Ολοένα και αυξάνει ο φόβος για πιθανή λήψη νέων μέτρων, λόγω του «κραχ» στα έσοδα του προϋπολογισμού τον Αύγουστο, και της τρύπας ύψους 1,765 δισ. ευρώ που άνοιξε στις δημόσιες εισπράξεις στο οκτάμηνο.
Με δεδομένο ότι αναμένεται «θερμό» Φθινόπωρο λόγω της άφιξης της τρόικας για την τρίτη αξιολόγηση, σε περίπτωση νέων μέτρων, η κυβερνητική πλειοψηφία αναμένεται να δοκιμαστεί εκ νέου.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «τα Νέα», τα πρόσθετα μέτρα για το 2018 δεν μπορούν να αποκλειστούν, δεδομένου ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ από 1,75% που προβλέπεται φέτος είναι ιδιαίτερα δύσκολος.
Τα μέτρα που ψηφίστηκαν προκαταβολικά τον Μάιο του 2016 για να ενεργοποιηθούν το 2018 δεν επαρκούν για να αυξηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα στα 6,6 δισ. ευρώ. Πρόκειται για μια δωδεκάδα μέτρων που θα φέρουν νέα βάρη στα νοικοκυριά και στον τουρισμό και αναμένεται να αποδώσουν περί τα 480 εκατ. ευρώ. Αλλά και πάλι δεν φθάνουν. Γι’ αυτό εκτιμάται ήδη ότι θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα, τα οποία πολύ πιθανόν να απαιτήσουν οι δανειστές με το καλημέρα των νέων διαπραγματεύσεων.
«Κραχ» στα έσοδα
Τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού έως τον Αύγουστο μαρτυρούν μαύρη τρύπα στα καθαρά έσοδα κατά 1,7 δισ. ευρώ. Μάλιστα, η εικόνα θα ήταν χειρότερη αν δεν υπήρχαν οι εισπράξεις πάνω από 400 εκατ. ευρώ από τη ρύθμιση της οικειοθελούς αποκάλυψης εισοδημάτων αλλά και από το μπαράζ των κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς και εισοδήματα οφειλετών του Δημοσίου.
Η μεγαλύτερη διαρροή εντοπίζεται στις εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων που καταγράφουν μείωση 587 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.
Επιπλέον, η τρύπα στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων όχι μόνο δεν περιορίστηκε, αλλά διευρύνθηκε, και από 338 εκατ. ευρώ που ήταν στο τέλος Ιουλίου άνοιξε στα 469 εκατ. ευρώ.
Οι φορολογούμενοι που τον Ιούλιο άφησαν απλήρωτη την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος γιατί ήταν διακοπές, όπως έλεγαν κυβερνητικά στελέχη, δεν πήγαν στο ταμείο ούτε στο τέλος Αυγούστου για να πληρώσουν τον φόρο. Τρεις στους δέκα δεν έχουν καταβάλει την πρώτη δόση που έγραφε το εκκαθαριστικό τους, ενώ ζημιά στις εισπράξεις προκάλεσαν τα μειωμένα κατά 20% εισοδήματα που εμφάνισαν στις φετινές φορολογικές δηλώσεις τους οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Έτσι, παρά τη μείωση του αφορολόγητου ορίου, την αύξηση της φορολογίας στα εισοδήματα από ακίνητα, την αύξηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, την αύξηση της προκαταβολής φόρου, τα έσοδα που μπαίνουν στα ταμεία από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων είναι λιγότερα σε σχέση με πέρυσι. Συνολικά στο οκτάμηνο ανήλθαν σε 7,312 δισ. ευρώ, όταν το ίδιο διάστημα πέρυσι είχαν εισπραχθεί 7,511 δισ. ευρώ. Δηλαδή φέτος εισπράχθηκαν 200 εκατ. ευρώ λιγότεροι φόροι.
Ίδια εικόνα και στις εισπράξεις από τους φόρους κατανάλωσης. Η αύξηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα καύσιμα, στα τσιγάρα, στην μπίρα, στον καφέ έφερε στα δημόσια ταμεία έσοδα 5,3 δισ. ευρώ, όσα ακριβώς είχαν εισπραχθεί και στο διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου του 2016, πριν δηλαδή αυξηθούν οι φόροι.
Οι εισπράξεις του ΦΠΑ κινούνται πάνω από τον στόχο κατά 226 εκατ. ευρώ, ενώ σε σχέση με πέρυσι είναι αυξημένες κατά 612 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η υπέρβαση οφείλεται εν πολλοίς στον ΦΠΑ ύψους 296,16 εκατ. ευρώ που προέκυψε από την παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων. Συνολικά τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις είναι μειωμένα κατά 364 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.
Κρίσιμος Σεπτέμβριος
Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι η τρύπα θα αρχίσει να κλείνει από αυτόν τον μήνα που θα αρχίσει η είσπραξη του ΕΝΦΙΑ. Μέχρι την Παρασκευή μόνο για πρώτη δόση ΕΝΦΙΑ και δεύτερη δόση φόρου εισοδήματος θα πρέπει να πληρωθούν πάνω από 2 δισ. ευρώ και η φορολογική κόπωση των νοικοκυριών είναι εμφανής.
Μέχρι σήμερα το πλεόνασμα συντηρείται με τη βοήθεια της υποεκτέλεσης των δαπανών κατά 1,7 δισ. ευρώ. Αν η κατάσταση αυτή ανατραπεί τους επόμενους μήνες, υπό την πίεση των δανειστών, το κλίμα ενδέχεται να επιδεινωθεί. Τον Αύγουστο άλλωστε, για πρώτη φορά εδώ και πολλούς μήνες, το πρωτογενές πλεόνασμα είναι χαμηλότερο από τον στόχο κατά 28 εκατ. ευρώ (στα 3,544 δισ. αντί για 3,573 δισ. ευρώ που απαιτεί το πρόγραμμα). Προς το παρόν στην κυβέρνηση θεωρούν πως ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους θα υπερκαλυφθεί, και μάλιστα θα κινηθεί πάνω από 2% του ΑΕΠ.