Ανάσα για χιλιάδες δανειολήπτες αναμένεται να αποτελέσει το νέο πρόγραμμα επιδότησης δόσεων στεγαστικών δανείων 1ης κατοικίας που θα τρέξει το επόμενο διάστημα ως ενδιάμεσο στάδιο εφαρμογής του νόμου που ψηφίστηκε τον Οκτώβριο του 2000 και προβλέπει ρύθμιση οφειλών και παροχή 2ης ευκαιρίας στο πλαίσιο Ευρωπαϊκής Οδηγίας .Την ίδια στιγμή «παγώνουν», σύμφωνα με ανακοινώσεις του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη κατά τη διάρκεια του πρόσφατου υπουργικού συμβουλίου, οι πλειστηριασμοί 3.000 ακινήτων που ανήκουν σε ευάλωτους δανειολήπτες δηλώνοντας ότι απλώνεται ένα πρόσθετο δίχτυ προστασίας γύρω από όσους δοκιμάζονται περισσότερο.
Στο νόμο 4738/2020 «Ρύθμιση οφειλών και παροχή 2ης ευκαιρίας» προβλέπεται η ίδρυση ενός ιδιωτικού Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης πρώτης κατοικίας ευάλωτων νοικοκυριών. Ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία, μέσω της οποίας θα επιλεγεί ο ιδιώτης που θα συστήσει τον Φορέα και για το λόγο αυτό ενεργοποιείται ένα ενδιάμεσο πρόγραμμα προστασίας ευάλωτων οφειλετών.
Το νομοσχέδιο, που θα κατατεθεί άμεσα στη Βουλή, προβλέπει μηνιαία κρατική επιδότηση 70 έως 210 ευρώ (ανάλογα του αριθμού των μελών του νοικοκυριού) η οποία θα καταβάλλεται προκειμένου να ανασταλεί η διαδικασία πλειστηριασμού της πρώτης κατοικίας ευάλωτων οφειλετών, για χρονικό διάστημα 15 μηνών.
Ο άμεσος στόχος του προγράμματος είναι η αποτροπή των πλειστηριασμών και εξώσεων πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών, που έχουν χρέη σε πιστωτές, μέχρι την ίδρυση του ιδιωτικού Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης που προβλέπεται στον Ν. 4738/2020 (Α’ 207) και αποτελεί μια μόνιμη λύση. Ο Φορέας αυτός θα προβαίνει στην αγορά της πρώτης κατοικίας και την επαναμίσθωσή της στον ευάλωτο οφειλέτη για χρονικό διάστημα μέχρι 12 έτη εντός του οποίου εκείνος μπορεί να προβεί στην επαναγορά της.
Το πρόγραμμα αυτό παρέχει σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα, τον απαιτούμενο χρόνο, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η προστασία του δικαιώματος στέγασης των ευάλωτων νοικοκυριών. Παράλληλα, επιτυγχάνεται η θέσπιση πολιτικών κοινωνικής προστασίας για τους ευάλωτους οφειλέτες.
Το πρόγραμμα θεσπίζεται αποκλειστικά για τους ευάλωτους πολίτες, καθώς η Πολιτεία λαμβάνει υπόψη της ότι οι οικονομικές δυνατότητες δεν είναι οι ίδιες και ότι η λήψη μέτρων οικονομικής ενίσχυσης και η παροχή οικονομικών διευκολύνσεων για την περαιτέρω στήριξη αυτών των οφειλετών, είναι καταλυτικής σημασίας για την κοινωνική συνοχή.
Σύμφωνα με διευκρινίσεις του υπουργείου Οικονομικών, επιλέξιμοι οφειλέτες της μηνιαίας επιδότησης των 70 έως 210 ευρώ, είναι όσοι πληρούν εισοδηματικά, περιουσιακά και λοιπά κριτήρια που θεσπίστηκαν και ισχύουν στο προνοιακό πρόγραμμα «Επίδομα Στέγασης», σύμφωνα με τα οποία:
α) Το συνολικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού και έως του ποσού των 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
β) Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 120.000 για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
Επιπλέον, εφαρμόζεται το περιουσιακό όριο αναφορικά με καταθέσεις, ομόλογα, μετοχές κ.λπ. το οποίο ισχύει για το «Επίδομα Στέγασης». Τα εν λόγω κριτήρια ελέγχονται και διασταυρώνονται κατά την έκδοση βεβαίωσης ευάλωτου, η οποία είναι απαραίτητη για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα και εκδίδεται από ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που αναπτύσσεται από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγεται η προσφυγή των οφειλετών στα δικαστήρια, όπως γινόταν στο παρελθόν, με συνακόλουθες πολυετείς καθυστερήσεις και μονιμότερες επιπτώσεις στην κουλτούρα πληρωμών.
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα είναι φιλική στους χρήστες, καταργώντας την ανάγκη για χειροκίνητη συγκέντρωση δικαιολογητικών κατά την υποβολή της αίτησης και μειώνοντας σημαντικά τη γραφειοκρατία. Επιπρόσθετα, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας θα διενεργούνται αυτοματοποιημένοι έλεγχοι και διασταυρώσεις, με σκοπό την πρόληψη και αποκλεισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Με τη λήξη του προγράμματος αυτού, οι ευάλωτοι οφειλέτες οι οποίοι θα αδυνατούν να εξυπηρετήσουν μια μακροχρόνια και βιώσιμη ρύθμιση, θα πρέπει να απευθυνθούν στον ειδικό Φορέα του Νόμου 4738/2020 για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή 2ης ευκαιρίας. 