Με τρείς ταχύτητες αναμένεται να κινηθεί η αγορά κατοικίας για τη νέα χρονιά, με τα καινούρια πάντως σπίτια στις λεγόμενες ‘’καλές’’ περιοχές να διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα όπως φάνηκε και τη χρονιά που έφυγε, δεδομένου ότι είναι σαφώς λιγότερα κι έχουν επιδείξει μεγάλη αντοχή εν μέσω της υγειονομικής κρίσης.
Συνολικά ανά την Ελλάδα, όπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς, η αγορά κατοικιών προβλέπεται ότι θα έχει κατά το 2021 μια περίοδο στασιμότητας τιμών ή και ήπιας υποχώρησης, λόγω του ότι το μέγιστο ποσοστό των δυνητικών αγοραστών έχει δει συμπίεση στα οικονομικά του, ενώ υπάρχει και μια γενικότερη ανασφάλεια και αβεβαιότητα για τις μελλοντικές εξελίξεις σε οικονομικό επίπεδο. Για το 2020 και με βάση τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος οι τιμές των κατοικιών συνέχισαν μεν ανοδικά (σ.σ. μετά τη δεκαετία πτωτικής πορείας της τάξης του 35%-45% σωρευτικά σε όρους τιμών που ξεκίνησε από το τέλος του 2008 για να ξεκινήσει η ανάκαμψη από το 2018 και μετά), ωστόσο με την πάροδο των μηνών και όσο εξελίσσεται η πανδημία, με ρυθμούς χαμηλότερους σε σύγκριση με το περυσινό ξεκίνημα του έτους, προ κορωνοϊού: Ενδεικτικά για το τρίτο τρίμηνο του 2020- οπότε υπάρχουν και τα τελευταία επίσημα στοιχεία- καταγράφηκε άνοδος 3,2%, μικρότερη σε σχέση με το +4,1% του δεύτερου τριμήνου του τρέχοντος έτους.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως αναφέρει ο κ. Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος, τ. πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής κι επιστημονικός σύμβουλος της SOLUM Property Solutions εκτιμάται ότι η αγορά θα εξακολουθήσει να κινείται με τρείς ταχύτητες, ανάλογα με την κατηγορία των ακινήτων και συγκεκριμένα θα υπάρξει:
- Σχετική ζήτηση σε καλές περιοχές – συνοικίες για καινούργια διαμερίσματα όπου στα τέλη του 2019 και στις αρχές του 2020 παρατηρήθηκε κινητικότητα και έγιναν μεταβιβάσεις ακινήτων
- Απουσία ζήτησης στη μεγάλη πλειονότητα (του παλαιού αποθέματος) των ακινήτων της χώρας, με ήπια όμως υποχώρηση τιμών δεδομένου ότι, λόγω της προηγούμενης κρίσης, οι τιμές ήταν ούτως ή άλλως χαμηλές.
- Στασιμότητα στα ακίνητα τουριστικού ενδιαφέροντος και εξοχικών κατοικίων
Την ίδια στιγμή, ως τάση της αγοράς, παραμένει η μείωση των αγοραπωλησιών, ο περιορισμός στη ζήτηση μεγάλων διαμερισμάτων, ενώ μικρά και παλαιότερα ακίνητα παρουσιάζουν ζήτηση λόγω του πλεονεκτήματος της τιμής. Επίσης, συνεχίζεται η στροφή στο ενοίκιο σε σημείο που να μη βρίσκει κανείς εύκολα ακίνητο σε κάποιες περιοχές της Αττικής.
«Στις παραμέτρους που θα πρέπει να ληφθούν ακόμη υπόψη για την πορεία της αγοράς και το νέο έτος είναι τρία ακόμη βασικά στοιχεία. Καταρχάς το γεγονός ότι τα οικονομικά των νοικοκυριών, λόγω της κρίσης, είναι σε χαμηλά επίπεδα και δε μπορούν να στηρίξουν εύκολα αγορά καινούργιας κατοικίας κι επιπλέον το γεγονός ότι οι τράπεζες δίνουν στεγαστικά δάνεια με το σταγονόμετρο. Πέραν αυτού, οι Έλληνες έχοντας … καεί από τα κόκκινα δάνεια, όσο μπορούν, αποφεύγουν το δανεισμό από τράπεζες και το σκέφτονται διπλά πριν ζητήσουν δάνειο», αναφέρει ο κ. Χαραλαμπόπουλος.
Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να συνεκτιμηθεί, πλέον εν μέσω Covid- 19 είναι και η ανάγκη ύπαρξης ενός μικρού έστω χώρου μέσα στο σπίτι για όσους εργάζονται με τηλεργασία σε συνεννόηση με την επιχείρηση. «Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει μια κινητικότητα στην κατοικία (ενοικιάσεις και μεταβιβάσεις) προκειμένου να καλυφθούν και αυτές οι νέες ανάγκες. Η ανακαίνιση παλαιών κατοικιών και διαμερισμάτων και η ενεργειακή τους αναβάθμιση, μέσω και του προγράμματος ‘’Εξοικονομώ’’ συμβάλλει στην απασχόληση και στην προσφορά παλαιών μεν αλλά ποιοτικότερων ακινήτων, σε λογικές τιμές».
Οι ξένοι, τα εξοχικά και η Airbnb
Σε σχέση με την εξοχική κατοικία ή τα σπίτια τύπου ‘’Αirbnb’’ που κινούσαν την αγορά κατά τη διάρκεια της προηγούμενης (οικονομικής) κρίσης, τώρα παρατηρείται σοβαρή στροφή από τις βραχυχρόνιες στις μακροχρόνιες μισθώσεις και μένει να φανεί από το δεύτερο εξάμηνο του 2021 και μετά το πού θα ισορροπήσει η αγορά μετά και την έστω και σταδιακή ανάκαμψη των αεροπορικών και οδικών ταξιδιών.
«Η εξοχική κατοικία εξάλλου, κινείται και αυτή με χαμηλούς έως και μηδενικούς ρυθμούς από πλευράς ζήτησης τόσο εκ μέρους των ξένων, όσο και από Έλληνες και αυτό είναι αποτέλεσμα της πανδημίας. Μικρή ζήτηση υπήρξε από κάποιους Έλληνες, προκειμένου να διαμείνουν εκτός των πόλεων κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων. Πάντως το 2018 και 2019 είχε σημειωθεί μια σχετική αύξηση, ενώ τώρα η συγκεκριμένη κατηγορία ακινήτων βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής.
Αξιοσημείωτη είναι, εν μέσω πανδημίας, και η απραξία στην αγορά ακινήτων με το πρόγραμμα «χρυσή βίζα», όπου Κινέζοι, Ρώσοι και άλλοι αποκτούν ακίνητα άνω των 250.000 ευρώ και εξασφαλίζουν άδεια διαμονής».
Τέλος η έναρξη του megaproject του Ελληνικού, το οποίο εκτείνεται σε πολλά έτη, θα σηματοδοτήσει αλυσιδωτές θετικές εξελίξεις. Επομένως θα έχουμε ένα ισχυρό οδηγό που θα συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη της περιοχής και θα αποτελέσει μαγνήτη και για άλλες επενδύσεις.