Ισραήλ και Ιράν θυμίζουν το "|παιχνίδι" της... γάτας με το ποντίκι. Όσα έχουν συμβεί τις τελευταίες 10 μέρες, σηματοδοτούν μια νέα γεωπολιτική αφετηρία, με ευρύτερες προεκτάσεις, αβέβαιο ορίζοντα και υψηλότερο ρίσκο.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Οι νέες επιθέσεις των Ισραηλινών σε παλαιστινιακά εδάφη για να πληγούν στόχοι της Χαμάς, έρχονται σε μια στιγμή που οι Αμερικανοί ενέκριναν νέα βοήθεια μαμούθ προς Ουκρανία, Ισραήλ και Ταϊβάν, ύψους 95 δισ. δολαρίων. Μια τέτοια κίνηση ανοίγει τον ασκό του Αιόλου για τη συνέχεια. Είναι μία κίνηση, η οποία, πέραν των αντιδράσεων στο εσωτερικό των ΗΠΑ, ρίχνει "λάδι στη φωτιά", καθώς οι Αμερικανοί "τα βάζουν" με ακόμη μεγαλύτερη ένταση με τον Πούτιν, το Ιράν, τη Χαμάς και τους Κινέζους.
Το τεράστιο πακέτο περιλαμβάνει τη χορήγηση αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας στο Ισραήλ, χορήγηση βοήθειας στην Ταϊβάν και άλλους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, ενώ επιπλέον κινήσεις που μπορεί να... εξαγριώσουν την αντίπαλη πλευρά, αποτελούν οι κυρώσεις κατά της κινεζικής εφαρμογής του TikTok, αλλά και η μεταφορά χρημάτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων Ρώσων πολιτών από την Ευρώπη προς την Ουκρανία. Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν τη σημαντική απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν, λίγους μήνες πριν τις εκλογές, που μπορεί να έχουν επιπτώσεις στους Δημοκρατικούς, καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι προειδοποιούν με νέα σημαντική αύξηση του δημοσίου χρέους.
Ο Λευκός Οίκος, σε ανακοίνωση του, επισήμανε ότι "η ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για τη δύναμη της αμερικανικής ηγεσίας σε μια κομβική περίοδο". Περνάμε σε άλλη φάση στην αντιπαράθεση της Δύσης με τους βασικούς πολέμιους των συμφερόντων της και είναι ξεκάθαρο ότι οι Αμερικανοί θέλουν να "τσιτώσουν" τον Πούτιν, τους μουλάδες του Ιράν, τη Χαμάς και την Χεσμπολάχ, αλλά και τους Κινέζους. Δεν είναι η πρώτη φορά που στέλνουν βοήθεια οι Αμερικανοί, αλλά το timing της νέας βοήθειας είναι τέτοιο που μπορεί να "πυροδοτήσει" πιο επιθετικές ενέργειες από τον Πούτιν προς την Ουκρανία, από το Ιράν προς το Ισραήλ και ίσως από την Κίνα προς την Ταϊβάν. Η βεντάλια ανοίγει επικίνδυνα και η απειλή μιας εκτεταμένης γεωπολιτικής κρίσης είναι στο τραπέζι...
Σε σταυροδρόμι οι αγορές
Οι αγορές είναι μουδιασμένες μετά τις τελευταίες εξελίξεις και την Παρασκευή επέδειξαν ψυχραιμία όταν έγινε γνωστό ότι (μάλλον...) το Ισραήλ πραγματοποίησε "χειρουργικές" επιθέσεις μέσα στο έδαφος του Ιράν.
Η έκταση και το μέγεθος της όποιας αντιπαράθεσης, μεταξύ Ισραήλ-Ιράν δεν επιτρέπει μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς για τους επενδυτές, αν και σε αυτήν τη φάση πολλοί πιστεύουν ότι θα αποτελεί "αυτοκτονία" οποιαδήποτε απόπειρα εκτροχιασμού της κατάστασης. Αν... ξεφύγει το Ισραήλ σε σχέση με το Ιράν, τότε οι αγορές πετρελαίου και γενικά της ενέργειας, θα τιμολογήσουν πρώτες και με προφανώς αρνητικό τρόπο τις εξελίξεις. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι κεντρικές τράπεζες θα αναγκαστούν να γίνουν πιο αυστηρές για να μην τους ξεφύγει ο πληθωρισμός. Άρα, τα επιτόκια θα αργήσουν να μειωθούν, ο πληθωρισμός θα εμφανίσει στην καλύτερη περίπτωση στασιμότητα, η απειλή ανοδικών τάσεων στις τιμές θα είναι ορατή, το κρατικό χρέος των χωρών θα γίνει ακριβότερο ως προς την εξυπηρέτηση του, οι επενδυτικές πρωτοβουλίες θα περιοριστούν και τότε, η παγκόσμια οικονομία, μπορεί να έρθει αντιμέτωπη μέσα στους προσεχείς μήνες με... μοιραίες καταστάσεις.
Σύμφωνα με εκτίμηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το πετρέλαιο μπορεί να σημειώσει αύξηση 15%, λόγω μιας ευρύτερης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή και φυσικά του υψηλότερου μεταφορικού κόστος, λόγω της παράκαμψης της Ερυθράς Θάλασσας και του περίπλου της αφρικανικής ηπείρου από τα εμπορικά πλοία. Το κακό σενάριο αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι θα ανατρέψει πλήρως όλους τους σχεδιασμούς και τους στόχους που έχουν θέσει για φέτος οι κυβερνήσεις. Ωστόσο, οι περισσότεροι αναλυτές και μεγάλοι οίκοι εκτιμούν ότι δεν θα ξεφύγει η κατάσταση, γιατί αυτό δεν συμφέρει κανέναν, από τη στιγμή που θα προκαλέσει ένα ανεξέλεγκτο ντόμινο στις αγορές εμπορευμάτων και τον πληθωρισμό, "χτυπώντας" τις οικονομίες.
Μέχρι στιγμής οι αγορές αντιδρούν ψύχραιμα, αλλά η παρακολούθηση των εξελίξεων γίνεται μέρα-μέρα. Η σημερινή συνεδρίαση στις αγορές ίσως μας κάνει... σοφότερους σε σχέση με τις πληροφορίες που έχουν οι μεγάλοι επενδυτικοί οίκοι από το πολιτικό παρασκήνιο. Ως γνωστόν, κανένας κολοσσός δεν ξεκινάει να ρίξει τα λεφτά στον... βρόντο. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να παρακολουθήσουμε στενά την πορεία του χρυσού, ο οποίος αποτελεί αυτή τη στιγμή το βασικό βαρόμετρο, όπου τιμολογούνται οι γεωπολιτικές εξελίξεις.
Ψήφος εμπιστοσύνης από ΔΝΤ και S&P στην Ελλάδα
Διπλό δώρο για την Ελλάδα επεφύλαξαν το περασμένο τριήμερο , το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Standard & Poor's, για το δημόσιο χρέος και το αξιόχρεο αντίστοιχα.
Ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης, μετά την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας σε επενδυτική βαθμίδα πριν από μερικούς μήνες, αργά το βράδυ της Παρασκευής προχώρησε σε αναβάθμιση των προοπτικών από σταθερές σε θετικές. Πρακτικά αυτό σημαίνει, ότι αν δεν έχει γυρίσει ο κόσμος... ανάποδα, μέσα στους επόμενους μήνες θα μας ανεβάσει κατά μία βαθμίδα ακόμη. Βεβαίως, αυτά είναι... ψιλά γράμματα για τους... Φαραντούρηδες του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι προφανώς, είδαν την περίοδο της... επάρατης διακυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου ότι η Ελλάδα έτρωγε με... χρυσά κουτάλια, όταν το αξιόχρεο μας ήταν κυριολεκτικά για τα "σκουπίδια"! Έχει δίκιο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης να λέει ότι η νέα αναβάθμιση των προοπτικών της Ελλάδας "είναι μία απάντηση σε όσους συνεχώς γκρινιάζουν και προσπαθούν να υποβαθμίσουν τις θετικές εξελίξεις των τελευταίων πέντε ετών, δηλαδή την χωρίς προηγούμενο αύξηση των εξαγωγών, το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει σημειώσει ρεκόρ στις άμεσες ξένες επενδύσεις, τη μεγάλη μείωση της ανεργίας κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες και το ότι τελευταία έχουμε πενταπλάσιους ρυθμούς ανάπτυξης από τον μέσο όρο της ευρωζώνης".
Από την άλλη πλευρά, από τις επαφές του υπουργού στις ΗΠΑ και από τις συναντήσεις που είχε με στελέχη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, προκύπτει ότι η Ελλάδα αποτελεί τη μεγάλη και ευχάριστη έκπληξη της ευρωπαϊκής οικονομίας, παρουσιάζοντας σταθερά πτωτική πορεία στο δημόσιο χρέος, όταν χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα, κινδυνεύουν με πραγματικό εκτροχιασμό. Σε όλες τις συναντήσεις που είχε ο κ. Χατζηδάκης, έγινε αποδέκτης των εξαιρετικά θετικών σχολίων για την πορεία της Ελλάδας, διαβεβαιώνοντας ωστόσο τους διεθνείς οργανισμούς ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα συνεχίσει χωρίς εκπτώσεις και με αποφασιστικότητα την προσπάθεια ελέγχου των δημοσίων οικονομικών και της προώθησης των μεταρρυθμίσεων, με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων, την αύξηση των εισοδημάτων, τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και τη μείωση της ανεργίας.
Στο δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν του κ. Χατζηδάκη η Γενική Διευθύντρια του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, έγινε μια... χαλαρή συζήτηση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής αλλά και της ευρωπαϊκής οικονομίας, αποδεικνύοντας τη θέση που έχει καταφέρει πλέον να κατακτήσει η Ελλάδα στο διεθνές στερέωμα. Είμαστε αξιόπιστοι και αυτό το εισπράττουμε με το παραπάνω σε οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο. Τυγχάνουμε διεθνούς αναγνώρισης και αυτό σημαίνει ότι οι διεθνείς οργανισμοί βλέπουν αποτελέσματα με την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Άρα, δεν είναι και διατεθειμένοι να... παίξουν με το ελληνικό success story, βοηθώντας με τον τρόπο τους την προσπάθεια της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, γιατί πολύ απλά αυτό επιτάσσει το δικό μας αλλά και το δικό τους συμφέρον! Τόσο απλά είναι τα πράγματα...
Από την άλλη, οι συναντήσεις του υπουργού με τον πρόεδρο της Goldman Sachs John Waldron και τον αντιπρόεδρο της Citigroup Jay Collins, είναι κολοσσιαίας σημασίας για τη συνέχεια της επενδυτικής παρουσίας των Αμερικανών στην Ελλάδα. Επιπλέον, είναι ένα μήνυμα προς τις αγορές ότι αυτή τη στιγμή ασχολούνται με την... πάρτη μας τα μεγαλύτερα επενδυτικά "σπίτια" του κόσμου. Ο Κωστής Χατζηδάκης κάλεσε τις δύο επενδυτικές τράπεζες να επεκτείνουν τις δραστηριότητες τους στη χώρα μας, ενώ την ίδια προτροπή απηύθυνε και προς τους εκπροσώπους οίκων αξιολόγησης και οικονομικούς αναλυτές. Επιπλέον, είχε συναντήσεις με φορείς για την κλιματική αλλαγή και έλαβε μέρος στην Υπουργική Σύνοδο της Διεθνούς Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης, η οποία στοχεύει στη διαμόρφωση των στρατηγικών επενδύσεων για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος "βρώμικου" χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. "Κερασάκι στην τούρτα" αποτέλεσαν οι επιτυχημένες τηλεοπτικές εμφανίσεις Χατζηδάκη στα δίκτυα CNBC και Bloomberg.
Τον κ. Χατζηδάκη συνόδευσαν στις συναντήσεις ο Γενικός Γραμματέας Οικονομικής Πολιτικής και Στρατηγικής, Γιώργος Χριστόπουλος και ο Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), Δημήτρης Τσάκωνας, καθώς επίσης και οι εκπρόσωποι της Ελλάδας στο ΔΝΤ, Μιχάλης Μασουράκης και στην Παγκόσμια Τράπεζα, Ελένη Παναγιωταρέα. Στην ελληνική αντιπροσωπεία επίσης συμμετείχε ο υποδιοικητής της Τραπέζης Ελλάδος, Θεόδωρος Πελαγίδης. Από τα παραπάνω προκύπτει... άνετα το συμπέρασμα για το πού βρίσκεται σήμερα η χώρα και πόσο μετράει σε διεθνές επίπεδο. Και όλα αυτά έχουν σφραγίδα και ονοματεπώνυμο. Δηλαδή Νέα Δημοκρατία και Κυριάκος Μητσοτάκης!
Η ισχυρή θέση της χώρας επί Νέας Δημοκρατίας, το... πάθος (και... λάθος) της αντιπολίτευσης για την... πτώση Μητσοτάκη και η ώρα της "σφαγής" στην Κεντροαριστερά!
Ο Μητσοτάκης έχει καταφέρει να ανεβάσει τη χώρα πολύ ψηλά και η εγχώρια αντιπολίτευση, θυμίζει τη γνωστή παροιμία "όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια".
Με βάση αυτό, οι προσπάθειες της αντιπολίτευσης να... ρίξουν τον Μητσοτάκη, δεν φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τις δημοσκοπήσεις. Ίσα ίσα, όσο πλησιάζουμε προς τις Ευρωεκλογές συσπειρώνει τους ψηφοφόρους της Νέας Δημοκρατίας και μεταφέρει την πίεση και το πρόβλημα προς τα άλλα κόμματα. Οι δημοσκοπήσεις... φωνάζουν ότι υπάρχει η... σκόνη του Μητσοτάκη και ένας... διασκεδαστής ο οποίος δεν κρίνεται κατάλληλος για πρωθυπουργός ούτε από τους μισούς ψηφοφόρους του κόμματος του. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να δώσει μια ξεκάθαρη μάχη, μήπως και μπορέσει να συγκινήσει κάποιο τμήμα από το κοινό της Αριστεράς, έχοντας να αντιμετωπίσει τις απώλειες από το κόμμα του Ανδρέα Λοβέρδου, αλλά και το γεγονός ότι δύσκολα μπορεί να ανακτήσει τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που έχουν μετακινηθεί προς τη Νέα Δημοκρατία, λόγω Μητσοτάκη.
Ο Μητσοτάκης στην τελική ευθεία προς τις εκλογές και μετά την κίνηση να συμπεριλάβει στο ευρω-ψηφοδέλτιο τον φυλακισμένο Δήμαρχο Χειμάρρας Φρέντη Μπελέρη, έχει και άλλα χαρτιά για να ανοίξει σε σχέση με φιλολαϊκά μέτρα. Δημοσιονομικά μπορεί να είναι... σφιχτός, αλλά υπάρχουν άλλα μέτρα, τα οποία θα τονώσουν το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων και αναμένεται να ανακοινωθούν μετά το Πάσχα. Οι τάσεις των δημοσκοπήσεων είναι ξεκάθαρα θετικές για τη Νέα Δημοκρατία, σε σχέση με τον στόχο της να παραμείνει πάνω ή ακόμη και αρκετά πάνω από το 30%. Απρόβλεπτοι παράγοντες, όπως οι υψηλές θερμοκρασίες που θα στείλουν κόσμο στις παραλίες ή η... σιγουριά για την πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας, θα αποτελέσουν το κέντρο βάρους, που θα δώσει το κόμμα. Άλλωστε, στον β΄ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών με τις ήττες στους Δήμους Αθηναίων και Θεσσαλονίκης, αλλά και στην Περιφέρεια Θεσσαλίας,
Η κυβέρνηση βλέπει ότι η ακρίβεια υποχωρεί έστω και λίγο, απασχολώντας λιγότερους από τους ερωτηθέντες στις δημοσκοπήσεις, ενώ το θέμα των Τεμπών έχει υποχωρήσει θεαματικά. Τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ, όσο και στο ΠΑΣΟΚ, διαπίστωσαν στις τελευταίες δημοσκοπήσεις ότι δεν τους ωφελεί το "καπέλωμα", καθώς όπως έχουμε επισημάνει κάτι τέτοιο συνιστά προσβολή προς τους νεκρούς και τις οικογένειες τους. Με την οικονομία να αποτελεί το ισχυρό "χαρτί" του Μητσοτάκη και το θέμα των Τεμπών να υποβιβάζεται, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ είναι δεδομένο ότι θα πρέπει να μπουν στο... ρινγκ και να... μονομαχήσουν! Ο Ανδρουλάκης χαρακτήρισε τον Κασσελάκη ως διασκεδαστή, ενώ ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ βλέπει ότι η ζημιά που έχει κάνει στο ΠΑΣΟΚ το κόμμα των "Δημοκρατών" του Ανδρέα Λοβέρδου, σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη συσπείρωση των ψηφοφόρων του, λόγω Ευρωεκλογών, τον φέρνουν μάλλον... άνετα στη δεύτερη θέση.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα του Ανδρουλάκη είναι ότι δυσκολεύεται να πάρει κόσμο από τη Νέα Δημοκρατία, ενώ η απόφαση του να γίνει πιο... ΣΥΡΙΖΑ, δεν του φέρνει κόσμο από αυτήν την πλευρά, καθώς όσοι δεν θέλουν τον Κασσελάκη μετακινούνται κυρίως προς τη Νέα Αριστερά και δευτερευόντως προς το ΚΚΕ και την Πλεύση Ελευθερίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να περιορίσει τη διαφορά με τη Νέα Δημοκρατία κοντά στις 10 μονάδες (πολύ δύσκολο) και από την άλλη πλευρά να αποσπαστεί έναντι του ΠΑΣΟΚ τουλάχιστον κατά 4 μονάδες, για να αποδείξει ότι αυτός αποτελεί την αξιωματική αντιπολίτευση στη χώρα. Ένα ποσοστό της τάξης του 30%-32% για τη Νέα Δημοκρατία, 15%-16% για τον ΣΥΡΙΖΑ και 11%-13% για το ΠΑΣΟΚ, δεν θα αλλάξει τα δεδομένα για το κυβερνών κόμμα κα ιτον Μητσοτάκη, θα σταθεροποιήσει τον ΣΥΡΙΖΑ αφήνοντας ευχαριστημένο τον Κασσελάκη, ο οποίος πριν από 2-3 μήνες ήταν τρίτος στις δημοσκοπήσεις και θα φέρει μεγάλη γκρίνια στο ΠΑΣΟΚ, προκαλώντας πρόβλημα στον Ανδρουλάκη.
Η επιβεβαίωση του προαναφερόμενου σεναρίου θα φέρει οπωσδήποτε ανασχηματισμό και θα σημάνει την αντίστροφη μέτρηση για την αλλαγή του εκλογικού νόμου για τις εκλογές του 2027. Ο σημερινός εκλογικός νόμος θα οδηγήσει σε ακυβερνησία στην επόμενη Βουλή, ενώ και ο Μητσοτάκης δεν είναι από αυτούς που θα κάνει το... χατίρι κάποιων "πέφτοντας" μόνος του, αφού δεν μπορούν να τον... ρίξουν οι άλλοι! Μια αύξηση του μπόνους των εδρών και του ορίου εισόδου στη Βουλή, θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν στη Νέα Δημοκρατία μια τρίτη θητεία, χωρίς συνεργασίες, εμπόδια και εξαρτήσεις. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρώτα απ΄ όλα θέλουν οι ξένοι για να έχουν το κεφάλι τους... ήσυχο με τη χώρα μας. Και από τη στιγμή που δεν θα υπάρξει θέμα... πτώσης του Μητσοτάκη, τότε το μόνο που μένει να δούμε είναι ο... αλληλοσπαραγμός στον άξονα ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ-Νέα Αριστερά-Πλεύση Ελευθερίας. Εκεί βρίσκεται το "κλειδί" για να κερδίσει η Νέα Δημοκρατία όχι μόνο τις εκλογές του 2027, αλλά και του 2031, οι οποίες θα είναι από τις πιο κρίσιμες στη μεταμνημονιακή εποχή...