Στην υποβάθμιση των προβλέψεών της για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης προχωρά η Κομισιόν, με την συρρίκνωση της Γερμανίας να λειτουργεί σαν βαρίδι.
Σύμφωνα με τις θερινές εκτιμήσεις της Κομισιόν, η οικονομία της Ευρωζώνης αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 0,8% φέτος, έναντι προηγούμενων προβλέψεων για ανάπτυξη 1,1%.
Χαμηλότερα τοποθετείται ο πήχυς για την ανάπτυξη και του 2024, στο 1,3%.
Είναι σαφές ότι η επιδείνωση των προοπτικών της Ευρωζώνης οφείλεται στην γερμανική οικονομία, η οποία αναμένεται φέτος να συρρικνωθεί κατά 0,4%. Ακόμα μεγαλύτερη είναι η υποβάθμιση των προβλέψεων για την οικονομία της Ολλανδίας, η οποία αναμένεται τώρα να εμφανίσει ανάπτυξη 0,5% (από προηγούμενη εκτίμηση για 1,8%).
Αντίθετα, Ισπανία και Γαλλία αναμένεται να επιδράσουν θετικά στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης.
Ο πληθωρισμός θα παραμείνει υψηλός και δεν αναμένεται να επιστρέψει στον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για 2%. Συγκεκριμένα, προβλέπεται στο 5,6% φέτος και στο 2,9% το 2024.
Οι νέες εκτιμήσεις της Κομισιόν ενισχύουν τις ανησυχίες ότι η Ευρωζώνη θα αντιμετωπίσει μια παρατεταμένη περίοδο υποτονικής ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού.
Και προϊδεάζουν για τις τριμηνιαίες προβλέψεις της ΕΚΤ, οι οποίες θα ανακοινωθούν την Πέμπτη, ενώ θα βοηθήσουν τους αξιωματούχους να αποφασίσουν εάν θα συνεχίσουν τις αυξήσεις επιτοκίων.
Σε ύφεση η Γερμανία
Όσον αφορά τις προβλέψεις για τις επιμέρους χώρες – μέλη, η σημερινή έκθεση της Κομισιόν αναφέρεται μόνο στις έξι μεγαλύτερες οικονομίες της Ε.Ε., οι οποίες είναι οι Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία και Πολωνία).
Μεταξύ των χωρών αυτών, την ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη προβλέπεται να καταγράψει η Ισπανία με ρυθμό +2,2% το 2023 και +1,9% το 2024.
Ωστόσο, για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε., δηλαδή τη γερμανική, για το 2023 προβλέπεται ύφεση στο -0,4%, προτού το 2024 επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς (+1,1%). Ο πληθωρισμός στη χώρα δε, θα φτάσει στο 6,4% το 2023 και στο 2,8% το 2024.
Για τη Γαλλία, την ίδια στιγμή, εκτιμάται ανάπτυξη στο +1% το 2023 και στο +1,2% το 2024, με τον πληθωρισμό να επιβραδύνεται στο 5,6% και στο 2,7%, αντίστοιχα.
Για την Ιταλία, τέλος, προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,9% το 2023 και κατά 0,8% το 2024, ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να φθάσει το 5,9% το 2023 και το 2,9% το 2023.
Μειωμένη ανάπτυξη
Σύμφωνα με την Επιτροπή, τα τελευταία στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι η οικονομική δραστηριότητα στην Ε.Ε. ήταν υποτονική το πρώτο εξάμηνο του 2023 λόγω των τρομερών κραδασμών. Η αδυναμία της εγχώριας ζήτησης, ιδίως της κατανάλωσης, δείχνει ότι οι υψηλές τιμές καταναλωτή για τα περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες επιβαρύνουν περισσότερο από το αναμενόμενο.
Αυτό συμβαίνει, όπως εξηγεί η Κομισιόν, παρά τη μείωση των τιμών της ενέργειας και την εξαιρετικά ισχυρή αγορά εργασίας, η οποία έχει δει ρεκόρ χαμηλών ποσοστών ανεργίας, συνεχιζόμενη επέκταση της απασχόλησης και αύξηση των μισθών.
Εντωμεταξύ, η απότομη επιβράδυνση της παροχής τραπεζικών πιστώσεων προς την οικονομία δείχνει ότι η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής λειτουργεί αποτελεσματικά στην οικονομία. Οι δείκτες των ερευνών δείχνουν επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας το καλοκαίρι και τους επόμενους μήνες, με συνεχιζόμενη αδυναμία στη βιομηχανία και εξασθένηση της δυναμικής στις υπηρεσίες, παρά την έντονη τουριστική περίοδο σε πολλά μέρη της Ευρώπης.
Συνολικά, η ασθενέστερη δυναμική ανάπτυξης στην Ε.Ε. αναμένεται να επεκταθεί έως το 2024 και ο αντίκτυπος της αυστηρής νομισματικής πολιτικής θα συνεχίσει να περιορίζει την οικονομική δραστηριότητα. Ωστόσο, προβλέπεται ήπια ανάκαμψη της ανάπτυξης το επόμενο έτος, καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να υποχωρεί, η αγορά εργασίας παραμένει εύρωστη και τα πραγματικά εισοδήματα σταδιακά ανακάμπτουν.
Σε πτώση ο πληθωρισμός
Ο πληθωρισμός συνέχισε να υποχωρεί το πρώτο εξάμηνο του 2023 ως αποτέλεσμα της μείωσης των τιμών της ενέργειας και της συγκράτησης των πληθωριστικών πιέσεων από τα τρόφιμα και τα βιομηχανικά αγαθά. Στη ζώνη του ευρώ, έφτασε στο 5,3% τον Ιούλιο, το ήμισυ ακριβώς από το ανώτατο επίπεδο του 10,6% που καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 2022 και παρέμεινε σταθερό τον Αύγουστο.
Οι τιμές της ενέργειας αναμένεται να συνεχίσουν να μειώνονται για το υπόλοιπο του 2023, αλλά με βραδύ ρυθμό. Αναμένεται να αυξηθούν ελαφρά και πάλι το 2024, λόγω των υψηλότερων τιμών του πετρελαίου.
Ο πληθωρισμός στις υπηρεσίες ήταν μέχρι στιγμής πιο επίμονος από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως, αλλά πρόκειται να συνεχίσει να μετριάζεται καθώς η ζήτηση μειώνεται υπό τον αντίκτυπο της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής και της φθίνουσας ώθησης μετά την πανδημία.
Οι τιμές των τροφίμων και των μη ενεργειακών βιομηχανικών αγαθών θα συνεχίσουν να συμβάλλουν στη χαλάρωση του πληθωρισμού στον προβλεπόμενο ορίζοντα, αντανακλώντας επίσης τις χαμηλότερες τιμές των εισροών και την ομαλοποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού.
Οι κίνδυνοι
Ο συνεχιζόμενος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και οι ευρύτερες γεωπολιτικές εντάσεις συνεχίζουν να ενέχουν κινδύνους και να παραμένουν πηγή αβεβαιότητας.
Επιπλέον, η νομισματική σύσφιξη μπορεί να επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα περισσότερο από το αναμενόμενο, αλλά θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε ταχύτερη μείωση του πληθωρισμού, κάτι που θα επιτάχυνε την αποκατάσταση των πραγματικών εισοδημάτων. Αντίθετα, οι πιέσεις στις τιμές θα μπορούσαν να αποδειχθούν πιο επίμονες.
«Οι αυξανόμενοι κλιματικοί κίνδυνοι, που απεικονίζονται από τις ακραίες καιρικές συνθήκες και τις άνευ προηγουμένου δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες το καλοκαίρι, επηρεάζουν επίσης τις προοπτικές», τονίζει η Επιτροπή.