Την εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης για την επιτάχυνση του έργου αναδιάρθρωσης του ιδιωτικού χρέους στην ελληνική αγορά συμφώνησαν η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τους εκπροσώπους της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, στην πρώτη τους συνάντηση μετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης.
Στόχοι του αποτελούν η προώθηση υγιών ρυθμίσεων τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ μέσα στο 2023 και η επιστροφή δανείων της τάξης των 15 – 20 δισ. ευρώ ως πράσινα στο τραπεζικό σύστημα μέσα στην επόμενη 5ετία, με την υποστήριξη του εξωδικαστικού μηχανισμού, για τον οποίο οι δύο πλευρές εκτιμούν ότι μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια.
Στο πλαίσιο αυτό, αποφασίστηκε η εντατικοποίηση της συνεργασίας των ομάδων εργασίας που έχουν ήδη συσταθεί, ώστε το συντομότερο δυνατό ο τρόπος λειτουργίας του εργαλείου να αλλάξει, για την παραγωγή περισσότερων και πιο βιώσιμων ρυθμίσεων.
Ο νέος αλγόριθμος
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στον υπουργό Κωστή Χατζηδάκη, τους πρώτους 6 μήνες του 2023 ρυθμίστηκαν 35% περισσότερα δάνεια σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, αρχικής οφειλής 3,4 δισ. ευρώ (2,1 δισ. ευρώ με διμερείς συμφωνίες και 2,3 δισ. ευρώ μέσω εξωδικαστικού μηχανισμού).
Ωστόσο, εκτιμάται πως ο ρυθμός αύξησής τους μπορεί να επιταχυνθεί. Κλειδί για αυτό θεωρείται η τροποποίηση του αλγορίθμου του εξωδικαστικού μηχανισμού, με τρόπο που θα μειώνει το ελάχιστο ποσό ανάκτησης στις προτεινόμενες αναδιαρθρώσεις.
Ως αποτέλεσμα, οι μηνιαίες δόσεις των ρυθμίσεων θα είναι χαμηλότερες και τα κουρέματα τόκων ή κεφαλαίου υψηλότερα , αυξάνοντας τις πιθανότητες θεραπείας των κόκκινων χορηγήσεων.
Στη συνάντηση συζητήθηκε και το θέμα της δημιουργίας του φορέα που θα αποκτά τα σπίτια ευάλωτων νοικοκυριών, τα οποία θα έχουν το δικαίωμα μίσθωσής τους για μία 12ετία, στηριζόμενα από το κράτος με στεγαστικό επίδομα, αλλά και επαναγοράς τους μετά την παρέλευση αυτής της περιόδου.
Οι διαπραγματεύσεις με τους ενδιαφερόμενους επενδυτές δεν έχουν προχωρήσει και το θέμα παραμένει στον αέρα, προκαλώντας πονοκέφαλο στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Υπολογίζεται ότι περί τους 30.000 – 50.000 αδύναμοι οικονομικά δανειολήπτες θα κινδυνεύσουν να χάσουν το σπίτι τους, εάν δεν βρεθεί μία λύση.
Οι εκπρόσωποι των servicers πρότειναν στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη τροποποιήσεις στον αρχικό σχεδιασμό του φορέα, ώστε να γίνει πιο ελκυστικός για τον ιδιωτικό τομέα.
Κι αυτό διότι οι προσδοκώμενες αποδόσεις είναι χαμηλότερες από τα επιθυμητά για τα funds που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα επίπεδα.
Η ιδανική λύση για τους servicers είναι η χρηματοδότηση τη λειτουργίας του συστήματος από το ίδιο το δημόσιο, εξ ολοκλήρου ή κατά ένα μέρος, με κεφάλαια που μπορεί να κυμαίνονται από 3 έως 5 δισ. ευρώ.
Νέος κώδικας δεοντολογίας
Κατά τα άλλα, ο κ. Χατζηδάκης ενημέρωσε τους διαχειριστές ότι επίκειται νομοθετική πρωτοβουλία που θα ορίζει ένα πλαίσιο κανόνων και υποχρεώσεων για τον κλάδο, με στόχο την προστασία των οφειλετών.
Ο λόγος γίνεται για το νέο κώδικα δεοντολογίας, στο πλαίσιο της εναρμόνισης της ελληνικής νομοθεσίας με τη σχετική κοινοτική οδηγία, η οποία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως και το τέλος του 2023.
Σύμφωνα με αυτήν, οι servicers θα είναι υποχρεωμένοι να τηρούν και να παρέχουν προσωποποιημένη πληροφόρηση προς τους δανειολήπτες, αναφορικά με τα εξής:
- Το σύνολο της οφειλής
- Τις οφειλόμενες δόσεις
- Το επιτόκιο και άλλες συναφείς πληροφορίες
Σε όσες εταιρείες δεν παρέχουν σαφή και έγκυρη ενημέρωση σχετικά με τα παραπάνω, θα επιβάλλονται ποινές.
Η αλήθεια είναι όταν ξεκίνησε η λειτουργία των servicers και ανέλαβαν τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, υπήρχε έλλειμμα ενημέρωσης.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, οι δανειολήπτες μπορούσαν να αντλήσουν αναλυτικές πληροφορίες για τα χρέη τους μέσω του e-banking της τράπεζας που συνεργάζονταν, αλλά και στο δίκτυο των καταστημάτων της.
Μετά τη μεταφορά ωστόσο των χορηγήσεων στις εταιρείες διαχείρισης, αυτό δεν ήταν δυνατόν.
Οι τελευταίες ενημέρωναν τηλεφωνικά, με e-mails ή με επιστολές τους οφειλέτες και δεν υπήρχε η δυνατότητα online πρόσβασης στις πληροφορίες.
Την τελευταία διετία όμως έχουν γίνει σημαντικά βήματα ψηφιοποίησης στον κλάδο. Ήδη οι μεγάλες εταιρείες έχουν δημιουργήσει online πλατφόρμες, μέσω των οποίων οι δανειολήπτες μπορούν να ενημερώνονται αναλυτικά για τα χρέη και τους όρους αποπληρωμής τους.