Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε τις Βρυξέλλες να αντιμετωπίσουν επειγόντως την «παρατεταμένη κρίση» δυναμικότητας που έχει οδηγήσει τις τιμές της ενέργειας σε τόσο ακραία επίπεδα που απαιτεί επείγουσα «πολιτική απάντηση».
Σε επιστολή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που είδαν οι Financial Times, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν τον Αύγουστο από 60 ευρώ ανά μεγαβατώρα σε 130 ευρώ ανά MWh. Κάλεσε την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν να χρησιμοποιήσει τη δεύτερη πενταετή θητεία της ως πρόεδρου της Κομισιόν για να «αναλάβει το έργο της προώθησης περισσότερης διασυνοριακής δυναμικότητας», ώστε να αποφευχθούν τέτοια ζητήματα στο μέλλον.
Στους παράγοντες που συνέβαλαν στην εκτίναξη των τιμών στην Ελλάδα, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία περιλαμβάνονται ο ζεστός καιρός, οι διακοπές στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και οι χαμηλές βροχοπτώσεις, οι οποίες είχαν αφήσει τις δεξαμενές που τροφοδοτούν τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια στεγνές.
Οι ρωσικές επιθέσεις στην Ουκρανία
Η Ελλάδα προειδοποίησε ότι τα ρωσικά χτυπήματα στις ουκρανικές υποδομές συνέβαλαν στον υπερδιπλασιασμό των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας αυτό το καλοκαίρι στη νοτιοανατολική Ευρώπη, υπογραμμίζοντας τα τρωτά σημεία των ενεργειακών αγορών της ΕΕ.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι βασική κινητήρια δύναμη ήταν επίσης οι επιθέσεις της Ρωσίας κατά του δικτύου της Ουκρανίας. Το Κίεβο ήταν προηγουμένως καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά φέτος άρχισε να εισάγει σημαντικές ποσότητες ενέργειας από τους γείτονές του στην ΕΕ.
Μετά τους σφοδρούς ρωσικούς βομβαρδισμούς το πρώτο εξάμηνο του 2024, η Ουκρανία αύξησε τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας σχεδόν κατά έξι φορές σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της ExPro Electricity. «Αυτό είναι άλλο ένα κόστος που ο καταστροφικός πόλεμος της Ρωσίας επιβάλλει στις οικονομίες μας», έγραψε ο πρθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε επίσης καλύτερη εποπτεία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, την οποία χαρακτήρισε «ένα ακατανόητο μαύρο κουτί – ακόμη και για τους ειδικούς».
Η αγορά ενέργειας είναι ένα μαύρο κουτί
«Νιώθουμε ότι υπάρχει μια μίνι ενεργειακή κρίση για την οποία κανείς δεν μιλάει», δήλωσε αξιωματούχος της ελληνικής κυβέρνησης, ενόψει της αποστολής της επιστολής στις Βρυξέλλες την Παρασκευή.
Οι τιμές της ενέργειας έχουν γίνει βασικό μέλημα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, οι οποίοι προσπαθούν να συνθέσουν τρόπους για να βελτιώσουν την υστέρηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι σημείωσε στην έκθεση του για την ανταγωνιστικότητα της ευρωοικονομίας ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες αντιμετωπίζουν τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που είναι τουλάχιστον δύο έως τρεις φορές υψηλότερες από τους ανταγωνιστές τους στις ΗΠΑ.
«Οι τιμές της ενέργειας έχουν επίσης γίνει πιο ασταθείς, αυξάνοντας την τιμή της αντιστάθμισης κινδύνου και προσθέτοντας αβεβαιότητα στις επενδυτικές αποφάσεις», δήλωσε ο Ντράγκι.
Η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν δήλωσε μετά τη δημοσίευση της έκθεσης του Draghi ότι τα «διασυνοριακά ενεργειακά δίκτυα» αποτελούν παράδειγμα «κρίσιμων … κοινών ευρωπαϊκών έργων» που θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρηματοδοτηθούν από έναν ενισχυμένο προϋπολογισμό της ΕΕ.
Οι στόχοι της Κομισιόν
Η Επιτροπή έχει εκτιμήσει ότι απαιτούνται επενδύσεις ύψους 584 δισ. ευρώ σε δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2030, εάν το μπλοκ πρόκειται να επιτύχει τους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους του. Έχει επίσης θέσει ως στόχο για τα κράτη μέλη της ΕΕ να διαθέτουν καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας που θα επιτρέπουν το 15% της παραγωγής τους να είναι διαθέσιμο σε γειτονικές χώρες στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Ο Μητσοτάκης επισήμανε επίσης το πρόβλημα σε ομιλία του την περασμένη εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην οποία υπογράμμισε τα επίμονα προβλήματα της περιοχής με τις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.
«Υπάρχει μια θεμελιώδης στρέβλωση στην αγορά ενέργειας της νοτιοανατολικής Ευρώπης» είπε χαρακτηριστικά. «Κάτι δεν λειτουργεί σωστά. Δεν περιμένω άμεσες λύσεις, αλλά τουλάχιστον ας ασχοληθεί κάποιος με αυτό.