Το ποσοστό των δαπανών των νοικοκυριών που προορίζονται για στέγαση, νερό, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία 20 χρόνια.
Τα επίσημα στοιχεία ρίχνουν φως στο τι κρύβεται πίσω από αυτό. Η καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών δείχνει την κατανομή των δαπανών που πραγματοποιούν τα νοικοκυριά για την κάλυψη των καθημερινών τους αναγκών, όπως τρόφιμα, στέγαση (ενοίκιο), ένδυση, ενέργεια, υγεία και μεταφορές, σύμφωνα με το Euronews.
Η στέγαση, το νερό, η ηλεκτρική ενέργεια, το φυσικό αέριο αντιπροσώπευαν το μεγαλύτερο μερίδιο εξόδων των νοικοκυριών στην ΕΕ το 2022, συγκεκριμένα το 24,1%, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat.
Ακολούθησαν τα τρόφιμα και τα μη αλκοολούχα ποτά με 13,6%, ενώ το κόστος μεταφοράς ανήλθε στο 12,5%. Ενώ η κατάταξη αυτών των κατηγοριών παρέμεινε σταθερή τα τελευταία 20 χρόνια, τα ποσοστά άλλαξαν με την πάροδο του χρόνου.
Συγκρίνοντας τα στοιχεία του 2002 με το 2022, η πιο σημαντική αλλαγή σημειώθηκε στις δαπάνες των νοικοκυριών, οι οποίες αυξήθηκαν από 21,1% σε 24,1%.
Αυτό σημαίνει ότι, εάν η συνολική δαπάνη ενός νοικοκυριού ήταν 1.000 ευρώ το 2002, θα είχε ξοδέψει 211 ευρώ για στέγαση. Μέχρι το 2022, το ποσό αυτό θα είχε ανέλθει στα 241 ευρώ.
Η αύξηση υπογραμμίζει την αυξανόμενη οικονομική επιβάρυνση των βασικών δαπανών διαβίωσης για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά, που πιθανότατα οφείλεται στην αύξηση των τιμών των κατοικιών και του ενεργειακού κόστους τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Όσον αφορά τις δαπάνες για την υγεία, αυξήθηκαν κατά 22%, έναντι αύξησης 14% στη στέγαση. Ωστόσο, επειδή το μερίδιο των δαπανών στέγασης είναι σημαντικά μεγαλύτερο, ο συνολικός αντίκτυπος της αύξησης του κόστους στέγασης είναι πολύ μεγαλύτερος.
Ξεκινώντας από λίγο πάνω από το 20% στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το μερίδιο των δαπανών των νοικοκυριών για στέγαση και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας αυξανόταν σταθερά, φτάνοντας στο μέγιστο σχεδόν 25% το 2013. Αυτή η περίοδος γνώρισε τη σημαντικότερη ανάπτυξη, υπογραμμίζοντας το αυξανόμενο κόστος που σχετίζεται με τη στέγαση.
Μετά από μια ελαφρά πτώση, το μερίδιο εκτινάχθηκε ξανά κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, φτάνοντας στο υψηλό ρεκόρ του 25,6% το 2020.
Η συνολική αύξηση των δαπανών στέγασης και κοινής ωφέλειας τις τελευταίες δύο δεκαετίες δείχνει ότι το κόστος αυτό έχει γίνει ολοένα και πιο σημαντικό μέρος των προϋπολογισμών των νοικοκυριών, αντανακλώντας ευρύτερες οικονομικές πιέσεις και μετατοπίσεις στο κόστος διαβίωσης σε ολόκληρη την ΕΕ.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid, το ποσοστό των δαπανών των νοικοκυριών για στέγαση αυξήθηκε σε όλες σχεδόν τις χώρες, φτάνοντας σε υψηλά ρεκόρ.
Ωστόσο, το 2022, καθώς η πανδημία υποχώρησε, το μερίδιο αυτό άρχισε να μειώνεται.
Λαμβάνοντας υπόψη τα επίπεδα αιχμής που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η συνολική αύξηση των δαπανών στέγασης τις τελευταίες δύο δεκαετίες γίνεται ακόμη πιο εντυπωσιακή.
Οι δαπάνες για στέγαση, νερό, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα ως ποσοστό των συνολικών δαπανών των νοικοκυριών ποικίλλουν σημαντικά στην Ευρώπη.
Το 2022, η Σλοβακία προηγήθηκε της λίστας, με περισσότερο από το 30% των δαπανών να αφιερώνονται σε στέγαση, νερό, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα.
Η Φινλανδία και η Δανία ακολούθησαν στενά, με 29,6% και 29,1% αντίστοιχα, να δαπανώνται για στέγαση και λογαριασμούς.
