Μαζί με τις χαμηλές θερμοκρασίες είναι γνωστό πως χαλάει και η διάθεση πολύ μεγάλου ποσοστού ανθρώπων ανά τον πλανήτη, μάς «ρίχνει» κοινώς ο χειμώνας. Λέγεται επιστημονικά «Εποχική συναισθηματική διαταραχή».
Γράφει η Στέλλα Δροσοπούλου
Είναι η δυσκολία να κυκλοφορείς έξω, είναι οι αυξημένες δαπάνες που συνήθως ακολουθούν τις χαμηλές θερμοκρασίες, όπως οι δαπάνες για την ενέργεια και την θέρμανση και δημιουργούν επιπλέον άγχος, είναι και αυτή η σκοτεινιά στον ουρανό και η ημέρα που μικραίνει αλλά και η μειωμένη παρουσία του ήλιου, ο οποίος συντελεί στην παραγωγή της χαρούμενης ορμόνης όπως πολλοί την ονομάζουν, της σεροτονίνης.
Είναι επίσης γνωστό πως τα χαμηλά ποσοστά σεροτονίνης στον εγκέφαλο συνδέονται με την κατάθλιψη, γι' αυτό και την περίοδο που ο ήλιος είναι αρκετές ώρες κρυμμένος, δεν έχουμε την ευκαιρία να αυξήσουμε με φυσικό τρόπο την παραγωγή της στον εγκέφαλο μας. Από τις επόμενες ημέρες που όπως λέγεται η βαρυχειμωνιά θα αρχίσει να μας χτυπάει την πόρτα, σύμφωνα με το Βασιλικό Κολέγιο Ψυχιάτρων, περίπου το 3% του πληθυσμού θα αναπτύξει Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή (SAD), ενώ πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού εκδηλώνει το φθινόπωρο λιγότερα έντονα συμπτώματα, αλλά σημαντικά για να επηρεάσουν αρνητικά την καθημερινότητα.
Το σοκαριστικό εύρημα της έρευνας είναι πως στην ηλικιακή ομάδα 15-29 χρόνων παρουσιάζεται εκτόξευση της συνταγογράφησης ψυχοφαρμάκων μέσα στην εξαετία 2015 -2021! Συγκεκριμένα η συνταγογράφηση ψυχοτρόπων φαρμάκων από το 2015 ως το 2021 έχει υπερδιπλασιαστεί και των αντικαταθλιπτικών έχει υπερτετραπλασιαστεί για τις παραπάνω ηλικίες. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, τα πράγματα δεν ήταν και δεν έγιναν καλύτερα! 1 στα 6 φάρμακα που λαμβάνουν άτομα ηλικίας 45- 59 χρόνων ανήκει στη θεραπευτική ομάδα των ψυχοτρόπων (πρόκειται για ηρεμιστικά, αγχολυτικά, υπνωτικά κα.). Μάλιστα, τα ψυχοτρόπα καταλαμβάνουν τη 2η θέση από πλευράς ποσότητας (όγκου) φαρμάκων που έχουν συνταγογραφηθεί το 2021 για την ίδια ηλικιακή ομάδα.
Αλλά και στην αμέσως νεότερη ηλικιακή ομάδα, εκείνη των ατόμων ηλικίας 30- 44 χρόνων, μέσα στο 2021 συνταγογραφήθηκαν και διατέθηκαν 16,2 εκατομμύρια συσκευασίες φαρμάκων για διάφορες ψυχικές ασθένειες και διαταραχές έναντι 8 εκατομμυρίων συσκευασιών που είχαν δοθεί το 2015.
Η εποχική κατάθλιψη είναι διαταραχή εκείνη που καταπολεμάται με φυσικό τρόπο υψώνοντας το ανάστημα σου απέναντι της.
Δηλαδή, ενώ η κατάθλιψη σε κάνει κατατονικό, το να αποφασίσεις να σηκωθείς, να βγεις έξω να έχεις φυσική και σωματική δραστηριότητα είναι αυτό ακριβώς που ενεργοποιεί την έκκριση σεροτονίνης και άρα καταπολεμά και τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Σε περιπτώσεις βέβαια χρόνιας βαριάς κατάθλιψης, είναι βέβαιο πως η επιστημονική συμβουλή πριν και πάνω από όλα είναι επιτακτική.
Αν όμως μιλάμε για την εποχική κατάθλιψη ή την κακή διάθεση σας, υπάρχουν 5 τουλάχιστον τρόποι για να υιοθετήσετε ώστε να διατηρείτε την σεροτονίνη σας σε καλά επίπεδα.
1. Χαρίστε καθημερινά στον εαυτό σας έναν περίπατο σε ώρα με φως
Οι πάσχοντες από εποχική συναισθηματική διαταραχή που κάνουν τακτικά πρωινή βόλτα τουλάχιστον για μία ώρα σε εξωτερικούς χώρους, αισθάνονται πολύ καλύτερα, σύμφωνα με μελέτη της Πανεπιστημιακή Ψυχιατρικής Κλινικής της Βασιλείας, στην Ελβετία.
Και δεν είναι μόνο οι εξωτερικοί χώροι που μπορεί να κινηθεί κάποιος, αλλά και οι εσωτερικοί, λέει ο Μάικ Τίπτον, καθηγητής Ανθρώπινης και Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ. Σύμφωνα με τον ίδιο, αν κάθεται κάποιος ακίνητος μέσα στο σπίτι του, είναι βέβαιο ότι θα νιώσει κρύο και δυστυχία.
2. Υιοθετήστε μια ρουτίνα ελαφριάς γυμναστικής σε γυμναστήριο ή στο σπίτι
Όταν γυμνάζεστε, το σώμα σας απελευθερώνει σεροτονίνη και ντοπαμίνη, ουσίες που καταπολεμούν τους μυϊκούς πόνους. Δεν χρειάζεται πολλή άσκηση για να αποκομίσετε τα οφέλη. Σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Βερμόντ, αρκούν 20 λεπτά προπόνησης για να βελτιώσετε τη διάθεσή σας έως και για 12 ώρες. Φροντίστε όμως να επιλέξετε ασκήσεις που πραγματικά σας αρέσουν.
3. Αντισταθείτε στην ανάγκη να ζείτε στο παρελθόν
Το να σκέφτεστε συνεχώς πώς ήσασταν κάποτε, πόσα χρήματα είχατε, με ποιους βγαίνατε κ.λπ. είναι ότι πρέπει για να βουλιάξετε ακόμα περισσότερο στην απελπισία. Το ίδιο και να κατηγορείτε τον εαυτό σας, κάποιον άλλο, το σύστημα κ.λπ. για το πώς είστε σήμερα. Οι κατηγορίες και η αναπόληση θα σας βοηθήσουν να βγείτε στη φωτεινή πλευρά της ζωής, όσο και το να πίνετε το ένα μπουκάλι ποτό μετά το άλλο (δηλαδή καθόλου). Πάψτε να ζείτε στο παρελθόν και χρησιμοποιήστε μόνο τα λάθη του παρελθόντος ως μάθημα, για να μην τα επαναλάβετε.
4. Ωφεληθείτε από το Μασάζ
Η ψυχική γαλήνη και ευεξία που χαρίζει το μασάζ, μπορεί να προσφέρει στο άτομο την αποστασιοποίηση που χρειάζεται για να δει το πρόβλημά του καθαρότερα, ή απλώς από μια άλλη σκοπιά.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι έκαναν μια επισκόπηση 12 μελετών σχετικά με τα οφέλη του μασάζ και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης, επειδή επηρεάζει τη βιοχημεία του σώματος. Σειρά μελετών με πάνω από 500 συμμετέχοντες (άντρες, γυναίκες και παιδιά) με κατάθλιψη ή άγχος, έδειξαν ότι η θεραπεία με μασάζ μείωσε τα επίπεδα της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες έως και 53% και αύξησε τα επίπεδα σεροτονίνης.
5. Υιοθετήστε μια αδέσποτη γάτα
Σύμφωνα με μια αυστραλιανή μελέτη, οι ιδιοκτήτες γάτας έχουν καλύτερη ψυχολογική υγεία από τους ανθρώπους χωρίς κατοικίδια ζώα. Στα ερωτηματολόγια, ισχυρίζονται ότι αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι, πιο σίγουροι και λιγότερο νευρικοί, κοιμούνται πιο εύκολα και εστιάζουν στα προβλήματα της ζωής τους πιο αποδοτικά. Στο πολύ κρύο επίσης η γάτα μπορεί να μεταφέρει την ζεστασιά από το σώμα της στο δικό σας, αφού συνηθίζει να ακουμπάει το κορμί της όταν χαλαρώνει, στο σώμα του ατόμου που αγαπά.
Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι η δύναμη που έχει η ρουτίνα μιας επωφελούς πρακτικής στη ζωή μας. Είναι γενικός κανόνας καλής ζωής και ευεξίας οι ρουτίνες. Κανείς για να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής του μπορεί να το πετύχει μόνο με τις καλές συνήθειες. Δεν αρκεί να βγείτε δηλαδή μια φορά το μήνα για περίπατο, αλλά να βάλετε στην εβδομάδα σας ή ακόμη και στην ημερήσια ρουτίνα σας έναν μισάωρο περίπατο. Το ίδιο και για την άσκηση. Ο ανθρώπινος νους από κατασκευής του δεν αγαπάει τις αλλαγές, οπότε τις πρώτες ημέρες που θα προσπαθήσετε να του αλλάξετε το παλιό του πρόγραμμα, θα αντισταθεί. Τότε είναι που εσείς πρέπει να επιμείνετε, αφού γνωρίζετε πολύ καλά πως οι νέες σας ρουτίνες είναι το φυσικό φάρμακο για την βελτίωση της διάθεση σας.
Επίσης κάθε φορά που η κακή σας διάθεση σας εμποδίζει από την επωφελή δραστηριότητα, σκεφτείτε μόνο πόσο όμορφα θα αισθάνεστε αφού την ολοκληρώσετε. Και υψώστε ανάστημα στην κακή διάθεση! Σηκωθείτε για το καλό σας!