Στην Κοινή Υπουργική Απόφαση που ανατρέπει το καθεστώς της πρόσθετης επιδότησης επί της τιμολογητέας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας μη οικιακών καταναλωτών αντιδρά ο Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ).
Μέσω επιστολής προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, οι προμηθευτές υποστηρίζουν ότι η απόφαση επιβαρύνει δυσανάλογα τον κλάδο και ζητούν επανεξέταση. Ειδικότερα, απαιτούν να καταστεί άμεσα δυνατή η απόδοση από τον ΔΑΠΕΕΠ, του συνόλου των επιδοτήσεων ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίες έχουν ήδη καταβληθεί σε μη οικιακούς καταναλωτές με παροχές ισχύος μέχρι και 35 kVA, αρτοποιεία, και παροχές αγροτικής χρήσης.
Αναλυτικά η επιστολή:
«Με την παρούσα επιστολή, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) επιθυμεί να εκφράσει τον έντονο προβληματισμό του αναφορικά με την ανωτέρω Κοινή Υπουργική Απόφαση, να σας εκθέσει συνοπτικά τα κύρια ζητήματα αυξημένης πολυπλοκότητας που ανακύπτουν, και να αιτηθεί εκ νέου τη διεξαγωγή σχετικής συνάντησης προκειμένου να εξεταστούν οι δυνατότητες επίλυσής τους ώστε να καταστεί άμεσα δυνατή η απόδοση από τον ΔΑΠΕΕΠ, του συνόλου των επιδοτήσεων ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίες έχουν ήδη καταβληθεί σε μη οικιακούς καταναλωτές με παροχές ισχύος μέχρι και 35 kVA, αρτοποιεία, και παροχές αγροτικής χρήσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις μηνιαίες επιστολές σας.
1. Σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 4 της ΚΥΑ «Η επιδότηση του άρθρου 3 δεν χορηγείται, αν δεν ακολουθηθεί η διαδικασία των παρ. 1, 2 και 3». Στις εν λόγω παραγράφους (παρ. 1, 2 και 3) προβλέπεται ότι οι δικαιούχοι οφείλουν να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση προς τον εκάστοτε προμηθευτή τους, αναφορικά με τη νομιμότητα λήψης της κρατικής επιδότησης. Συνεπώς η υποβολή της σχετικής υπεύθυνης δήλωσης από τον δικαιούχο τίθεται οψιγενώς ως αυστηρή προϋπόθεση για τη χορήγηση της εν λόγω επιδότησης ανατρέποντας την από 01.04.2022 επιστολή σας (Αρ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΥΠΓΡ/31968/3241) με την οποία οι προμηθευτές καλούνταν να χορηγήσουν την πρόσθετη επιδότηση στους καταναλωτές, χωρίς σε αυτή να περιλαμβάνεται οποιαδήποτε αναφορά -ή δυνατότητα σχετικής ερμηνείας- ότι οι συγκεκριμένες πρόσθετες επιδοτήσεις χορηγούνται υπό προϋποθέσεις. Σημειώνεται ότι ο «έλεγχος εκ μέρους των εταιρειών» αναφορικά με τα ανώτατα όρια ενίσχυσης και η υποχρέωση των προμηθευτών να ανακτήσουν τυχόν χορηγηθέντα υπερβάλλοντα ποσά από τον δικαιούχο καταναλωτή, αναφέρεται για πρώτη φορά ως προϋπόθεση χορήγησης της επιδότησης, στην από 28.12.2022 (ΥΠΕΝ/ΥΠΡΓ/137877/13157) επιστολή σας, ενώ τέτοια αναφορά δεν υπήρχε σε οποιαδήποτε από τις προηγούμενες μηνιαίες επιστολές σας με τις οποίες καθορίζονταν τα ποσά της επιπρόσθετης επιδότησης.
Η συντριπτική πλειοψηφία των προμηθευτών έχει ήδη χορηγήσει, και ουσιαστικά χρηματοδοτήσει με ίδιο κόστος, τις πρόσθετες επιδοτήσεις βάσει των σχετικών επιστολών σας, σωρεύοντας τεράστια -καταβλητέα από το ΤΕΜ- ποσά, τα οποία πλέον καθίστανται επισφαλή ως προς την είσπραξή τους ακριβώς εξαιτίας της συγκεκριμένης προϋπόθεσης. Στο πλαίσιο αυτό, οφείλει να διασφαλιστεί η άμεση αποπληρωμή των απαιτήσεων που έχουν σωρευθεί από τους προμηθευτές από την έως σήμερα χορήγηση των πρόσθετων επιδοτήσεων, χωρίς την προϋπόθεση υποβολής υπεύθυνης δήλωσης για την πρώτη της χορήγηση.
2. Εγείρονται σημαντικά ζητήματα ως προς την εφαρμογή της συγκεκριμένης ΚΥΑ τα οποία καθιστούν ιδιαιτέρως επισφαλή για τον κλάδο της προμήθειας, τη χορήγηση της πρόσθετης επιδότησης υπό το συγκεκριμένο πλαίσιο. Ενδεικτικά:
α. Στην ΚΥΑ γίνεται αναφορά στην υπ’ αρ. C(2022) 7146/3.10.2022 Εγκριτική Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «State Aid SA.103978 (2022/N) – Greece TCF: Subsidy Scheme to non-household electricity consumers up to 35 kVA, operating as bakeries or on an agricultural tariff» η οποία εκδόθηκε βάσει της υπ’ αρ. 2022/C 131 I/01 ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το Προσωρινό Πλαίσιο κρίσης για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, όπως τροποποιήθηκε με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής C/2022/5342. Ωστόσο τα ανώτατα όρια των ενισχύσεων των παρ. 7, 8 και 9 του άρθρου 3 της ΚΥΑ αντιστοιχούν στην νεότερη, υπ. αρ. C/2022/426/01 ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τα οποία εκκρεμεί η έκδοση σχετικής Εγκριτικής Απόφασης, καθιστώντας επισφαλή τη χορήγηση των επιδοτήσεων από τους προμηθευτές βάσει των συγκεκριμένων ορίων, ενώ επίσης σημειώνεται ότι εκκρεμεί σχετική Εγκριτική Απόφαση και για τη χορήγηση της πρόσθετης επιδότησης κατά τους μήνες κατανάλωσης του ημερολογιακού έτους 2023.
β. Σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 4 της ΚΥΑ, οι δικαιούχοι οφείλουν να υποβάλουν την υπεύθυνη δήλωση, αναφορικά με τη νομιμότητα λήψης της επιδότησης που χορηγείται από την Πολιτεία, προς τον εκάστοτε προμηθευτή τους και όχι προς τον αρμόδιο κρατικό φορέα. Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 4 της ΚΥΑ, μεταβιβάζονται στους προμηθευτές (i) η αρμοδιότητα και η ευθύνη ελέγχου τόσο της πληρότητας των υπεύθυνων δηλώσεων, όσο και του ποσού της επιδότησης που δύνανται να λάβουν οι δικαιούχοι σύμφωνα με το περιεχόμενο των υπεύθυνων δηλώσεων που υποβάλλονται από τους δικαιούχους, καθώς και (ii) οι σχετικές υποχρεώσεις (liabilities) και επισφάλειες εφόσον σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 6, στην περίπτωση της εκ των υστέρων διαπίστωσης υπέρβασης του ανώτατου ορίου ενίσχυσης της εκάστοτε ενιαίας επιχείρησης, η ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε. ανακτά τη χορηγηθείσα υπερβάλλουσα ενίσχυση από τον προμηθευτή. Με τις ως άνω διατάξεις οι προμηθευτές καλούνται να αναλάβουν την πλήρη ευθύνη για τη διασφάλιση της νομιμότητας της χορήγησης των κρατικών επιδοτήσεων, και αφήνονται έκθετοι στις συνεπακόλουθες επισφάλειες, κατά τρόπο που σε καμία περίπτωση δεν τους αναλογεί.
γ. Παρά το γεγονός ότι βάσει των επιστολών σας, μέσω των οποίων πραγματοποιείται η μηνιαία ενημέρωση των προμηθευτών για τις επιδοτήσεις του επομένου μηνός, η χορήγηση της εν λόγω επιδότησης από τους προμηθευτές τέθηκε σε ισχύ (αναδρομικά) τον Ιανουάριο του 2022 και συνεχίζεται έως και σήμερα, η ΚΥΑ καταλαμβάνει μόνο την περίοδο κατανάλωσης Φεβρουάριος-Νοέμβριος 2022, εγείροντας σημαντική αβεβαιότητα ως προς τις προθέσεις της Πολιτείας για τη συνέχιση εφαρμογής του εν λόγω μέτρου πέραν του Νοεμβρίου 2022, αλλά και αναφορικά με τη δυνατότητα είσπραξης από τους προμηθευτές, των επιδοτήσεων που έχουν ήδη χορηγηθεί για περιόδους καταναλώσεων που δεν καταλαμβάνονται από την ΚΥΑ.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Σύνδεσμος μας θεωρεί ότι:
α) Τόσο η ευθύνη συλλογής των υπεύθυνων δηλώσεων των δικαιούχων, όσο και ο έλεγχος της σώρευσης (λοιπών) κρατικών ενισχύσεων (de minimis) θα πρέπει να ανατεθεί σε φορέα του οικονομικού επιτελείου (π.χ. ΑΑΔΕ), ο οποίος θα είναι και υπεύθυνος ανάκτησης τυχόν υπερβάλλουσας επιδότησης απευθείας από τους δικαιούχους αυτής.
β) Ο έλεγχος ως προς τα κριτήρια που αφορούν τη δραστηριότητα της ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή ότι το ύψος της επιδότησης ανά πρόγραμμα τιμολόγησης δεν θα υπερβαίνει το 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής, θα πρέπει να διενεργείται από τη ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε., βάσει στοιχείων που θα αποστέλλονται σε αυτή από τους προμηθευτές. Η ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε. θα διαβιβάζει στη συνέχεια τα στοιχεία του ελέγχου σε φορέα του οικονομικού επιτελείου (π.χ. ΑΑΔΕ) ο οποίος θα είναι υπεύθυνος ανάκτησης, απευθείας από τους δικαιούχους, τυχόν υπερβάλλουσας επιδότησης η οποία ενδέχεται να προκύψει.
Εν όψει της αβεβαιότητας που εγείρεται ως προς τη συνολική εφαρμογή της εν θέματι ΚΥΑ και των επισφαλειών που ανακύπτουν από την εκ των υστέρων επιβολή προϋποθέσεων και λαμβάνοντας υπόψη ότι, πέραν των σημαντικών τεχνικών δυσχερειών συλλογής χιλιάδων υπεύθυνων δηλώσεων σε εξαιρετικά περιορισμένο χρονικό διάστημα (άρθρο 4, παρ. 4 της ΚΥΑ), οι υπεύθυνες δηλώσεις των καταναλωτών αναφορικά με τη νομιμότητα λήψης της κρατικής επιδότησης, δεν δύνανται να αποτελούν αντικείμενο αρμοδιότητας, ευθύνης και ελέγχου των προμηθευτών ενέργειας, επαναλαμβάνουμε το αίτημα μας για τη διεξαγωγή σχετικής συνάντησης προκειμένου να συζητηθούν οι δυνατότητες επίλυσης των ιδιαιτέρως κρίσιμων -τόσο για τον κλάδο της προμήθειας όσο και τους δικαιούχους καταναλωτές- ζητημάτων.»