Στις χιονισμένες ελβετικές Άλπεις και το ειδυλλιακό θέρετρο του Νταβός θα «χτυπά» η «καρδιά» της παγκόσμιας πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ.
Υπολογίζεται, άλλωστε, ότι και φέτος η ανταπόκριση στο κάλεσμα του 54ου Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), από τις 15 έως τις 19 Ιανουαρίου, θα είναι εντυπωσιακή, με τουλάχιστον 60 ηγέτες κρατών, 40 υπουργούς Οικονομικών, 16 κεντρικούς τραπεζίτες, 1.600 κορυφαία ονόματα της παγκόσμιας επιχειρηματικής σκηνής, καθώς και ακαδημαϊκούς, ακτιβιστές αλλά και celebrities.
Η ατζέντα των συζητήσεων πλούσια, δεδομένης και της «καυτής» επικαιρότητας: οι πόλεμοι και οι γεωπολιτικές εντάσεις, οι φόβοι για το παγκόσμιο εμπόριο, τα ερωτηματικά για την πορεία του πληθωρισμού, την απάντηση των κεντρικών τραπεζών και την πορεία των οικονομιών. Όμως, το μεγαλύτερο στοίχημα εντοπίζεται σε αυτό που επελέγη και ως κεντρικό θέμα της φετινής συνάθροισης που έχει να κάνει με την «Ανοικοδόμηση της Εμπιστοσύνης».
Όπως σχολίασε, άλλωστε, και ο διευθυντής του WEF, Μιρέκ Ντουσέκ, πρόκειται για μια «άμεση απάντηση στη διάβρωση της εμπιστοσύνης που είναι πλέον ορατή στις κοινωνίες και ανάμεσα στα έθνη».
Φρούδες ελπίδες…
Το πρόβλημα, βέβαια, είναι πως το timing δεν είναι βέβαιο ότι είναι σωστό, τουλάχιστον για να αποφέρει καρπούς η συζήτηση. Όχι βέβαια διότι το έλλειμμα εμπιστοσύνης δεν είναι τεράστιο και ορατό και άρα χρίζει διαβούλευσης σε υψηλό επίπεδο, αλλά κυρίως διότι η χρονιά που ανοίγεται μπροστά μας δεν συνοδεύεται από τους καλύτερους οιωνούς.
Η περαιτέρω ενίσχυση των γεωπολιτικών εντάσεων, ειδικά με επίκεντρο την Ουκρανία (που μπαίνει αισίως στον τρίτο χρόνο πολέμου) και εσχάτως και τη Μέση Ανατολή, δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας για τη γεφύρωση των διμερών διαφορών.
Το τελευταίο ειδικά επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι το προγραμματισμένο πάνελ με τον CEO της OpenAI, Σαμ Άλτμαν, για το μέλλον και την ασφάλεια του πεδίου του ΑΙ, θεωρείται από τα πλέον πολυαναμενόμενα του φόρουμ.
Οι απειλές
Δεν είναι τυχαίο ότι στην έκθεση για τις κορυφαίες παγκόσμιες απειλές που δημοσιεύτηκε προ ημερών από το WEF, εν όψει του φόρουμ, τα δύο τρίτα των ειδικών υποστήριξαν πως περιμένουν την ενίσχυση της διάσπασης και τη δημιουργία μιας πολυπολικής παγκόσμιας τάξης ήδη μέσα στην επόμενη δεκαετία! Κατονόμασαν δε, ως κορυφαίες απειλές για τη διεθνή σταθερότητα φέτος τα ακραία καιρικά φαινόμενα και την παραπληροφόρηση.
Μέσα στο περιβάλλον αυτό, εξάλλου, ένα ισχυρό πολιτικό γεγονός μπορεί να κλονίσει συθέμελα τις διεθνείς πολιτικές αλλά και οικονομικές ισορροπίες: οι επικείμενες προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον ερχόμενο Νοέμβριο.
Μιλάμε βέβαια για τη διαφαινόμενη, εκ νέου αναμέτρηση του Τζο Μπάιντεν με τον Ντόναλντ Τραμπ (που θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι θα κερδίσει το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος) και την πιθανή επιστροφή ενός υπερσυντηρητικού, ξενοφοβικού, πλανητάρχη στο τιμόνι των ΗΠΑ.
Αν, λοιπόν, λάβουμε υπόψη τη στρατηγική πόλωσης που ακολούθησε ο κ. Τραμπ κατά τη διάρκεια της θητείας του σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και εμπορίου, ο στόχος της… ανοικοδόμησης της εμπιστοσύνης τουλάχιστον ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ευρώπη και με την Κίνα στο φόντο, φαντάζει εξαιρετικά δύσκολος. Ακόμη κι αν τα γεγονότα που έχουν ακολουθήσει από την εποχή της διακυβέρνησης του καθιστούν, για παράδειγμα, δύσκολη την επανάληψη του (ακόμη και τότε αμφιλεγόμενου) φλερτ του Λευκού Οίκου με το Κρεμλίνο ή την αναζωπύρωση του στόχου του κ. Τραμπ για την σχεδόν… διάλυση του ΝΑΤΟ.
Το ίδιο βέβαια ισχύει και για την πράσινη μετάβαση των οικονομιών που έχει δρομολογηθεί για τα καλά, μαζί με την στροφή στην προαγωγή των στόχων της βιωσιμότητας σε προϊόντα και υπηρεσίες, θέματα δηλαδή που θα βρεθούν σε πρώτο πλάνο και στο Νταβός.
Αντιστοίχως, η αναζωπύρωση του φόβου για ένα νέο κραχ στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες με δυσμενείς επιπτώσεις για το εμπόριο, τις τιμές (και άρα τον πληθωρισμό) και τις οικονομίες οδήγησε σε ανάληψη δράσης κατά των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και σε αυξημένη διεθνή πίεση για τον τερματισμό του πολέμου στο Ισραήλ.
Επίσης, αν πιστέψουμε τα διεθνή media, οι ΗΠΑ θα πιέσουν ασφυκτικά τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που θα βρεθεί επίσης στο Νταβός, απαιτώντας ένα συγκεκριμένο σχέδιο για τον πόλεμο με τη Ρωσία (ή καλύτερα για το τέλος του πολέμου) θεωρώντας πως η κόπωση έχει αρχίσει να έχει βαρύ πολιτικό κόστος για το Οβάλ Γραφείο, αλλά και για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που έχουν μπροστά τους και την κάλπη των ευρωεκλογών. Τρανταχτή απόδειξη οι δυσκολίες που υπάρχουν πλέον στην έγκριση ακόμη και της ροής της οικονομικής βοήθειας προς το Κίεβο.
Τα… προεόρτια μάλιστα φάνηκαν ήδη σήμερα, με την προκαταρκτική συνάντηση που είχαν οι σύμβουλοι εθνικής ασφαλείας από 81 χώρες, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, με κύριο θέμα συζήτησης τις βασικές αρχές μιας πιθανής συμφωνίας ειρήνευσης.
Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη φουντώσει η σεναριολογία για μια μεγάλη σύνοδο ειρήνης που θα μπορούσε να λάβει χώρα ακόμη και μέσα στο Φεβρουάριο, που είναι και η τρίτη επέτειος από τη ρωσική εισβολή. Αν και το Κρεμλίνο δύσκολα θα μπορούσε να καθίσει στο τραπέζι πριν τις ρωσικές προεδρικές εκλογές του Μαρτίου. Πάντως, στο… ειρηνικό ελβετικό θέρετρο ενδεχομένως να μπουν οι πρώτες βάσεις!