H συμφωνία ορόσημο των 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ για τον προϋπολογισμό της ΕΕ αποτελεί πια γεγονός. Το ταμείο δε θα βοηθήσει μόνο στην ανάκαμψη της Ενωσης από την πανδημία, αλλά θα θέσει και τα θεμέλια για την περαιτέρω ενσωμάτωση των κρατών-μελών στο μπλοκ, προδιαθέτωντας την ένωση για την μετάβασή της σε μία οικονομία που βασίζεται στην καθαρή ενέργεια. Οι ηγέτες της ΕΕ ελπίζουν, επίσης, πως η συμφωνία θα συντρίψει παλαιότερες σκέψεις για διάλυση της ζώνης.
Για την ΕΚΤ, το ταμείο αποτελεί βάση του προγράμματός της για διαρθρωτικές αλλαγές στις οικονομικές πολιτικές των κρατών.
Δεν πρόκειται μόνο για ένα υποστηρικτικό εργαλείο της γενικότερης νομισματικής πολιτικής. Η συμφωνία έχει και τεχνικά πλεονεκτήματα. Μέρος του πακέτου θα χρηματοδοτείται από κοινά ομόλογα, δίνοντας στην ΕΚΤ τη δυνατότητα αγοράς άλλου ενός asset.
Οι χρηματαγορές του μπλοκ απολαμβάνουν σημαντική ώθηση μετά τη συμφωνία.
Η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου βρίσκεται σε υψηλά δυόμισι ετών, ενώ τα επιτόκια δανεισμού των υπερχρεωμένων χωρών όπως η Ιταλία και η Ισπανία έχουν επιδείξει τεράστια μείωση.
-Μία αμοιβαιοποίηση των υποχρεώσεων των 27 κρατών-μελών. Κάτι τέτοιο θα χρειαστεί την υπερψήφιση τους από τα εγχώρια κοινοβούλια, ή ακόμη και δημοψηφίσματα σε ορισμένες περιπτώσεις.
-Το νέο πακέτο δεν ακολουθεί την -ιστορικά παρόμοια κίνηση του Αλεξάντερ Χάμιλτον μετά την ανεξαρτητοποίηση των ΗΠΑ-, αλλά αποτελεί καλό πρώτο βήμα. Το ταμείο θα χρηματοδοτήσει την έκδοση κοινών ομολόγων.
-Παράλληλα με την αγορά ομολόγων της ΕΚΤ, τα επιτόκια δανεισμού των πληγέντων από τις κρίσεις χωρών έχουν μειωθεί, βοηθώντας τα κράτη αυτά.
– Η ΕΚΤ έχει υπολογίσει πως τα σχέδιά της μπορεί να προσθέσουν μέχρι και 2% στην οικονομική απόδοση της ένωσης μέχρι το 2024, αλλά και 2 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας μέχρι το 2022.
-Μερικοί οικονομολόγοι αναφέρουν πως τα προαναφερθέντα στατιστικά αυτά μπορεί να βρεθούν σε χαμηλότερα επίπεδα από τα εκτιμώμενα. Δεν είναι, επίσης, ακόμη ξεκάθαρο κατά πόσο οι χώρες-μέλη θα χρησιμοποιήσουν τα προσφερόμενα δάνεια.
-Ενα μεγάλο πλεονέκτημα αποτελεί το γεγονός πως το ταμείο ανάκαμψης θα υποστηρίξει τις χώρες που έχουν ήδη πληγεί από την κρίση της πανδημίας, ιδιαίτερα αυτές που βασίζονται σε μεγαλύτερο βαθμό στον τουρισμό. Η ΕΕ έχει κλονιστεί από τις επιπτώσεις της φετινής κρίσης οι οποίες επέκτειναν το χάσμα μεταξύ του βορρά και του νότου της ένωσης.
Καλή κίνηση και για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
-Τα στελέχη της ΕΚΤ αναφέρουν πως η συμφωνία είναι “game changer”, επειδή υπογραμμίζει την αλληλεγγύη μεταξύ των πλουσιότερων κρατών-μελών με τα φτωχότερα. Ακόμη και πριν την πανδημία, η Τράπεζα είχε καλέσεις τα 19 μέλη της ευρωζώνης σε επενδύσεις στην οικονομία τους για την υποστήριξη της ανάπτυξης.
-Εάν το σχέδιο επιτύχει, μπορεί να βοηθήσει την ΕΚΤ να αυξήσει τον πληθωρισμό στο στόχο της, λίγο υπό το 2%.
-Η πρόεδρος της Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε την Πέμπτη πως το ταμείο ανάκαμψης θα πρέπει να υλοποιηθεί χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση. Εχει επίσης υποστηρίξει πως τα χρήματα από το ταμείο θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αυξήσουν την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, χωρίς να χαθούν στους εγχώριους προϋπολογισμούς.
-Η Λαγκάρντ επίσης προσέθεσε την πιθανότητα να μονιμοποιηθεί αυτό το ταμείο ανάκαμψης για παρόμοιες κρίσεις στο μέλλον.
-Τα ευρωπαϊκά ομόλογα που υποστηρίζουν το πρόγραμμα είναι άλλο ένα εργαλείο στα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Νέο ασφαλές asset
-Τα γερμανικά ομόλογα αποτελούν και το σημείο αναφοράς της Ευρώπης, αλλά δεν εκπροσωπούν το ρίσκο το οποίο αντιμετωπίζει η υπόλοιπη Ενωση.
-Τα κοινά ομόλογα θα αυξήσουν το προφίλ του ευρωπαϊκού ασφαλούς asset, όμως, και θα αποτελέσουν επιπλέον δικλείδα ασφαλείας για τους επενδυτές ανά την Ενωση.
-Θα δώσουν ώθηση, επίσης και στη ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου. Η συμφωνία για το πακέτο ανάκαμψης έχει ωθήσει την ισοτιμία σε υψηλό δυόμιση ετών, στα $1,20.
Κοινωνικός και «πράσινος» ηγέτης
-Η ΕΕ είναι έτοιμη να γίνει η μεγαλύτερη εκδότης «πράσινων» ομολόγων, με το ⅓ εξ αυτών να προορίζονται υπό την ταμπέλα των «περιβαλλοντικά βιώσιμων».
-Η ΕΕ θα εκδώσει κανόνες «πράσινης» ταξινόμησης και ένα «πράσινο» ομολογιακό στάνταρ μέσα στο 2021. Αναμένεται να γίνει και η παγκόσμια πρωτοπόρος στο σημείο αυτό.
-Το ενδιαφέρον των επενδυτών για κάτι τέτοιο έχει προκαλέσει και ράλι σε επενδύσεις.
Η ήττα των λαϊκιστών
-Η συμφωνία σημαίνει πως το ταμείο ανάκαμψης θα λειτουργεί μέσω κανόνων δικαίου, κάτι στο οποίο αντιτίθονταν σθεναρά η Ουγγαρία και η Πολωνία. Αν και οι δύο χώρες κατάφεραν να συμφωνήσουν πιθανή καθυστέρηση στην θέσπιση του μηχανισμού κανόνων αυτού, η ίδια η θέσπισή του αποτελεί ένα καίριο βήμα στην καταπολέμηση των κρατών που υπονομεύουν τα δημοκρατικά στάνταρ.
-Η απόφαση ακολουθεί στα βήματα των αμερικανικών εκλογών, η οποία είχε ήδη διαλύσει μερικά από τα όνειρα των λαϊκιστών που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της τετραετής προεδρίας του Ντόναλτν Τραμπ.
Μια νέα οικονομική εργαλειοθήκη
-Το πακέτο ανάκαμψης ακολουθεί στα βήματα άλλων εργαλείων στη διάθεση της ΕΕ, όπως και νέα μέτρα υποστήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων αλλά και το bailout fund που αποφασίστηκε στην ένωση την προηγούμενη εβδομάδα, κάτι το οποίο αναμένεται να υποστηρίξει το ευρώ, περαιτέρω.