Είναι θρεπτικές, γευστικές και το πιο εξαγώγιμο φρούτο στον κόσμο με την αξία της στην παγκόσμια αγορά να ξεπερνά τα 10 δισ. δολάρια ετησίως. Ωστόσο, η μπανάνα με το χαρακτηριστικό σχήμα και χρώμα αντιμετωπίζει προκλήσεις οικονομικού –και όχι μόνο- χαρακτήρα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Οι επιπτώσεις της περιβαλλοντικής κρίσης αποτελούν «τεράστια απειλή» για την καλλιέργεια της μπανάνας σύμφωνα με τον οικονομολόγο Πασκάλ Λιου του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), καθώς ενισχύονται οι ασθένειες που πλήττουν το τροπικό φρούτο.
Ανάμεσα σε αυτές ο μύκητας Fusarium wilt Tropical Race 4, ο οποίος εξαπλώνεται ραγδαία εξαιτίας της έλλειψης βροχοπτώσεων. Ενώ παλαιότερα η περίοδος βροχών διαρκούσε πέντε-έξι μήνες, τα τελευταία χρόνια το διάστημα αυτό έχει μειωθεί κατά το ήμισυ με συνέπεια την εξάπλωση των παρασίτων. Ο μύκητας, μάλιστα, έχει μεταλλαχθεί και απειλεί την Cavendish, την αγαπημένη ποικιλία μπανάνας.
Ο τομέας επλήγη σοβαρά από την πανδημία COVID-19, ενώ τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρέασαν την παραγωγή της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 95% του παγκόσμιου εμπορίου μπανάνας. Οι εξαγωγές σημείωσαν απότομη πτώση ενώ σταθεροποιήθηκαν μόνο το περασμένο έτος, σύμφωνα με τον FAO.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η καλλιέργεια μπανάνας συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της 4ης παγκόσμιας διάσκεψης του Παγκόσμιου Φόρουμ Μπανάνας (WBF) που συνεδρίασε στη Ρώμη, ένα δίκτυο που συντονίζεται από τη Διεύθυνση Αγορών και Εμπορίου. Όπως επισημαίνει η ιταλική εφημερίδα La Repubblica από την ίδρυσή του το Φόρουμ έχει ασχοληθεί με πολλά ζητήματα σχετικά με την παραγωγή μπανάνας, ανάμεσα σε αυτά η ανάγκη αξιοπρεπών μισθών στους εργαζομένους, ο σεβασμός των εργασιακών δικαιωμάτων, τα θέματα ισότητας φύλων, η αντιμετώπιση περιστατικών βίας και παρενόχλησης. Ανάμεσα στα θέματα ήταν και η βιωσιμότητα καθώς ολοένα περισσότεροι καταναλωτές επιθυμούν να αγοράσουν προϊόντα που προέρχονται από βιώσιμες καλλιέργειες.
Όλα αυτά τη στιγμή που οι παραγωγοί καλούνται να ανταπεξέλθουν στο οικονομικό βάρος της αύξησης του κόστους των λιπασμάτων, της ενέργειας και των μεταφορών.
«Θα υπάρξουν πράγματι κάποιες αυξήσεις τιμών», δήλωσε ο Λου προσθέτοντας πως «αν δεν υπάρξει σημαντική αύξηση της προσφοράς, προβλέπω ότι οι τιμές της μπανάνας θα παραμείνουν σχετικά υψηλές τα επόμενα χρόνια».