυόμενοι τον... ΣΥΡΙΖΑ, ενώ στον ΣΥΡΙΖΑ θέλουν να δείξουν ότι είναι πολύ αριστεροί, και συμπεριφέρονται σαν τη... Ζωή Κωνσταντοπούλου της Πλεύσης Ελευθερίας! Ο Νίκος Ανδρουλάκης και ο Σωκράτης Φάμελλος έχουν πέσει σε μια παγίδα και κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να δώσουν πόντους στον Μητσοτάκη, λες και είναι οι... χορηγοί του! Προσπαθούν να πάνε όσο πιο αριστερά γίνεται και αυτό ισοδυναμεί με πολιτική "αυτοκτονία" από τη στιγμή που είναι πολιτικά τελειωμένοι! Επιπλέον, χάνουν και τα τελευταία ψήγματα σοβαρότητας, ακυρώνοντας στην πράξη οποιαδήποτε προσδοκία για να αποτελέσουν εν δυνάμει εταίρους σε μια αυριανή κυβέρνηση. Με την τακτική που έχουν επιλέξει, το πιο πιθανό είναι να ψάχνουν για νέο αρχηγό ή να οδεύουν προς νέα διάσπαση κατά περίπτωση, μετά τις προσεχείς εκλογές, όποτε και αν γίνουν αυτές.
ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ καταβάλλουν... φιλότιμες προσπάθειες για να υπονομεύσουν τον Μητσοτάκη, αλλά υπάρχει ένα ικανό ποσοστό του εκλογικού σώματος, το οποίο, καταλαβαίνει ή θα καταλάβει εν καιρώ, πόσο σημαντική είναι η πολιτική σταθερότητα για τη χώρα και το νοικοκυριό του, παρά τα όποια προβλήματα υπάρχουν. Βέβαια, ο Μητσοτάκης πρέπει να προχωρήσει σε σημαντικές κινήσεις για να αποδείξει ότι αυτός είναι το απόλυτο... αφεντικό στη χώρα. Να συνεχίσει να καταγράφει επιτυχίες στο δημοσιονομικό πεδίο, να δημιουργήσει γόνιμο έδαφος για πολύ περισσότερες και μεγαλύτερες ευκαιρίες στο επιχειρείν και να απλοποιήσει την καθημερινότητα των πολιτών, με μέτρα που θα τους διευκολύνουν. Καλές οι... χορηγίες από Ανδρουλάκη και Φάμελλο, ωστόσο, ποτέ δεν ξέρεις πότε θα γίνει η... στραβή!