Mέσω προπληρωμένης κάρτας θα καταβάλλεται από τις αρχές του 2024 τουλάχιστον το 50% του ποσού των επιδομάτων, των βοηθημάτων και κάθε είδους παροχών και ενισχύσεων της ΔΥΠΑ και του ΟΠΕΚΑ.
Σύμφωνα με πληροφορίες σταδιακά θα ενταχθούν τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ στις προπληρωμένες κάρτες. Θα ξεκινήσει τους πρώτους μήνες του 2024 έως και τις 30 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους αναμένεται να έχουν ενταχθεί όλα.
Η εν λόγω διάταξη είχε μπει αχικά στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αλλά τελευταία στιγμή βγηκε και θα ενταχθεί στο νομοσχεδιο του υπουργείου Οικονομικών που θα βγει σε δημόσια διαβούλευση μέσα στις επόμενες μέρες. Το σχέδιο περιλαμβάνει την σταδιακή πληρωμή σχεδόν 3 δισ. ευρώ από τα συνολικά 4 δισ. ευρώ που διατίθενται σήμερα στο πλαίσιο πολιτικών κοινωνικής πολιτικής και πρόνοιας.
Για παράδειγμα κάποιος που παίρνει επίδομα ΟΠΕΚΑ ή επίδομα ανεργίας από ΔΥΠΑ ύψους 500 ευρώ θα μπορεί τα 250 ευρώ να τα ξοδέψει μέσω προπληρωμένης κάρτας και το άλλα 250 ευρώ μέσω μετρητών.
Να σημειωθεί ότι φυσικά θα μπορεί να ξοδέψει και όλο το ποσό μέσω της κάρτας όχι όμως όλο το ποσό με μετρητά.
Η συγκεκριμένη παρέμβαση αποτελεί προαπαιτούμενο για την αποδέσμευση κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, με στόχο τη μεγαλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγές των δικαιούχων επιδομάτων σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 10 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την διάταξη του νομοσχεδίου, οι συναλλαγές για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών που θα πραγματοποιούνται με τη χρήση της προπληρωμένης κάρτας θα λαμβάνονται υπόψη για συμμετοχή των δικαιούχων σε ειδικό πρόγραμμα δημοσίων κληρώσεων (Λοταρίες), μέσω του οποίου οι κληρωθέντες επιβραβεύονται με χρηματικά ή άλλα έπαθλα.
Τα χρηματικά έπαθλα θα είναι ακατάσχετα από το δημόσιο ή τρίτους, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, και δεν θα υπόκεινται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, ούτε θα δεσμεύονται ή θα συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη προς τη Φορολογική Διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τους παρόχους των προπληρωμένων καρτών.
Ακόμη η χρήση της προπληρωμένης κάρτας για συναλλαγές αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών θα επιβραβεύεται από τους παρόχους έκδοσής της με προγράμματα που ο καθένας από αυτούς θα γνωστοποιήσει στους δικαιούχους της, αλλά και στα αρμόδια υπουργεία Εθνικής Οικονομίας, Εργασίας και Κοινωνικής Συνοχής.
Το συνολικό ποσό που θα μπορούσε να διανεμηθεί μέσω δημόσιων κληρώσεων δεν μπορεί να υπερβεί τα 8,5 εκατ. ευρώ και θα πρέπει να δοθούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2025. Οι απαιτούμενοι πόροι προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Τι προβλέπει η διάταξη
Η διάταξη του νομοσχεδίου αναφέρει τα εξής για την προπληρωμένη κάρτα πληρωμής επιδομάτων:
• Επιδόματα, βοηθήματα, ενισχύσεις και κάθε είδους παροχές της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) καταβάλλονται στους δικαιούχους μέσω ειδικής προπληρωμένης κάρτας πληρωμών επιδομάτων.
• Η προπληρωμένη κάρτα εκδίδεται από παρόχους υπηρεσιών πληρωμών (εφεξής “ΠΥΠ”) που λειτουργούν στην Ελλάδα και στους οποίους οι δικαιούχοι διατηρούν ενεργό λογαριασμό πληρωμών. Η προπληρωμένη κάρτα εκδίδεται χωρίς επιβάρυνση των δικαιούχων με κόστη έκδοσης.
• Από το καταβαλλόμενο ποσό κάθε επιδόματος, βοηθήματος, παροχής ή ενίσχυσης, τουλάχιστον ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) δαπανάται αποκλειστικά μέσω χρήσης της προπληρωμένης κάρτας του δικαιούχου για αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών (συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών αγορών) ή πληρωμές, ενώ για το υπόλοιπο ποσό παρέχεται η δυνατότητα ανάληψης μετρητών.
Η χρήση της προπληρωμένης κάρτας επιτρέπεται για συναλλαγές που πραγματοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο δικαιούχος δεν επιβαρύνεται με κόστη συναλλαγών αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών κατά τη χρήση της προπληρωμένης κάρτας.
Ποια επιδόματα εξαιρούνται
Σε προπληρωμένη κάρτα δεν θα ενταχθούν τα παρακάτω επιδόματα, βοηθήματα, ενισχύσεις και παροχές:
Από τον ΟΠΕΚΑ:
• Το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων.
• Τα αναπηρικά επιδόματα.
• Το επίδομα ομογενών προσφύγων.
• Το επίδομα στέγασης.
• Η εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών.
• Τα έξοδα κηδείας σε περίπτωση θανάτου ανασφάλιστου υπερήλικα.
• Το επίδομα στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες.
• Η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς τα προστατευόμενα τέκνα θανόντων από τις πυρκαγιές που έπληξαν περιοχές της Περιφέρειας Αττικής στις 23 και 24 Ιουλίου 2018.
• Η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς κάθε ανήλικο τέκνο των θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν την Κρήτη κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2019.
• Η μηνιαία οικονομική ενίσχυση της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν.2768/1999 (Α΄273), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 73 του ν.5043/2023 (Α΄91) προς τα προστατευόμενα τέκνα και αδέρφια θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πυρκαγιών που έπληξαν την Περιοχή Βαρυμπόμπης Δήμου Αχαρνών την 3η Αυγούστου 2021 και εξαιτίας του σεισμού της 30ής Οκτωβρίου 2020 στη Σάμο.
Από την ΔΥΠΑ:
• Το επίδομα λόγω αφερεγγυότητας εργοδότη.
• Το επίδομα διαθεσιμότητας.
• Οι έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλει η ΔΥΠΑ.
Ακόμη από την καταβολή μέσω της προπληρωμένης κάρτας εξαιρούνται, εφόσον έχουν πιστοποιηθεί από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας, τα άτομα με οπτική αναπηρία σε ποσοστό άνω του ογδόντα τοις εκατό (80%).
Ποια επιδόματα θα ενταχθούν σε προπληρωμένη κάρτα
Επιδόματα ΟΠΕΚΑ:
-Επίδομα Γέννησης: Επικρατέστερο επίδομα για να μπει στην νέα λειτουργία – δηλαδή την πληρωμή μέσω προπληρωμένης κάρτας – είναι το επίδομα γέννας των 2.000 ευρώ που τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου του 2020.
Με την κάρτα αυτή οι δικαιούχες μητέρες θα μπορούν να αγοράζουν οποιοδήποτε προϊόν τους χρειάζεται από οποιοδήποτε κατάστημα της χώρας με βρεφικά ή παιδικά είδη, αλλά δεν θα μπορούν να κάνουν ανάληψη ούτε ενός σεντ από αυτό, καθώς δεν θα αντιστοιχεί σε κάποιο τραπεζικό λογαριασμό τους.
Αντίθετα, με βάση το υφιστάμενο σύστημα, το ποσό των 2.000 ευρώ κατατίθεται σε έναν τραπεζικό λογαριασμό της μητέρας και αυτή μπορεί να κάνει άμεση ανάληψη ακόμα και όλου του ποσού μέσω του ΑΤΜ ή τραπεζικού υποκαταστήματος.
– Επίδομα Παιδιού (Α21): Χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια από το πρώτο παιδί και το συνολικό ποσό καθορίζεται από τον αριθμό των εξαρτώμενων παιδιών και την κατηγορία του οικογενειακού εισοδήματος. Το ποσό του επιδόματος ανέρχεται σε 70 ή 42 ή 28 ευρώ για κάθε παιδί για το πρώτο και δεύτερο παιδί ανά μήνα, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και σε 140 ή 84 ή 56 από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί, ανά μήνα.
-Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων: Χορηγείται σε όσους δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν τον απαραίτητο για την συνταξιοδότηση ασφαλιστικό χρόνο και ανέρχεται σε 360 ευρώ.
-Αγροτική εστία: Πρόγραμμα παροχής χρηματικών βοηθημάτων σε τρίτεκνες και πολύτεκνες αγρότισσες μητέρες συνταξιούχους ή ασφαλισμένες του e-ΕΦΚΑ (ΟΓΑ). Το πρόγραμμα αφορά στην καταβολή χρηματικού βοηθήματος ύψους 700 ευρώ σε 4.000 τρίτεκνες μητέρες και 1.000 ευρώ σε 1.000 πολύτεκνες μητέρες.
-Επίδομα αναδοχής: Για κάθε παιδί που τοποθετείται σε αναδοχή χορηγείται στους ανάδοχους γονείς ή στο ίδιο μετά την ενηλικίωσή του, οικονομική ενίσχυση, για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών διαβίωσης του αναδεχόμενου ατόμου. Το ποσό που καταβάλλεται ξεκινάει από 325 ευρώ και κλιμακώνεται στα 375 ευρώ και πάνω για παιδιά με παθήσεις.
-Ενίσχυση σε Οικογένειες Ορεινών και Μειονεκτικών Περιοχών: Το ποσό ξεκινάει από 300 έως 600 ευρώ με τη χρήση εισοδηματικών κριτηρίων.
Επιδόματα ΔΥΠΑ:
-Επίδομα ανεργίας
-Ειδικό βοήθημα μετά τη λήξη της τακτικής ανεργίας
-Ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στο μητρώο ανέργων
-Επίδομα επίσχεσης
-Ειδικό βοήθημα σε αποφυλακισθέντες
-Ειδικό εποχικό βοήθημα
-Βοήθημα μακροχρονίως ανέργων ύψους 200 ευρώ για έως 12 μήνες
-Επίδομα αφερεγγυότητας εργοδότη
-Επίδομα διαθεσιμότητας.