Ετήσιες απώλειες εισοδήματος οι οποίες θα ξεπεράσουν -κατά περίπτωση- ακόμη και τα 1.500 ευρώ τον χρόνο θα επιφέρουν τα μέτρα που θα ενεργοποιηθούν για πρώτη φορά από το 2018 και στηρίζουν την πρόβλεψη του νέου προϋπολογισμού για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,6% του ΑΕΠ. Μπορεί η κυβέρνηση να προσπαθεί να τα υποβαθμίσει θεωρώντας τα «γνωστά και ψηφισμένα», για εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες όμως τα μέτρα αυτά θα γίνουν αισθητά όταν θα ενεργοποιηθούν, αναφέρει το parapolitika.
Στους χαμένους του 2018 περιλαμβάνονται περίπου 200.000 δικαιούχοι του ΕΚΑΣ, οι οποίοι θα χάσουν όλο ή μέρος του βοηθήματος, περίπου 80.000 με 100.000 αυτοαπασχολούμενοι λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών, πάνω από 50.000 δικαιούχοι του επιδόματος θέρμανσης, οι τρίτεκνοι και οι πολύτεκνοι που κινδυνεύουν να χάσουν το επίδομα των 500 ευρώ ανά παιδί, οι περίπου 600.000 υπόχρεοι στον συμπληρωματικό φόρο ακινήτων, αλλά και οι κάτοικοι 32 νησιών του Αιγαίου που κινδυνεύουν με νέο κύμα ανατιμήσεων λόγω της κατάργησης του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ.
Οι χαμένοι του ΕΚΑΣ: Η ετήσια δαπάνη για το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα πρέπει να περιοριστεί από τα 320.000.000 ευρώ που υπολογίζεται σε ετήσια βάση για το 2017, στα περίπου 80.000.000 με 90.000.000 ευρώ. Τα νέα αυστηρότερα εισοδηματικά κριτήρια θα πρέπει να ανακοινωθούν έως το τέλος Νοεμβρίου, καθώς τον Δεκέμβριο που θα καταβληθούν τα επιδόματα για τον μήνα Ιανουάριο θα πρέπει να έχει οριστικοποιηθεί η νέα κουτσουρεμένη λίστα των δικαιούχων.
Θεωρείται δεδομένο ότι το μεγαλύτερο πλήγμα θα υποστούν οι περισσότεροι από τους περίπου 189.297 δικαιούχους του ΕΚΑΣ (σε σύνολο 236.513 που έχουν απομείνει), οι οποίοι εισπράττουν σήμερα τα 115 ευρώ τον μήνα (ή 1.380 ετησίως). Κάποιοι θα χάσουν ολόκληρο το ποσό και κάποιοι το μεγαλύτερο μέρος. Υπάρχει και ένα δυσμενές σενάριο: να ζητηθούν πρόσθετα μέτρα για το 2018 στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τους «θεσμούς» και το επίδομα να καταργηθεί εξ ολοκλήρου έναν χρόνο νωρίτερα ώστε να εξοικονομηθούν επιπλέον 90.000.000 ευρώ σε ετήσια βάση.
Οι πολύτεκνοι στο… στόχαστρο: Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προσέρχεται στη διαπραγμάτευση με βασικό αίτημα να καταργηθεί το ετήσιο ειδικό επίδομα που καταβάλλεται μέσω του ΟΓΑ σε τρίτεκνους και πολύτεκνους. Πρόκειται για το ειδικό επίδομα των 500 ευρώ ανά παιδί (πλέον του επιδόματος των 40 ευρώ), το οποίο, αν καταργηθεί θα προκαλέσει απώλειες ακόμη και 2.000 ευρώ στις εξαμελείς οικογένειες της χώρας. Το ΔΝΤ, υιοθετώντας την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, θέλει το πολυτεκνικό επίδομα, που κοστίζει περίπου 250.000.000 ευρώ σε ετήσια βάση, να καταργηθεί για να χρηματοδοτήσει αύξηση του επιδόματος σε όσους έχουν ένα ή δύο παιδιά.
Μάλιστα, το ΔΝΤ ζητάει να αυστηροποιηθούν τα εισοδηματικά κριτήρια χορήγησης του επιδόματος ακόμη και σε αυτούς που έχουν ένα ή δύο παιδιά, προκειμένου να αυξηθεί το μηνιαίο ποσό ανά τέκνο στις οικογένειες με τα χαμηλότερα εισοδήματα. Προβλέπεται σενάριο μέχρι και αύξησης του επιδόματος των φτωχότερων οικογενειών από τα 40 ευρώ τον μήνα ανά τέκνο που είναι σήμερα, ακόμη και στα 60 ή και στα 70 ευρώ ανά παιδί.
Για τις πολύτεκνες οικογένειες, αν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να αποτρέψει την κατάργηση του επιδόματος, θα προτείνει την απαλλαγή τους από τα… τέλη κυκλοφορίας. Ηδη στο τραπέζι των συζητήσεων έχει πέσει σενάριο για θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων που θα εξασφαλίζει απαλλαγή τελών κυκλοφορίας στις πολύτεκνες οικογένειες.
Μηδενική έκπτωση για δαπάνες υγείας: Ασυγκίνητη απέναντι και στους αρρώστους θα μένει από το 2018 η Εφορία, καθώς ακόμη και για τα βαριά περιστατικά που χρήζουν μεγάλων δαπανών προκειμένου να αντιμετωπιστούν, δεν θα αναγνωρίζεται καμία έκπτωση φόρου. Ή, πιο απλά, ο ασθενής θα φορολογείται ακόμη και για το τμήμα του εισοδήματός του που διέθεσε στα φάρμακα και στα νοσοκομεία. Για να εξοικονομηθεί ποσό της τάξεως των 120.000.000 ευρώ, το υπουργείο Οικονομικών δεν θα αναγνωρίσει καμία από τις αποδείξεις που εκδόθηκαν μέσα στο 2017, ούτε τις δαπάνες στα φαρμακεία.
Εισφορές σε επιτηδευματίες: Το 2018, αν δεν υπάρξουν νέες αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών για τους επιτηδευματίες, θα είναι ένα ακόμα έτος-εφιάλτης για τους επαγγελματίες που θα τολμήσουν να δηλώσουν υψηλά κέρδη άνω των 20.000 - 30.000 ευρώ. Μπορεί ο αριθμός των «τολμηρών» να γίνεται ολοένα και μικρότερος λόγω της φοροδιαφυγής, ωστόσο όσοι απομένουν στους καταλόγους θα βρεθούν αντιμέτωποι την επόμενη χρονιά με την αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών. Αντί οι εισφορές του 2018 να υπολογιστούν επί των καθαρών κερδών του 2017 (αφού βεβαίως θα προηγηθεί η διαδικασία της προκαταβολής, η οποία θα υπολογιστεί με βάση τα κέρδη του 2016), θα υπολογιστούν με τα καθαρά κέρδη προσαυξημένα όμως με το 80% των ασφαλιστικών εισφορών που καταβλήθηκαν μέσα στο 2017.
Ετσι, αν κάποιος είχε κέρδη 30.000 ευρώ το 2017 και πλήρωσε και 10.000 ασφαλιστικές εισφορές καθ’ όλη τη διάρκεια της περσινής χρονιάς, οι εισφορές του 2018 θα υπολογιστούν επί του ποσού των 38.000 ευρώ και όχι επί των 30.000 ευρώ αν δεν υπήρχε η αλλαγή. Από την αλλαγή προκύπτει ζημιά της τάξεως των 250.000.000 ευρώ, την οποία όμως θα μοιραστούν περίπου 70.000 - 80.000 επαγγελματίες, καθώς η μεγάλη πλειονότητα και το 2017 αλλά και το 2018 θα πληρώσει με βάση το ελάχιστο πλαφόν.
Η έκπτωση της παρακράτησης και ο καθαρός μισθός: Αλλο ένα οριζόντιο μέτρο το οποίο θα πλήξει όσους έχουν ετήσιες αποδοχές από μισθό ή σύνταξη άνω των 9.000 ευρώ τον χρόνο. Η κατάργηση της έκπτωσης του 1,5% που γίνεται στην παρακράτηση φόρου θα έχει ως αποτέλεσμα να χαθούν μερικά… λεπτά ή και μερικά ευρώ από τον καθαρό μισθό. Η προσαρμογή θα γίνει αυτόματα από τις αρχές του χρόνου και θα αποτυπωθεί ως περικοπή των καθαρών αποδοχών από 0,5 έως και 5 ευρώ τον μήνα ανάλογα με το ύψος του μισθού ή της σύνταξης. Η διαφορά θα φανεί σε περισσότερους από 1.600.000 μισθωτούς και συνταξιούχους.
ΣΕ 32 ΝΗΣΙΑ
Τέλος ο μειωμένος ΦΠΑ
Το ειδικό καθεστώς του ΦΠΑ θα πρέπει να αποτελέσει παρελθόν στο τέλος του χρόνου, εκτός κι αν η κυβέρνηση καταφέρει στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές να παρατείνει τη διάρκειά του για έναν χρόνο ακόμη (βρίσκοντας, φυσικά, τρόπο να καλύψει το δημοσιονομικό κόστος των περίπου 60.000.000 - 70.000.000 ευρώ που προκύπτει). Η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος είναι «οριζόντιο» μέτρο, δηλαδή θα χτυπήσει όλους τους κατοίκους των 32 νησιών που παραμένουν στο ειδικό καθεστώς. Το πρόβλημα θα γίνει πιο αισθητό κυρίως στα καύσιμα (βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης), όπου οι ανατιμήσεις θα είναι αυτόματες και ιδιαίτερα αισθητές.
ΕΠΙΔΟΜΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ
Χαμηλότερο και σε λίγους
Για να περικοπεί η ετήσια δαπάνη του επιδόματος θέρμανσης κατά 50%, θα πρέπει και τα εισοδηματικά κριτήρια να γίνουν αυστηρότερα, και το ποσό του επιδόματος ανά λίτρο να περιοριστεί. Ετσι, εργένηδες με ετήσιο εισόδημα στην περιοχή των 12.000 ευρώ ή οικογένειες με οικογενειακό εισόδημα κοντά στα 20.000 ευρώ (ή 22.000 ευρώ αν υπάρχει ένα παιδί, 24.000 ευρώ αν υπάρχουν δύο κ.λπ.) θα πρέπει από τώρα να γνωρίζουν ότι δεν θα είναι δικαιούχοι κατά τη φετινή σεζόν. Η ετήσια απώλεια για τουλάχιστον 40.000 με 50.000 νοικοκυριά θα φτάσει ακόμη και στα 625 ευρώ τον χρόνο για τις οικογένειες ή στα 500 ευρώ τον χρόνο για τους άγαμους.
ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
Ποιοι θα πληρώσουν (μέσω του ΕΝΦΙΑ) τα σπασμένα!
Το «παιχνίδι» της εξίσωσης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με τις εμπορικές θα πρέπει να είναι μηδενικού δημοσιονομικού αποτελέσματος, κάτι το οποίο σημαίνει ότι το «κόστος» που θα προκληθεί κυρίως στον ΕΝΦΙΑ από την αναμενόμενη μείωση των αντικειμενικών αξιών θα πρέπει να αντισταθμιστεί από αύξηση των
φορολογικών συντελεστών. Οι πρώτοι υποψήφιοι να πληρώσουν τα σπασμένα είναι οι υπόχρεοι σε καταβολή συμπληρωματικού φόρου ακινήτων (κάτι σαν τον ιστορικό ΦΜΑΠ), ο οποίος σήμερα βαραίνει τους ιδιοκτήτες με ατομική περιουσία άνω των 200.000 ευρώ σε ατομικό επίπεδο. Το 2016 ο αριθμός των υπόχρεων σε καταβολή συμπληρωματικού φόρου αυξήθηκε από τους 338.188, που ήταν μέχρι και το 2015, στους 502.894, με τον αριθμό των φυσικών προσώπων να εκτινάσσεται από τα 298.967 άτομα το 2015 στα 452.989 άτομα το 2016. Οσο για το βεβαιωθέν ποσό του συμπληρωματικού φόρου, αυξήθηκε στα 649.000.000 ευρώ -ή το 20% του συνολικού ΕΝΦΙΑ-, από 574.000.000 ευρώ το 2015. Αυτό συνέβη επειδή το υπουργείο Οικονομικών μείωσε το αφορολόγητο του συμπληρωματικού φόρου από τα 300.000 ευρώ, που ήταν μέχρι και το 2015, στα 200.000 ευρώ.
Αντίστοιχη συνταγή είναι πολύ πιθανόν να ακολουθηθεί και τώρα. Δηλαδή, οι υπόχρεοι στον συμπληρωματικό φόρο να πληρώσουν τα σπασμένα μέσα από τη μείωση του αφορολογήτου και την αύξηση των συντελεστών υπολογισμού. Εφόσον υιοθετηθεί αυτή η λύση, τα «θύματα» θα είναι περισσότερα από 500.000 αν συμπεριληφθούν και τα νομικά πρόσωπα.