Τις μέρες που διανύουμε συμπληρώνονται 100 χρόνια από την αποφράδα κατάρρευση του Μικρασιατικού Μετώπου. Ήταν 13 Αυγούστου του 1922 όταν ξεκινούσε η τουρκική επίθεση, που μέσα σε λίγα 24ωρα και σε συνδυασμό με τραγικούς χειρισμούς και την έλλειψη επικοινωνίας και συνεννόησης μεταξύ των ελληνικών στρατιωτικών σχηματισμών, οδήγησε σε άτακτη υποχώρηση και την κορύφωση του δράματος του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Δόθηκε κατά τούτο στον Κεμαλικό συρφετό η δυνατότητα να εκδηλώσει σε όλη της την έκταση τη γενοκτόνο διάθεση και δράση του σε βάρος των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας.
Η νικηφόρα στρατιά της Μικράς Ασίας, που έφτασε να αριθμεί και 200.000 αξιωματικούς και στρατιώτες και η οποία είχε ανταπεξέλθει επί χρόνια σε κακουχίες, διαρκείς αναμετρήσεις και αντιξοότητες που προκάλεσε μεταξύ άλλων και η τραγική της επιμελητεία, εγκατέλειπε στα αιμοβόρα στίφη των Τσετών και του Τουρκικού στρατού, 2.000.000 Ελλήνων, με τρισχιλιετή αδιάσπαστη παρουσία στα Ιωνικά παράλια και την Ανατολία. Μαζί με αυτούς και 50.000 αιχμαλώτους Έλληνες στρατιωτικούς, που υπέστησαν ανείπωτα βασανιστήρια, κατά παράβαση κάθε κανόνα διεθνούς δικαίου και δεοντολογίας.
Τα λάθη και οι παραλείψεις που οδήγησαν στη συμφορά ήταν πολλά και σε διάρκεια χρόνου. Κάποια στιγμή πρέπει να αναμετρηθούμε με το παρελθόν μας, να τα καταγράψουμε και να τα αναλύσουμε. Η ντροπή και η οργή που κατατρέχουν μέχρι σήμερα το συλλογικό υποσυνείδητο, δεν έχουν επιτρέψει ανάλογες πρωτοβουλίες.
Καταλυτικός σε κάθε περίπτωση για την τραγική έκβαση, ήταν ο ρόλος του εσωτερικού εχθρού. Όσων δηλαδή δόλιων και μικρόνοων, υπονόμευσαν την πολεμική προσπάθεια και την εκστρατεία για την απελευθέρωση και εθνική ενσωμάτωση των ελληνικών πληθυσμών, που διαβιούσαν εκτός των ορίων του μικρού Ελληνικού Κράτους πριν τους Βαλκανικούς Πολέμους. Ήταν οι θιασώτες κατ’ αρχήν της "Μικράς αλλά Εντίμου Ελλάδας", τα μειράκια δηλαδή που αυτοαναγορεύθηκαν σε τιμητές της ηθικής του Έθνους. Συνεχιστές τους ήταν οι κεκράχτες του προδοτικού Οίκαδε.
Αυτοί δηλαδή, που σπεκουλάρησαν στην κόπωση ενός έθνους για να διασπάσουν την ομοψυχία του και να προτείνουν ως λύση, την καταστροφή του. Με πρώτα θύματα αυτούς, που κατά τα άλλα επεδίωκαν να επαναφέρουν από το μέτωπο και τις κακουχίες του. Ωσάν να ήταν δηλαδή θέμα επιλογής, απέναντι στις ύαινες του Κεμάλ που καραδοκούσαν. Μια άλλη εκδοχή του στρουθοκαμηλισμού, με κεφάλια και ζωές άλλων. Γιατί πάντα οι απατεώνες και οι προδότες ενεργούν εκ του ασφαλούς.
Προδότες, όπως αυτών του Οίκαδε, έχουν τα έθνη διαχρονικά. Μια αντίστοιχη εκδοχή τους είναι οι λεγόμενοι πουρκουάδες. Οι Γάλλοι που τις παραμονές αλλά και κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου αναρωτιόνταν γιατί θα έπρεπε να πολεμήσουν κατά των Γερμανών. Ομοίως και οι οπαδοί του Κουίνσλιγκ στη Νορβηγία, που επέλεξαν να συνεργαστούν με τους Ναζί κατακτητές. Αλλά και οι Ρώσοι στρατιώτες, που ανταποκρινόμενοι στη λενινιστική προπαγάνδα κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αρνήθηκαν να συνεχίσουν την πολεμική προσπάθεια.
Αποτέλεσμα ήταν η συνθηκολόγηση του Μπρεστ Λίτοφσκ και ο εδαφικός ακρωτηριασμός της Ρωσίας. Μια αντίστοιχη σύμπνοια στόχευσης μεταξύ των κεκρακτών του Οίκαδε και της σοβιετικής προπαγάνδας, καταγράφηκε με τα καταστροφικά και προδοτικά αποτελέσματα και στη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Είχε ξεκινήσει με το σύνθημα συμπόρευσής τους "Σφυρί, Δρεπάνι, Ελιά και Στεφάνι" στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920.
Οι απολογητές του Οίκαδε προσπάθησαν και να απαξιώσουν τα θύματά τους. Προκειμένου πάντα να δικαιολογηθεί και το έγκλημα της εγκατάλειψής τους. Να μη λησμονούμε ότι τον Ιούλιο του 1922, η κυβέρνηση Πρωτοπαπαδάκη είχε απαγορεύσει την είσοδο στην Ελληνική Επικράτεια, όσων Μικρασιατών δεν είχαν Ελληνικό διαβατήριο! Του συνόλου τους δηλαδή!
Ακόμα και 5 ημέρες πριν την είσοδο των Κεμαλικών στη Σμύρνη, η τότε Ελληνική κυβέρνηση, διαβεβαίωνε ότι δε θα εισέλθουν! Ήλπιζαν τα μοιραία και ανίκανα ανθρωπάκια, ότι ο ενταφιασμός του Μικρασιατικού Ελληνισμού, θα διευκόλυνε τη συγκάλυψη του εγκλήματος και των ευθυνών τους. Οι πρόσφυγες όμως και οι απόγονοί τους, δεν τους κάναμε τη χάρη. Επέστρεψαν στις πατρογονικές εστίες τους της Μητροπολιτικής Ελλάδας. Οι τυχοδιώκτες του Οίκαδε πέτυχαν ότι ξόρκιζαν. Είναι μια ακόμα απόδειξη ότι η Ιστορία ειρωνεύεται τους βιαστές της.