Την ουρά του μοιάζει να κυνηγάει ο e-ΕΦΚΑ με το θέμα των εκκρεμών συντάξεων, καθώς, παρότι οι απονομές έχουν διπλασιαστεί, ο όγκος των εκκρεμοτήτων αυξάνεται αντί να μειώνεται.
Οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις στο τέλος Μαΐου, σύμφωνα με το «business stories», στις 31 Μαΐου ανέρχονταν σε 151.955 από 132.605 που ήταν τον Απρίλιο, δηλαδή αυξήθηκαν περίπου κατά 20.000.
Ο αριθμός των συνταξιούχων που παίρνουν προσωρινή σύνταξη εξακολουθεί να είναι μικρός (24.972), ενώ την προκαταβολή των έως 384 ευρώ λαμβάνουν 22.713. Το ρεκόρ εκκρεμών κύριων συντάξεων 170.000 είχε καταγραφεί τον Απρίλιο του 2020, εν μέσω πανδημίας. Τους προηγούμενους μήνες του 2021 τα αποτελέσματα ήταν σαφώς βελτιωμένα σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, αλλά η θετική πορεία ανακόπηκε εξαιτίας του διπλασιασμού των αιτήσεων συνταξιοδότησης. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης τον Απρίλιο ανήλθαν σε 13.058, σχεδόν διπλάσιες σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι (6.545). Οπως εκτιμούν οι ειδικοί, αναμένεται μαζικό κύμα αποχωρήσεων έως το τέλος του χρόνου και οι αιτήσεις θα ξεπεράσουν τις 200.000 από 160.000 που ήταν πέρυσι.
Τα νέα όπλα που έχουν επιστρατευτεί για να κερδηθεί το στοίχημα της μείωσης των εκκρεμών συντάξεων μπαίνουν σταδιακά στο πεδίο της μάχης. Για παράδειγμα, η εκπαίδευση και πιστοποίηση των ιδιωτών (δικηγόρων και φοροτεχνικών) που θα εμπλακούν στην έκδοση των συντάξεων δεν έχει ακόμη ξεκινήσει (και μάλλον είναι δύσκολο να ολοκληρωθεί τον Αύγουστο), ενώ οι συνταξιούχοι που κλήθηκαν να συνδράμουν στη διαδικασία δεν έχουν ακόμη υπογράψει τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Πάντως, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης εκτιμά ότι το φθινόπωρο η μείωση των εκκρεμοτήτων θα είναι εμφανής.
O Κ. Πιερρακάκης σε ρόλο επιταχυντή
Σημαντική συμβολή στην επίτευξη του στόχου θα έχει ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος βρίσκεται σε στενή επαφή με τον κ. Χατζηδάκη προκειμένου να παίξει τον ρόλο του επιταχυντή εφαρμόζοντας το επιτυχημένο μοντέλο του εμβολιασμού και στις συντάξεις. Ως πρώτο βήμα θα επιδιωχθεί έως το τέλος του χρόνου να έχουν ενοποιηθεί τα πληροφοριακά συστήματα όλων των Ταμείων.
Στη συνέχεια, ο ασφαλισμένος θα κάνει την αίτηση συνταξιοδότησης και μέσα σε 24 ώρες το σύστημα θα του κανονίζει ραντεβού, όπως γίνεται με τον εμβολιασμό, για το πότε θα λάβει τη σύνταξή του, χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση δικαιολογητικών τα οποία θα αναζητούνται αυτόματα μέσω της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, πλην ειδικών περιπτώσεων όπως οι συντάξεις αναπηρίας. Στόχος είναι έως το τέλος του έτους το 80% των νέων συντάξεων να εκδίδεται ψηφιακά με ένα κλικ, ενώ οι υπόλοιπες συντάξεις που εκκρεμούν θα εντάσσονται σταδιακά στο σύστημα «Ατλας» και θα εκδίδονται ψηφιακά μέσα σε τρεις μήνες. Ηδη εκδίδονται ψηφιακά οι συντάξεις χηρείας και ΟΓΑ, ενώ άμεσα θα ενταχθούν οι νέες συντάξεις αναπηρίας και υγειονομικών.
Τους επόμενους μήνες θα προστεθούν και οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης για το σύνολο των μισθωτών, δημόσιων και ιδιωτικών υπαλλήλων, ενώ θα ακολουθήσουν οι συντάξεις των μηχανικών, των ελεύθερων επαγγελματιών και των υπόλοιπων Ταμείων.
Οι ιδιώτες
Παράλληλα με τη συμβολή του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αναμένεται να ενεργοποιηθούν και τα εξής βασικά όπλα:
■ Εμπλοκή των ιδιωτών δικηγόρων και λογιστών στην έκδοση των συντάξεων: Με Κοινή Υπουργική Απόφαση καθορίστηκε το ύψος της κατ’ αποκοπήν αποζημίωσης των ειδικών που κυμαίνεται από 30 έως και 80 ευρώ ανάλογα με την πράξη. Δηλαδή για τρεις-τέσσερις πράξεις που απαιτούνται έως ότου συνταχθεί το σχέδιο συνταξιοδοτικής απόφασης, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να καταβάλλει περίπου 200 ευρώ. Ωστόσο ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο ο επαγγελματίας να ζητήσει από τον ασφαλισμένο επιπλέον αμοιβή.
■ Συγχρόνως έχει προγραμματιστεί η πρόσληψη 100 νέων οικονομολόγων με σύμβαση έργου και η εγκατάσταση 1.970 νέων ηλεκτρονικών υπολογιστών.
■ Στην ταχύτερη απονομή των συντάξεων θα συμβάλει και η ομάδα κρούσης που εδρεύει στο λεγόμενο «πράσινο κτίριο» του ΕΦΚΑ στη λεωφόρο Κηφισίας, η οποία θα διαχειριστεί το μεγαλύτερο μέρος των εκκρεμών συντάξεων πρώην ΙΚΑ και πρώην ΟΑΕΕ, καθώς και τις νέες αιτήσεις διαδοχικής ασφάλισης, δηλαδή τις δύσκολες περιπτώσεις. Η εξειδικευμένη ομάδα στην οποία συμμετέχουν έμπειρα στελέχη του ΕΦΚΑ και εταιρείες του ιδιωτικού τομέα θα ασχοληθεί αρχικά με το μεγαλύτερο τμήμα της Αττικής, όπου το πρόβλημα είναι εντονότερο, και στη συνέχεια με την υπόλοιπη Ελλάδα ξεκινώντας από τη Θεσσαλονίκη.
Πώς πρέπει να προετοιμαστούν οι ασφαλισμένοι που θα απευθυνθούν σε ιδιώτες
Σε ετοιμότητα, όμως, πρέπει να βρίσκονται και οι ασφαλισμένοι ή οι εν αναμονή συνταξιούχοι οι οποίοι έχουν αποφασίσει να απευθυνθούν σε πιστοποιημένους ιδιώτες για την ταχύτερη απονομή της σύνταξής τους.
Δείτε τα βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν:
1 Προσυνταξιοδοτική απόφαση: Δύο χρόνια προτού καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης οι ασφαλισμένοι όλων των πρώην Ταμείων -και όχι μόνο του πρώην ΙΚΑ, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα- μπορούν να υποβάλουν αίτηση για προσυνταξιοδοτική βεβαίωση. Ο e-ΕΦΚΑ υποχρεούται να προβαίνει στον προσδιορισμό του χρόνου ασφάλισής του, πιο απλά στην καταμέτρηση των ενσήμων, και να χορηγεί την αντίστοιχη προσυνταξιοδοτική βεβαίωση, αφού καλέσει τον ασφαλισμένο να συμπληρώσει τα τυχόν ελλείποντα δικαιολογητικά.
Η προθεσμία για τη διαδικασία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις μήνες.
Μάλιστα, στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης όπου η διαδικασία είναι χρονοβόρα, η αίτηση για την καταμέτρηση των ενσήμων είναι υποχρεωτική, υποβάλλεται άπαξ, λογίζεται δε ότι συμπεριλαμβάνει όλους τους πρώην ασφαλιστικούς φορείς. Επίσης, η βεβαίωση έχει επεκταθεί και στον πρώην ΟΓΑ.
Η σχετική προσυνταξιοδοτική βεβαίωση συνυποβάλλεται με την αίτηση συνταξιοδότησης και μπορεί να εκδοθεί από πιστοποιημένους επαγγελματίες δικηγόρους ή λογιστές. Η αμοιβή τους, σύμφωνα με τον τιμοκατάλογο του ΕΦΚΑ, θα είναι 60 ευρώ, όταν η βεβαίωση αφορά έναν πρώην φορέα κοινωνικής ασφάλισης (π.χ. πρώην ΙΚΑ) και 80 ευρώ όταν αφορά περισσότερους του ενός φορείς.
2 Βεβαίωση ύπαρξης ή μη οφειλόμενων εισφορών: Επαγγελματίες-αυτοαπασχολούμενοι οι οποίοι έχουν αρρύθμιστες οφειλές στα Ταμεία τους πρέπει να προχωρούν έγκαιρα στον έλεγχο των οφειλών τους για την ταχύτερη επεξεργασία του φακέλου τους. Οπως λένε ειδικοί επί της κοινωνικής ασφάλισης, ασφαλισμένοι που έχουν ΤΕΒΕ ή ΤΑΕ ή ΤΣΑ, καθώς και μηχανικοί και γιατροί θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να προχωρούν σε βεβαίωση ύπαρξης ή μη οφειλόμενων εισφορών καθώς η έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης συχνά καθυστερεί λόγω ελέγχου οφειλών.
Ο ασφαλισμένος θα μπορεί να απευθύνεται σε πιστοποιημένο επαγγελματία ώστε να εκδίδεται σχέδιο διακανονισμού των οφειλών του και παρακράτησης από τη σύνταξη. Ετσι κατά την υποβολή της αίτησης θα πιστοποιείται τόσο το συνολικό ποσό της οφειλής όσο και το πώς αυτό θα διακανονίζεται με τη διαδικασία της εφάπαξ καταβολής ενός μέρους και παρακράτησης του υπολοίπου (έως τις 20.000 ευρώ). Ετσι θα αποφεύγεται η τεράστια αναμονή έως τον τελικό έλεγχο, αλλά και η ασφυκτική προθεσμία των δύο μηνών για την εξόφληση του υπερβάλλοντος ποσού από τους ασφαλισμένους.
Η αμοιβή του ιδιώτη για μια βεβαίωση μη ύπαρξης οφειλόμενων εισφορών αυτοαπασχολούμενου ή ελεύθερου επαγγελματία ή για αίτηση ρύθμισης οφειλόμενων εισφορών ανέρχεται σε 30 ευρώ.
3 Συγκέντρωση δικαιολογητικών: Οταν πλησιάζει η στιγμή της υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να σπεύσει να συγκεντρώσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά καθώς το πλαίσιο γίνεται πιο αυστηρό. Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, κατά περίπτωση, για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του πρώτου μήνα που έπεται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία του ενός μηνός για την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών με υπαιτιότητα του ασφαλισμένου, η αίτηση συνταξιοδότησης λόγω γήρατος απορρίπτεται και εκδίδεται σχετική απόφαση.