Το πετρέλαιο σηκώνει και πάλι... κεφάλι, καθώς οι αντάρτες της Υεμένης Χούθι, εξελίσσονται σε σοβαρή ασύμμετρη απειλή για το παγκόσμιο εμπόριο, αναγκάζοντας τους εφοπλιστικούς ομίλους όλου του κόσμου να αλλάξουν... ρότα, αποφεύγοντας τον Κόλπο του Άντεν και την Ερυθρά Θάλασσα.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι συνεννοούνται για να συγκροτήσουν μια στρατιωτική συμμαχία, η οποία θα παρέχει ασφάλεια στη ναυσιπλοϊα, σε μια περιοχή απ΄ όπου διακινείται το 12% του παγκόσμιου εμπορίου. Η τιμή του "μαύρου χρυσού" εκεί που φαινόταν ότι έχει ξεκινήσει μια κατηφορική πορεία χωρίς... φρένο, ανακάμπτει και πάλι. Άρα, ό,τι χαρήκαμε, χαρήκαμε από τις χαμηλές τιμές των καυσίμων και ήρθε η ώρα να πληρώσουμε κάτι παραπάνω για τους... Χούθι! Απειλούν για ρεσάλτο σε εμπορικά πλοία κάθε 12 ώρες προκαλώντας ανησυχία σε κυβερνήσεις και επιχειρήσεις. Είναι οι μπροστινοί του Ιράν, οι οποίοι πιστεύουν ότι με αυτόν τον τρόπο θα πιέσουν τη Δύση για να πιέσει το Ισραήλ, να σταματήσει την αιματοχυσία στη Λωρίδα της Γάζας.
Η χθεσινή μέρα προβλημάτισε τόσο ως προς την άνοδο της τιμής του πετρελαίου, όσο και από το ξεπέταγμα του φυσικού αερίου κατά 15%. Μπορεί στη συνέχεια οι τιμές να υποχώρησαν, ωστόσο, οι αγορές έδειξαν ότι είναι ιδιαιτέρως... ευαίσθητες, μπροστά σε τέτοιες καταστάσεις. Αρκεί να σκεφτούμε ότι αν ένα εμπορικό πλοίο αλλάξει ρότα και κινηθεί γύρω από την Αφρική, ώστε να φτάσει στην Ευρώπη, τότε θα χρειαστεί να καταναλώσει επιπλέον 1.000 τόνους καυσίμου. Για τον λόγο αυτό, οι αγορές προεξοφλούν ότι οι εφοπλιστικοί όμιλοι θα δώσουν εντολή στα πλοία τους να αλλάξουν... δρομολόγιο. Η αλλαγή δρομολογίου και ο πλους προς τη Μεσόγειο όχι μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και του Σουέζ, αλλά κάνοντας τον γύρο της Αφρικανικής Ηπείρου, συνεπάγεται νέα αύξηση των ναύλων, υψηλότερες τιμές προϊόντων, καθυστερήσεις στην παράδοση τους (από 9-12 μέρες επιπλέον) ή ακόμη και ελλείψεις, καθώς θα διαταραχθεί η εφοδιαστική αλυσίδα.
Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή, που ο πληθωρισμός κινείται σε πτωτική πορεία και στην Ευρωζώνη όλοι προετοιμάζονται για τον κύκλο αποκλιμάκωσης των επιτοκίων, ο οποίος υπό κανονικές συνθήκες θα ανοίξει την προσεχή άνοιξη. Οι εξελίξεις με τους τρομοκράτες αντάρτες Χούθι στην Υεμένη, αυξάνουν τον κίνδυνο του... ατυχήματος στην ευρύτερη περιοχή από τον Κόλπο του Άντεν έως το Ιράν. Η παγκόσμια οικονομία είναι αντιμέτωπη με νέα απειλή και η κινητοποίηση της Δύσης με στρατιωτικά μέσα για να αντιμετωπίσει αυτήν την κατάσταση, ίσως να μην είναι και τόσο απλή υπόθεση. Η επέκταση του πεδίου των πολεμικών επιχειρήσεων προς την Υεμένη και ακόμη περισσότερο προς κοντά στο Ιράν, εγκυμονεί κινδύνους.
Φουρτούνες στην αγορά εργασίας αν δεν αλλάξουμε ρότα...
Η ομιλία του Διοικητού της Τραπέζης Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα στο 2ο MD Forum ήταν ένα καμπανάκι προς την κυβέρνηση σε σχέση με τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, αλλά και προς το πολιτικό σύστημα για να κινηθούν εγκαίρως και να δουν τι θα κάνουν με την εξεύρεση εργατικού δυναμικού.
Χθες, από αυτήν εδώ τη στήλη είχαμε αναδείξει το θέμα μιας πιθανής μελλοντικής χρεοκοπίας ως αποτέλεσμα περιορισμένων επενδύσεων που θα συνδέονται με την έλλειψη εργατικών χεριών. Η παρέμβαση του κ. Στουρνάρα έρχεται να ενισχύσει και να αναδείξει ακόμη περισσότερο το φλέγον θέμα, για το οποίο αν δεν παρθούν αποφάσεις το συντομότερο δυνατό, τότε δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι θα βρεθούμε ενώπιον ενός νέου φάσματος οικονομικής χρεοκοπίας. Η έλλειψη εργατικών χεριών και η απαξίωση του εκπαιδευτικού συστήματος αποτελούν τον εκρηκτικό συνδυασμό που μπορεί να προκαλέσει μεγάλο μελλοντικό σοκ στην οικονομία.
Στη χθεσινή ομιλία του, ο Διοικητής της ΤτΕ επικρότησε την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να προχωρήσει στη χορήγηση άδειας παραμονής και εργασίας σε λαθραίους μετανάστες που βρίσκονται στη χώρα μας εδώ και κάτι χρόνια, επισημαίνοντας ότι πρέπει να αποκτήσουν δεξιότητες και να καταρτιστούν αναλόγως. Μπορεί ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς να καταψήφισε τη σχετική ρύθμιση του υπουργού Εργασίας Άδωνι Γεωργιάδη, για τους δικούς του πολιτικούς λόγους, ωστόσο, η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σοβαρά στην εκπόνηση ενός ειδικού σχεδίου ενσωμάτωσης με ρεαλισμό και ασφαλιστικές δικλείδες. Δυστυχώς, το ημεδαπό προσωπικό δεν θέλει να κάνει τις δουλειές που προθυμοποιούνται να κάνουν αλλοδαποί. Πρέπει κάποιος να εξηγήσει στον σημερινό 30άρη, ότι το μέγεθος των κοινωνικών παροχών και η μελλοντική του σύνταξη, εξαρτάται από την ένταξη ξένων μεταναστών στην οικονομική δραστηριότητα. Δεν γεννάμε, δεν θέλουμε να κάνουμε δουλειές που θεωρούμε... χαμηλής στάθμης, οπότε, η Πολιτεία πρέπει να επεξεργαστεί άλλα σχέδια. Ο Διοικητής της ΤτΕ επεσήμανε ότι το ποσοστό της ανεργίας μπορεί να έχει υποχωρήσει αλλά παραμένει υψηλό, γιατί υπάρχουν σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα (λίγο τα επιδόματα, λίγο το... χαρτζιλίκι, κάποιοι βολεύονται να τη βγάζουν στην αραχτή).
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τη μακροχρόνια ανεργία, η οποία κινείται στο υψηλότερο ποσοστό εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο ως προς το σύνολο των ανέργων, όσο και ως προς φύλο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην εργασία αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, ενώ όσο παρατείνεται η διάρκεια της ανεργίας, τόσο απαξιώνονται οι δεξιότητες των ατόμων και αυξάνονται οι πιθανότητες να... παροπλιστούν και να αποσυρθούν από την αγορά εργασίας, δημιουργώντας κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού και φτώχειας. Ένας ακόμη επιβαρυντικός παράγοντας είναι η "φτωχή" δια βίου εκπαίδευση αλλά και η αναντιστοιχία των δεξιοτήτων των εργαζομένων με τη ζήτηση. Οι επιχειρήσεις ζητούν εξειδικευμένους εργαζομένους και δεν τους βρίσκουν, Τουρισμός, Κατασκευές, Μεταποίηση και Γεωργία παρουσιάζουν αυξημένη στενότητα εύρεσης εργατικών χεριών.
Και τα προβλήματα δεν σταματούν εδώ. Το ποσοστό απασχόλησης για την ηλικιακή ομάδα 20-64 ετών αυξάνεται μεν, παραμένει χαμηλό δε, σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η Τράπεζα Ελλάδος εκπέμπει SOS για τη συμμετοχή ανδρών και γυναικών και ιδιαίτερα των νέων στην αγορά εργασίας καθώς η γήρανση του πληθυσμού ενδέχεται να επιβραδύνει την ανάπτυξη και, σε πολλές περιπτώσεις, να υπονομεύσει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Αν δεν γίνουν επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας θα είναι δύσκολο να επαναπατριστεί έστω ένα πολύ μικρό μέρος απ΄ όσους εγκατέλειψαν τη χώρα και πήγαν για μια καλύτερη ζωή στο εξωτερικό. Οι καλές επενδύσεις θα φέρουν πίσω τα "μυαλά", αλλά σε κάθε περίπτωση, η αγορά ζητάει σήμερα μάστορες, τεχνίτες, ακόμη και ανειδίκευτους εργάτες, τους οποίους δεν βρίσκει ούτε με το... κιάλι! Και το "ρεζουμέ" για όλα τα παραπάνω είναι ότι μετά από κάμποσα χρόνια, θα υπάρξουν νέες περικοπές δαπανών στον χώρο της υγειονομικής και φαρμακευτικής κάλυψης των ασφαλισμένων, ενώ μοιραία θα οδηγηθούμε σε σημαντικές ανατροπές στο ύψος των συντάξεων. Τα χειρότερα είναι μπροστά μας, ενώ την ίδια ώρα, η οικονομία της Ελλάδας διαφημίζεται ως success story. Όντως, αποτελούμε success story, αλλά για να υπάρχει διάρκεια, πρέπει να αντιμετωπιστούν φλέγοντα ζητήματα όπως αυτό της αγοράς εργασίας, το οποίο συνδέεται με το μέλλον του ασφαλιστικού μας συστήματος.
Ηγέτης στην Ευρώπη η Ελλάδα, σύμφωνα με τον Πόλσον
Στο 25ο Φόρουμ της Capital Link που διεξήχθη πριν από μερικές ημέρες στη Νέα Υόρκη, "παρέλασε" το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και ήταν παρόντες όλοι οι εγχώριοι παράγοντες του τραπεζικού συστήματος, καθώς και εκπρόσωποι 32 εισηγμένων εταιρειών.
Όπως έγινε γνωστό, τις εντυπώσεις έκλεψε ο μεγαλοεπενδυτής Τζον Πόλσον, ο οποίος αποτελεί τον μεγαλύτερο ιδιώτη μέτοχο της Τράπεζας Πειραιώς. Προφανώς για να έχει επενδύσει σε μια ελληνική εισηγμένη, σίγουρα θα έχει τους λόγους του και επιπλέον, μπορούμε να τον ακούμε με ιδιαίτερη προσοχή, καθώς ο δικός του λόγος έχει μεγάλη βαρύτητα. Ο άνθρωπος δεν ήρθε στην Ελλάδα για να κάνει... ψυχικό, αλλά δεν γίνεται να μην επισημάνουμε τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τις οικονομικές εξελίξεις στη χώρα μας. Έκανε λόγο για έναν εν εξελίξει ευρωπαϊκό οικονομικό ηγέτη, εννοώντας προφανώς την Ελλάδα. Η ομιλία του ήταν ένας ύμνος για την Ελλάδα και εμμέσως για την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Ο Τζον Πόλσον βλέπει ότι η Ελλάδα τουλάχιστον για τα επόμενα τέσσερα χρόνια θα συνεχίσει να βρίσκεται σε τροχιά ισχυρής ανάπτυξης και αν συνεχίσουμε έτσι όπως είμαστε τώρα, "τότε η ευημερία για την Ελλάδα μπορεί να επεκταθεί για δεκαετίες". Ο μεγαλοεπενδυτής πρόβλεψε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην αρχή ενός μακροχρόνιου, ενάρετου επενδυτικού κύκλου. Άλλωστε, αν δεν πίστευε ο ίδιος στις προοπτικές της Ελλάδας, δεν θα επένδυε στην Τράπεζα Πειραιώς. Η... λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά είναι ότι τα λεγόμενα του Πόλσον έρχονται σε μια περίοδο, όπου η Ελλάδα έχει επιστρέψει στην επενδυτική βαθμίδα και τα μεγάλα "πορτοφόλια" του πλανήτη κάνουν τα πλάνα τους για τα ομόλογα, αλλά και περιουσιακά στοιχεία εντός της επικράτειας. Ο Πόλσον, σε κάθε περίτπωση, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους "κράχτες" για τις επιτυχίες της Ελλάδας και το όνομα του αρκεεί για να έρθουν στη χώρα μας και άλλοι μεγιστάνες με ανάλογο βεληνεκές.