Ενας αιώνας πέρασε από την ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. O Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ τώρα “σηκώνει τα μανίκια” για να μετατρέψει την οικονομία της χώρας στη μεγαλύτερη του πλανήτη, σύμφωνα με το CNBC.
Η επίτευξη της ανάπτυξης που θα την οδηγήσει στη “Γη της Επαγγελίας” έχει ορισμένα εμπόδια που αρχικά θα πρέπει να υπερκεραστούν: το λεγόμενο χάσμα των εσόδων της μεσαίας τάξης, την έλλειψη καινοτομίας και τον ολοένα αυξανόμενο μέσο ηλικιακό όρο του πληθυσμού.
Ο Σι ήδη προσηλώνεται στα επόμενα εκατό χρόνια και το όνειρο της «αναγέννησης του κινεζικού έθνους» το οποίο και ανέφερε κατά τη διάρκεια των εορτασμών της εκατονταετίας του Κόμματος την περασμένη εβδομάδα.
«Εχει σιδερένια ψυχή, πολύ περισσότερο από τον πρώην Πρόεδρο Χου Ζιντάο ο οποίος είχε φτάσει στον ανώτατο θώκο χωρίς να περάσει όσα πέρασε ο Σι», είχε αναφέρει ο ιδρυτής της μοντέρνας Σιγκαπούρης, Λι Κουάν Γιου σε στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης το 2012 πριν αναλάβει τα ηνία της προεδρίας ο Ζι.
Ο 68χρονος πολιτικός είναι γιος ενός εκ των πρώτων κομμουνιστικών ηγετών που ανέλαβε τα ηνία αντιπροέδρου του Κόμματος πριν απομακρυνθεί από τον πανίσχυρο Μάο Τσετούνγκ.
Ο Ζι εργάστηκε στην επαρχία για αρκετά χρόνια ως αγρότης κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης στην οποία ο Μάο άδραξε τα ηνία της ηγεσίας της χώρας μέσω της εξάλειψης των πολιτικών του αντιπάλων.
Ο Σι μετατράπηκε σε γενικό γραμματέα του χωριού του, σπούδασε χημικός μηχανικός στο Tsinghua University και ξεκίνησε τη μακρά του πορεία προς την κορυφή της κυβέρνησης μέσω πολλών πόστων ανά τη χώρα.
Την ίδια στιγμή ο αρχιτέκτονας της οικονομίας της Κίνας, Ντενγκ Ζαοπίνγκ οδηγούσε μία οικονομική αναδιάρθρωση η οποία άνοιγε τις πόρτες σε κάθε πολίτη και κάθε ξένη επιχείρηση. Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως οι κινήσεις του Ντενγκ ώθησαν την εξέλιξη της Κίνας και βοήθησαν εκατοντάδες εκατομμύρια πολιτών να βγουν από τη φτώχεια.
Μέχρι το 2007 ο Σι είχε γίνει μέλος της ηγεσίας της χώρας και πρόεδρος της κεντρικής σχολής εκπαίδευσης των νέων ηγετών του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ονομάστηκε επίσημα και Πρόεδρος το 2013. Το πρώτο του μέλημα ήταν η καταπολέμηση της διαφθοράς.
«Η παγίδα του εισοδήματος της μεσαίας τάξης»
Η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας άρχισε να επιβραδύνεται τα τελευταία χρόνια, παρόλα αυτά παραμένοντας σε σχετικά υψηλά επίπεδα σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες. Ο Τόνι Σάιτς του Harvard Kennedy School of Government ανέφερε πως το μεγάλο στοίχημα για την Κίνα θα είναι η άντληση οικονομικών πόρων για τους παραγωγικότερους τομείς της κινεζικής οικονομίας.
Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι αυτές που οδηγούν την ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ το χρηματοοικονομικό σύστημα το διαχειρίζεται η κυβέρνηση και οι τράπεζές της, οι οποίες με τη σεριά τους προτιμούν να δανείζουν σε κυβερνητικές επιχειρήσεις. Το Πεκίνο φαίνεται πως αναγνωρίζει το πρόβλημα αυτό αλλά δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο προχωρά σε κινήσεις για βελτίωσή του.
Εν τω μεταξύ, εν μέσω των τεταμένων σχέσεων με χώρες όπως οι ΗΠΑ ο Ζι ανέφερε εκ νέου την προσήλωσή του στην αναδιάρθρωση της εγχώριας κατανάλωσης και της ανάπτυξης της τεχνολογίας στην Κίνα. Η καινοτομία αυτή θα είναι δυσκολότερο να επιτευχθεί από τους στόχους του ΑΕΠ της χώρας, σύμφωνα με τον Γιουέν Γιουέν Ανγκ, του University of Michigan.
Για την Μπόνι Γλέιζερ, επικεφαλής του ασιατικού προγράμματος στο γερμανικό Marshall Fund of the U.S., το μεγαλύτερο στοίχημα θα είναι η αποφυγή της «παγίδας του εισοδήματος της μεσαίας τάξης», μιας θεωρίας κατά την οποία μετά την απότομη ανάπτυξη μιας χώρας λόγω της φθηνής εργασίας η οικονομία της μπορεί να λιμνάσει και να μην καταφέρει να αυξήσει τα έσοδα των εργαζομένων και να επιτύχει μεγαλύτερη ανάπτυξη.
Ερωτήματα για το μέλλον
Το 2022 το Κομμουνιστικό Κόμμα θα συναντηθεί για το 20ο Συνέδριό του και θα σηματοδοτήσει εάν ο Σι θα καταφέρει να παραμείνει στο θώκο της προεδρίας. Η αυξανόμενη οικονομική επιρροή της Κίνας έχει προκαλέσει και αρκετά προβλήματα, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των διπλωματικών και εμπορικών συγκρούσεών της με τις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, για παράδειγμα, έχει επικρίνει την κυβέρνηση Ζι όσον αφορά την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην επαρχία Ζετζιάνγκ, το Θιβέτ, την Ταϊβάν και το Χονγκ Κονγκ, κάτι που η κινεζική κυβέρνηση θεωρεί εσωτερικά και εθνικά ζητήματα. Στην Κίνα, οι διαφορές και η γραφειοκρατία μεταξύ των τοπικών και κυβερνητικών αρχών επίσης καθυστερεί την αναδιάθρωση, ενώ πολλοί είναι αυτοί που έχουν ερωτήματα όσον αφορά τη στρατηγική του Ζι.
Για τους ακαδημαϊκούς της Κίνας, υπάρχει μια αναθεώρηση της πορείας της χώρας πέραν της Πολιτιστικής Επανάστασης και η θέληση της ίδρυσης ενός είδους δημοκρατίας, σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Οουνμπι του Université de Montréal και ιδρυτή του “Reading the China Dream”, μιας ιστοσελίδας που μεταφράζει ακαδημαϊκά κείμενα από την Κίνα.
Για τους περισσότερους πολίτες στην Κίνα, όμως, η κοινωνική τους ανάπτυξη μέσα σε μία ή δύο γενιές είναι αρκετή. Η κυβέρνηση Ζι έχει πολλάκις καταφέρει να συμπλεύσει με την κοινή γνώμη ενώ έχει επίσης χρησιμοποιήσει την τεράστια δύναμή της για να αντιμετωπίσει προβλήματα και επείγουσες καταστάσεις, όπως η πανδημία.
Ο,τι και να συμβεί, πάντως, οι αναλυτές αναμένουν πως η Κίνα θα γίνει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο τα επόμενα δέκα χρόνια, αν όχι νωρίτερα.