Εκτείνεται σε 7,8 χιλιόμετρα και είναι το μεγαλύτερο παγοδρόμιο στον κόσμο. Πρόκειται για το Rideau Canal Skateway στην Οτάβα του Καναδά και η ύπαρξη του απειλείται από την κλιματική αλλαγή.
Το δωρεάν δημόσιο παγοδρόμιο, μέρος ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς των Ηνωμένων Εθνών, που διασχίζει την καρδιά της καναδικής πρωτεύουσας, έχει προσελκύσει εκατομμύρια τουρίστες από τότε που η πόλη άρχισε να το διατηρεί ως skateway το 1971.
Τα πρώτα χρόνια, οι επισκέπτες μπορούσαν συνήθως να υπολογίζουν σε μια σεζόν πατινάζ που διαρκούσε από τα τέλη Δεκεμβρίου έως τον Φεβρουάριο ή τις αρχές Μαρτίου.
Τα τελευταία χρόνια όμως η σεζόν συρρικνώνεται. Προ διετίας, τον χειμώνα του 2022-23, το Rideau Canal Skateway δεν άνοιξε καθόλου. Φέτος, ο πάγος στο κανάλι επανήλθε, κάνοντας μάλιστα και ένα ρεκόρ.
Όπως δήλωσαν οι αρμόδιοι, το κρύο ήταν πολύ έντονο και το παγοδρόμιο επέστρεψε στην κατάσταση που ήταν πριν τρία χρόνια.
Πιο αναλυτικά, θα υπάρχουν 35% λιγότερες «πολύ κρύες» ημέρες, δηλαδή ημέρες με κάτω από -10 βαθμούς Κελσίου (14 βαθμοί Φαρενάιτ).
Σημειώνεται ότι το νερό παγώνει στους 32 βαθμούς Φαρενάιτ, αλλά απαιτείται έντονο κρύο 14 βαθμών και κάτω για σημαντικό σχηματισμό πάγου.
Το 2022, ξεκίνησε μια τετραετής μελέτη του καναλιού και του πάγου του με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Carleton στην Οτάβα. Στόχος τους είναι να καταλάβουν πώς να κρατήσουν το παγοδρόμιο “ανοιχτό και ακμάζον”, καθώς οι χειμώνες γίνονται όλο και πιο απρόβλεπτοι.
Μεγάλο μέρος της έρευνας επικεντρώνεται στην κατανόηση του πάγου και του τρόπου με τον οποίο ποικίλλει κατά μήκος του καναλιού. Οι ερευνητές χρησιμοποιούν ειδικά τρυπάνια για να τρυπήσουν τον πάγο, να μετρήσουν το πάχος του και να συλλέξουν δείγματα πυρήνα για να αξιολογήσουν την ποιότητά του.
Τεχνητές λύσεις
Οι ερευνητές εξετάζουν ακόμη πώς μπορούν να δημιουργήσουν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη πάγου, ειδικά νωρίς στην σεζόν που οι ημέρες είναι μικρότερες και ο ήλιος χαμηλότερος στον ορίζοντα.
Τα «κανόνια λάσπης», παρόμοια με τα κανόνια χιονιού που χρησιμοποιούνται από τα χιονοδρομικά κέντρα, μπορούν να βοηθήσουν στα πρώτα στάδια του σχηματισμού πάγου. Τα κανόνια ψεκάζουν ημι-παγωμένο νερό πάνω στο κανάλι για να βοηθήσουν στην κρυστάλλωση ενός παχέος στρώματος πάγου στην επιφάνεια.
Μόλις σχηματιστεί ένα αρχικό στρώμα πάγου, το προσωπικό χρησιμοποιεί αντλίες για να αντλήσει νερό από κάτω από τον πάγο και να το φέρει στην επιφάνεια. Η τεχνική αυτή επιταχύνει το σχηματισμό πάγου εκθέτοντας το νερό απευθείας στον κρύο αέρα.
Δοκιμάζουν επίσης “snow bots”, ελαφριά ημιαυτόνομα ρομπότ που μπορούν να καθαρίσουν το χιόνι από το κανάλι όταν ο πάγος είναι ακόμα πολύ λεπτός για να αντέξει βαρύτερο εξοπλισμό αποχιονισμού που θα λειτουργούσε με ασφάλεια. Εάν αφεθεί ακαθάριστο το κανάλι, το χιόνι που συσσωρεύεται στον πάγο μπορεί να μονώσει το νερό κάτω από τον πάγο και να εμποδίσει την ανάπτυξή του.
Το πατινάζ στα παγωμένα κανάλια ήταν κάποτε ένα εθνικό χόμπι σε αρκετές χώρες, αλλά σε έναν κόσμο που… υπερ-θερμαίνεται τέτοιες δραστηριότητες είναι τώρα σε μεγάλο βαθμό παρελθόν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το Elfstedentocht, ένας ιστορικός αγώνας πατινάζ μεγάλων αποστάσεων σε φυσικό πάγο, μήκους σχεδόν 200 χιλιομέτρων, στη βόρεια επαρχία Friesland της Ολλανδίας, που προσέλκυε χιλιάδες συμμετέχοντες κάθε χρόνο. Αυτό όμως έχει να συμβεί από το 1997 λόγω έλλειψης πάγου εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής…