Την προσήλωση της Ε.Ε. ως «ενεργού παρατηρητή» στην επανέναρξη των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού εξέφρασε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ενώ η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν πόσο μπορεί η ΕΕ να συνεργαστούμε με την Τουρκία, κατά τη συνάντηση που είχαν σήμερα στην Άγκυρα με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η αποκλιμάκωση
«Χαιρετίζουμε τη συνέχιση των διμερών διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και χαιρετίζουμε την επικείμενη επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στην Τουρκία», ανέφερε και συνέχισε:
«Όσον αφορά την Κύπρο, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην επανέναρξη των συνομιλιών επίλυσης, ως ενεργός παρατηρητής. Η ΕΕ υποστηρίζει πλήρως τη διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών και προσβλέπουμε στην άτυπη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί σε λίγες εβδομάδες. Έχουμε δει μια αποκλιμάκωση, αυτή είναι μια θετική εξέλιξη που πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί», παρατήρησε.
«Είπαμε στον Πρόεδρο Ερντογάν ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να θέσει μια συγκεκριμένη και θετική ατζέντα στο τραπέζι, η οποία βασίζεται σε 3 πυλώνες, την οικονομική συνεργασία, τη μετανάστευση και τις επαφές μεταξύ των ανθρώπων και την κινητικότητα. Η δέσμευσή μας θα είναι προοδευτική αναλογική και αναστρέψιμη», σημείωσε ο Σαρλ Μισέλ.
Ορόσημο η Σύνοδος του Ιουνίου
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έθεσε ως ορόσημο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου για να κριθούν όλα τα παραπάνω.
Στη συνάντηση των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τον Πρόεδρο Ερντογάν, κατέστη σαφής «η ισορροπημένη πρόταση της ΕΕ, ότι μια προοδευτική, αναλογική και αναστρέψιμη ατζέντα μπορεί να τεθεί επί τάπητος και πως η Κομισιόν θα αρχίσει να το επεξεργάζεται. Αυτό θα συμβεί εάν συνεχιστεί η αποκλιμάκωση και η Τουρκία λάβει περαιτέρω θετικά μέτρα για τα γνωστά ζητήματα, όπως Ελλάδα, Κύπρος, περιφερειακά θέματα», ανέφερε η κοινοτική πηγή
Οι δυο εξήγησαν επίσης τη σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των γυναικών, της ελευθερίας του λόγου και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης. Χωρίς βελτίωση σε αυτούς τους τομείς, δεν θα υπάρξει αποδοχή από τα κράτη μέλη και τις κοινές γνώμες τους για μια θετική ατζέντα με την Τουρκία, αναφέρθηκε.
Οι επόμενες βδομάδες θα δείξουν
Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν πόσο μπορεί η ΕΕ να συνεργαστούμε με την Τουρκία, τόνισε η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. Η Πρόεδρος της Κομισιόν, ξεκαθάρισε ότι η ΕΕ δεν θα διστάσει ποτέ να επισημάνει περαιτέρω αρνητικές εξελίξεις, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με μονομερή δράση κατά των κρατών μελών της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου και ανέδειξε το μεταναστευτικό ως το βασικότερο σημείο συνεργασίας, ζητώντας άμεση επανέναρξη επιχειρήσεων επιστροφής από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία χωρίς καθυστέρηση.
Συγκεκριμένα, από την πλευρά της, η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι η Τουρκία έχει δείξει ενδιαφέρον να αρχίσει σταδιακά να συνεργάζεται εκ νέου με την ΕΕ με εποικοδομητικό τρόπο και σημείωσε ότι η επίσκεψη στην Τουρκία είχε το νόημα του να δοθεί δυναμική σε αυτή την επιλογή.
Τέσσερις τομείς συνεργασίας
Από αυτή την άποψη, χαρακτήρισε τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Ερντογάν ως μια καλή πρώτη συνάντηση και εν συνεχεία περιέγραψε τους τέσσερις τομείς όπου η ΕΕ και η Τουρκία θα μπορούσαν να έχουν όφελος από μια ενισχυμένη συνεργασία.
Αναλυτικά κατέγραψε τους οικονομικούς μας δεσμούς καθώς η ΕΕ είναι ο νούμερο ένα εταίρος εισαγωγών και εξαγωγών της Τουρκίας, οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι μια κρίσιμη πηγή επενδύσεων, ενώ η Τουρκία εντός της τελωνειακής ένωσης είναι ένας σημαντικός εταίρος σε πολλές κρίσιμες αλυσίδες αξίας.
Σημείωσε ότι για την περαιτέρω προώθηση του εμπορίου, «θα αντιμετωπίσουμε τις τρέχουσες δυσκολίες στην εφαρμογή της Τελωνειακής Ένωσης και ανέφερε ότι θα εργαστούμε για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου της Τελωνειακής Ένωσης. Επιπλέον ανέφερε ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να εξετάσει καινοτόμους τρόπους ενίσχυσης της δημόσιας και ιδιωτικής συνεργασίας, με έμφαση στις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις».
«Ο δεύτερος τομέας της ενισχυμένης συνεργασίας είναι οι διάλογοι υψηλού επιπέδου», ανέφερε η Πρόεδρος, σημειώνοντας «ότι το νούμερο ένα θέμα πρέπει να είναι το κλίμα καθώς και η δημόσια υγεία δεδομένης της πανδημίας. Τέτοιοι διάλογοι υψηλού επιπέδου έχουν αμοιβαίο ενδιαφέρον», σημείωσε.
«Ο τρίτος άξονας έχει να κάνει, κατά την Πρόεδρο της Κομισιόν, με τους τρόπους ενίσχυσης της συνεργασίας σχετικά με τις επαφές και την κινητικότητα μεταξύ ατόμων. Η συμμετοχή της Τουρκίας σε προγράμματα της ΕΕ όπως το Erasmus + και το Horizon Europe έχει αποδειχθεί πολύ πολύτιμη στο παρελθόν, ανέφερε η Φον Ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι αυτή είναι μια συνεργασία την οποία η ΕΕ επιθυμεί να επεκτείνει και ωφελεί και τις δύο πλευρές» τονίστηκε.
Πρόσφυγες και μετανάστευση
Είπε ότι «ο τέταρτος τομέας συνεργασίας είναι πρόσφυγες και μετανάστευση. Η Πρόεδρος σημείωσε ότι η δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το 2016 παραμένει έγκυρη και έφερε θετικά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά κυρίως τους Σύρους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής τους στην Τουρκία, αλλά και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων. Τόνισε δε ότι αναμένει από την Τουρκία να τηρήσει τις δεσμεύσεις της και να φέρει αποτελέσματα περιλαμβανομένης της πρόληψη παράτυπων μετακινήσεων».
Η Πρόεδρος ξεκαθάρισε ότι αυτό περιλαμβάνει επίσης επανέναρξη επιχειρήσεων επιστροφής από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία χωρίς καθυστέρηση. Έκανε λόγο για κρίσιμη δέσμευση και κατέδειξε πως αυτό θα ήταν μια σημαντική παράσταση καλής θέλησης.
Από την πλευρά της ΕΕ, ξεκαθάρισε ότι θα συνεχίσει η υποστήριξη για τους πρόσφυγες και κοινότητες υποδοχής, καθώς η Τουρκία φιλοξενεί περί τα 4 εκατομμύρια πρόσφυγες. Η Ένωση θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις βασικές ανθρωπιστικές ανάγκες, εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη, αλλά στο μέλλον η χρηματοδότηση της ΕΕ θα πρέπει να προσφέρει περισσότερες δυνατότητες για τα προς το ζειν των προσφύγων.
Σεβασμός στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο
Κατέδειξε την προσωπική της δέσμευση να διασφαλίσει τη συνέχεια της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και τόνισε ότι η υποστήριξή της ΕΕ είναι ένδειξη αλληλεγγύης της Ευρώπης προς την Τουρκία και επένδυση στην κοινή σταθερότητα, προσθέτοντας ότι αυτό ισχύει επίσης για άλλες σημαντικές χώρες υποδοχής όπως ο Λίβανος και η Ιορδανία.
Η Τουρκία πρέπει να σέβεται το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, τους κανόνες και τα πρότυπα δικαιωμάτων στα οποία έχει δεσμευτεί ως ιδρυτικό μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, εκφράζοντας τη βαθιά της ανησυχία για το γεγονός ότι η Τουρκία αποχώρησε από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την προστασία των γυναικών και των παιδιών ενάντια στη βία.
«Η ΕΕ δεν θα διστάσει ποτέ να επισημάνει περαιτέρω αρνητικές εξελίξεις. Αυτό ισχύει επίσης για μονομερή δράση κατά των κρατών μελών της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου», ξεκαθάρισε η Πρόεδρος.
Διευκρίνισε τέλος ότι θέλουμε να προχωρήσουμε στο μέλλον προς πολύ καλύτερες σχέσεις, αλλά είναι ακόμα νωρίς και οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα δείξουν πόσο μακριά μπορούμε να προχωρήσουμε μαζί σε αυτόν τον δρόμο.