Μπορεί ο κύριος οδηγός για την ανάπτυξη φέτος να παραμένουν οι επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να φτάσουν τα 34 δισ. ευρώ, αλλά φαίνεται ότι οι πρώτοι μήνες του 2023 έφεραν μη αναμενόμενα κέρδη περίπου 2 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ, ενώ εξαγωγές και κατανάλωση διατήρησαν μεγάλο μέρος της δυναμικής που είχαν αναπτύξει όλο το 2022.
Το πρώτο μη αναμενόμενο κέρδος έρχεται από τις πολύ χαμηλότερες τιμές ενέργειας. Το χαμηλότερο κόστος ενέργειας μεταφράζεται και σε "καθαρό" κέρδος στο κόστος εισαγωγών (δηλαδή σε καθαρό κέρδος στο ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών για καύσιμα), το οποίο έχει φτάσει τους πρώτους τρεις μήνες τα 2 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου 0,9% του ΑΕΠ. Το ποσό αυτό προτίθεται αυτόματα στο ΑΕΠ, αναφέρει το capital.gr.
Οι προσδοκίες είναι ότι θα μεγαλώσει πολύ, κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αφού έναν χρόνο πριν οι τιμές της ενέργειας, κυρίως αυτές του φυσικού αερίου, είχαν φτάσει σε ιστορικά υψηλά. Ωστόσο, κανείς δεν διακινδυνεύει από τώρα τον υπολογισμό ενός ποσού για το σύνολο του χρόνου, καθώς υπάρχει ακόμη μεγάλη αβεβαιότητα για την πορεία των τιμών της ενέργειας στο σύνολο του χρόνου.
Αρμόδιες πηγές του υπουργείου Οικονομικών σημείωναν απλώς ότι οι εισαγωγές των καυσίμων το 2022 κόστισαν, λόγω των ανατιμήσεων, περίπου 7 δισ. ευρώ περισσότερα στο ΑΕΠ από ό,τι το 2021.
Το δεύτερο κέρδος έρχεται από το γεγονός ότι λόγω της παρατεταμένης άνοιξης και της ευνοϊκής συγκυρίας στα καύσιμα, η Ευρωζώνη διέφυγε τον κίνδυνο της "τεχνικής" ύφεσης που αναμένονταν για το τέταρτο τρίμηνο του 2022 αλλά και το πρώτο τρίμηνο του 2023. Με τα πρώτα στοιχεία, η Ευρωζώνη είχε το πρώτο τρίμηνο οριακή ανάπτυξη 0,1%.
Οι εξαγωγές
Το δεύτερο αυτό κέρδος μεταφράζεται στη συνέχιση της δυναμικής των εξαγωγών, έστω και αν ο ρυθμός αύξησης είναι σημαντικά μικρότερος από ό,τι το 2022, λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης για το σύνολο της ΕΕ που είναι και βασικός οικονομικός εταίρος της χώρας μας. Η επίσημη πρόβλεψη για φέτος είναι ότι οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών θα τρέξουν με ρυθμός 1,3%. Ωστόσο, για το πρώτο τρίμηνο, οι εξαγωγές αγαθών σημείωσαν αύξηση 12,8%.
Βεβαίως, το ισοζύγιο παραμένει αρνητικό, αλλά τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα αν οι εξαγωγές είχαν την αύξηση που προέβλεπε ο προϋπολογισμός. Τούτο δε, ενώ ο τουρισμός και οι δορυφορικοί του κλάδοι (εστίαση, ψυχαγωγία, μεταφορές) έχουν δώσει ένα πολύ καλό πρώτο δείγμα, με τους επαγγελματίες του χώρου να προβλέπουν για φέτος υψηλότερο τζίρο από αυτόν του 2022.
Η κατανάλωση
Μαζί με το μη αναμενόμενο κέρδος από τις τιμές της ενέργειας και τις εξαγωγές, και η ιδιωτική κατανάλωση φαίνεται ότι "αντέχει" παρά το γεγονός ότι δεν αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση 8%, όπως το 2023. Η επίσημη πρόβλεψη θέλει την ιδιωτική κατανάλωση να καταγράφει αύξηση 1,2%. Ωστόσο, οι καταθέσεις των νοικοκυριών, μετά από ένα αρνητικό πρώτο δίμηνο το 2023, τον Μάρτιο αυξήθηκαν κατά 734 εκατ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, ο όγκος των λιανικών πωλήσεων καταγράφει για το πρώτο δίμηνο του χρόνου αύξηση κατά 2,5%. Συνεπώς, υπάρχουν βάσιμες προσδοκίες ότι και η κατανάλωση θα βοηθήσει στη μεγαλύτερη αύξηση του ΑΕΠ.
Οι επενδύσεις
Όλα αυτά βέβαια, αν η χώρα καταφέρει να ξεπεράσει την καθυστέρηση των περίπου τριών μηνών, των δύο διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων. Μόνο ένας πολύ καλός σχεδιασμός θα προχωρήσει χωρίς σημαντικές καθυστερήσεις τους 167 εν εξελίξει διαγωνισμούς που θα φέρουν δημόσιες επενδύσεις ύψους περίπου 16-17 δισ. ευρώ, στις οποίες θα προστεθούν άλλες τόσες ιδιωτικές, οι οποίες θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται άμεσα ή έχουν ξεκινήσει από το 2021 και θα συνεχίσουν και φέτος.