Αναφορά στην πρόσφατη βαθμολόγηση του οίκου Moody’s για την Ελλάδα έκανε από το βήμα του Economist ο Colin Ellis, global credit strategist της Moody’s Investors Service. Όπως τόνισε οι πιο πολλοί κίνδυνοι που είχε εντοπίσει η Moody’s στην ελληνική οικονομία έχουν απομακρυνθεί ενώ και η τελευταία βαθμολόγηση καταδεικνύει πως η χώρα δεν συνιστά κίνδυνο αθέτησης υποχρεώσεων. «Αυτό είναι το μήνυμα του “Βa” και το στέλνουμε πολύ καιρό», πρόσθεσε, μιλώντας και για την αλλαγή προσέγγισης του οίκου μετά τη χρηματοοικονομική κρίση στον τρόπο που γίνονται οι αξιολογήσεις. «Μισούμε να προσθέτουμε θόρυβο στις αγορές», τόνισε λέγοντας ότι ο οίκος δεν θέλει να προβαίνει σε μπρος-πίσω και αλλαγές βαθμίδας. Με τον τρόπο αυτό εξήγησε γιατί έχει μείνει πίσω σε σχέση με άλλους οίκους στην ένταξη της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα. Αισιόδοξος για την ελληνική οικονομία εμφανίστηκε ο πρόεδρος ΔΣ της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας και καθηγητής στο Τμήμα Τραπεζικής και Χρηματοοικονομικής Διοικητικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς Γκίκας Χαρδούβελης, μιλώντας στο ίδιο συνέδριο. Όπως είπε χαρακτηριστικά υπάρχει σοβαρότητα στο σύνολο της χώρας, με κατανόηση της δημοσιονομικής κατάστασης, εισροή επενδύσεων και σταθερότητα του χρηματοοικονομικού τομέα. Σχετικά με τον πληθωρισμό, ο κ. Χαρδούβελης εκτίμησε ότι μπαίνουμε σε περιβάλλον με υψηλό πληθωρισμό και υψηλά επιτόκια. Αναφερόμενος σε δυνητικούς κινδύνους για τη χώρα, μίλησε για τις μεταρρυθμίσεις που μπορεί να έχουν κόστος στο παρόν, αλλά φέρνουν οφέλη στο μέλλον. Συγκεκριμένα, σημείωσε τους τομείς της δικαιοσύνης, της μείωσης του κενού ΦΠΑ, του δημογραφικού κ.ά.
Προκλήσεις στον τραπεζικό κλάδο και επιτόκια
Ειδικότερα για τον κλάδο των τραπεζών, ο κ. Χαρδούβελης υπογράμμισε τη μείωση του λόγου ΜΕΔ στο 5% και τη μετατόπιση του κινδύνου –λόγω της δραστηριοποίησης των funds– εκτός των ελληνικών τραπεζών αλλά και εκτός της χώρας. Θεωρεί απίθανη μια διεθνή κρίση όπως της περιόδου 2007-2009, που εν πολλοίς προκλήθηκε από τη «φούσκα» των ακινήτων. Έκτοτε, όπως είπε, η αγορά έμαθε να διαχειρίζεται έξυπνα τους κινδύνους, ενώ υπάρχει διαφορετική προσέγγιση και από τους οίκους αξιολόγησης και τις ρυθμιστικές αρχές φέρνοντας ως παράδειγμα τις συμφωνίες στο πλαίσιο της Βασιλείας ΙΙΙ, την τραπεζική ένωση, τον ESM και άλλους μηχανισμούς σταθερότητας. Ο κ. Χαρδούβελης τόνισε ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ρευστότητα και εμφανίζουν κορυφαίες επιδόσεις στην Ευρώπη, όπως έδειξαν και τα stress tests τον Ιούλιο. Οπότε, κατέληξε ότι αν υπάρξει κρίση στο μέλλον μπορεί να προκύψει μόνο από άλλον τομέα και εάν προκύψει, οι τράπεζες είναι καλύτερα προετοιμασμένες να τη διαχειριστούν. Σχολιάζοντας τις ευρύτερες εξελίξεις στο πλαίσιο του μετασχηματισμού του χρηματοοικονομικού τομέα στην Ευρώπη, ανέφερε ότι πρέπει να επικαιροποιηθεί ο ορισμός του τι είναι τράπεζα. Απαντώντας σε ερώτημα αναφορικά με τα μη παραδοσιακά επενδυτικά κεφάλαια στο πλαίσιο της δραστηριότητας των fintech, κ. Χαρδούβελης σημείωσε ότι εισέρχονται δυναμικά στην αγορά και κάποιες δανείζουν overnight αποσπώντας μερίδιο αγοράς, οπότε πρέπει να εξεταστεί η δημιουργία μιας περιμέτρου για τον έλεγχο και την αντιμετώπιση των κινδύνων. Από την πλευρά του ο Colin Ellis υπενθύμισε τα προβλήματα στον τραπεζικό κλάδο παγκοσμίως, που ανέδειξαν εδώ και 13-14 μήνες οι χρεοκοπίες περιφερειακών τραπεζών στις ΗΠΑ. Μιλώντας για τη νέα προσέγγιση ως προς την εποπτεία για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, σημείωσε πως πρέπει να πείσεις τους πελάτες σου ότι παίζεις με τους σωστούς όρους, «αλλιώς τους έχασες», όπως πρόσθεσε. Δήλωσε ανήσυχος για τυχόν συστημικά προβλήματα από την έκρηξη τέτοιου είδους δανεισμού σε συνδυασμό με την αθέτηση υποχρεώσεων και σημείωσε ότι τράπεζες και μη τράπεζες διέπονται από άλλους όρους, εξηγώντας ότι οι επενδυτικές εταιρείες που δανείζουν το κάνουν ως ενδιάμεσοι και όχι άμεσα. Για τα επιτόκια, ο εκπρόσωπος της Moody’s Investors Service σημείωσε τα οφέλη για τον τραπεζικό κλάδο, που περνά σε κανονικότητα μετά από 6-7 χρόνια χαμηλών επιτοκίων και προέβλεψε σφιχτές νομισματικές πολιτικές από τις κεντρικές τράπεζες μέχρι το 2026.