Λίγα 24ωρα προτού συνεδριάσει το συμβούλιο υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. (Ecofin) μεθαύριο, όπου είναι βέβαιο ότι θα αποφασίσει την παράταση της ρήτρας διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας και για το 2023, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έσπευσε να θυμίσει σε όλη την Ευρώπη την προτίμησή του στη «λιτότητα».
Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι η Γερμανία δεν θα αξιοποιήσει τη ρήτρα διαφυγής και θα επαναφέρει το «φρένο χρέους» που προβλέπεται και στο Σύνταγμα της χώρας.
Το Σύμφωνο Σταθερότητας της Ε.Ε. προβλέπει ανώτατο όριο δημοσίου χρέους το 60% του ΑΕΠ και ελλείμματος στον προϋπολογισμό 3% του ΑΕΠ. Ωστόσο, λόγω της πανδημίας, οι κανόνες τέθηκαν σε αδράνεια με τη ρήτρα διαφυγής που αποφάσισαν οι χώρες μέλη της Ε.Ε. για να επιτραπεί η στήριξη της οικονομίας, η οποία δημιούργησε μεγάλα ελλείμματα σε όλους τους προϋπολογισμούς και ανέβασε το δημόσιο χρέος συνολικά για όλες τις χώρες πάνω από το 100% του ΑΕΠ.
Η ρήτρα διαφυγής επρόκειτο να επανέλθει από το 2023, αλλά είναι βέβαιο ότι θα παραταθεί λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και του πληθωριστικού σοκ που έχει χτυπήσει την Ευρώπη.
Ωστόσο, η απόφαση αναμένεται να έχει «αστερίσκους» οι οποίοι θα αφορούν στις χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος, όπως κατ’ εξοχήν η Ελλάδα και η Ιταλία, οι οποίες δεν θα δεσμεύονται μεν τυπικά από τα όρια του συμφώνου σταθερότητας, αλλά δεν θα έχουν και τα περιθώρια να πραγματοποιήσουν περαιτέρω δαπάνες.
Το δε μήνυμα που φρόντισε να μεταδώσει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, ο οποίος προέρχεται από το κόμμα των Φιλελευθέρων και κατατάσσεται στα «γεράκια», ήτοι στους υπέρμαχους της δημοσιονομικής και νομισματικής αυστηρότητας, συμπίπτει όχι μόνο με την πολιτική διαπραγμάτευση για τους όρους παράτασης της ρήτρας διαφυγής, αλλά και τη συζήτηση για τις αλλαγές που κρίνονται απαραίτητες για την αναμόρφωση του Συμφώνου Σταθερότητας, όταν αυτό τεθεί ξανά σε εφαρμογή.
Η θέση που προωθούν ορισμένες χώρες μέλη είναι ότι από τις δαπάνες που «μετράνε» για το έλλειμμα και το χρέος θα πρέπει να εξαιρεθούν εκείνες που αφορούν στις «πράσινες» επενδύσεις αλλά και εκείνες που αφορούν στην άμυνα, αλλά και σε αυτό το πεδίο ο κ. Λίντνερ έσπευσε να τοποθετηθεί ως γνήσιο «γεράκι» απορρίπτοντας κάθε τέτοια σκέψη.
Και όχι μόνον αυτό, αλλά προϊδέασε και για γενικότερη αντίθεσε σε κάθε προσπάθεια μεταρρύθμισης προς το χαλαρότερο «Η απόφαση για παράταση της ρήτρας διαφυγής δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως ένα προηγούμενο ή μια πρόγευση από αναμόρφωση των δημοσιονομικών κανόνων» δήλωσε στους Financial Times.
Παραδέχθηκε μεν ότι υπάρχει έδαφος για «περισσότερη ευελιξία» στην εφαρμογή των κανόνων, αλλά υπογράμμισε ότι η Ε.Ε. χρειάζεται ένα «μακροπρόθεσμο αξιόπιστο μονοπάτι προς τη μείωση του κρατικού χρέους» καθώς και ότι «ο τελικός στόχος πρέπει να είναι οι κανόνες να γίνουν αυστηρότεροι, όχι χαλαρότεροι»
Οι θέσεις των δύο κορυφαίων Γερμανών αξιωματούχων υποδηλώνουν σαφώς ότι η χώρα τους σκοπεύει να βάλει βέτο στα σχέδια των Νοτίων, για μόνιμη χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας και για νέα δημοσιονομικά εργαλεία, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης που δημιουργήθηκε για την πανδημία, έτσι ώστε να προχωρήσει η Ε.Ε. σε ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα που θα χρηματοδοτήσει την ενεργειακή μετάβαση αλλά και την αμυντική θωράκιση της Γηραιάς Ηπείρου.
Στην προσπάθεια των Νοτίων, πρωτοστατεί ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, αλλά και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, αλλά οι «τροχιοδεικτικές βολές» των Γερμανών υποδηλώνουν ότι η μάχη θα είναι σφοδρή το επόμενο διάστημα.