Το πόσο έξυπνος είναι κάποιος δεν σχετίζεται απαραίτητα με το πόσα λεφτά θα καταφέρει να κερδίζει. Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει πρόσφατη σουηδική μελέτη.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στην Ευρωπαϊκή Κοινωνιολογική Επιθεώρηση τον Ιανουάριο, διαπίστωσε ότι η υψηλότερη γενική νοημοσύνη συσχετίστηκε με υψηλότερους μισθούς – αλλά μόνο μέχρι ένα όριο περίπου 600.000 σουηδικών κορώνες (57.300 δολάρια) ετησίως. Πέρα από αυτό το σημείο, η μελέτη διαπίστωσε ότι ο υψηλός δείκτης ευφυίας «ανακόπτεται» καθώς οι μισθοί συνεχίζουν να αυξάνονται. Και οι καλοπληρωμένοι στο κορυφαίο 1% βαθμολογούνται ελαφρώς χειρότερα από εκείνους που βρίσκονται στο εισοδηματικό επίπεδο ακριβώς από κάτω τους.
«Δεν βρίσκουμε στοιχεία ότι όσοι έχουν κορυφαίες θέσεις εργασίας και κερδίζουν υπέρογκους μισθούς είναι πιο άξιοι από εκείνους που κερδίζουν τα μισά», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης, της οποίας ηγήθηκε ο Marc Keuschnigg, ανώτερος αναπληρωτής καθηγητής αναλυτικής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Λίνκοπινγκ στη Σουηδία.
«Η ακραία επαγγελματική επιτυχία οφείλεται πιθανότατα στους οικογενειακούς πόρους ή στην τύχη παρά στην ικανότητα», προσθέτουν οι συγγραφείς.
Η μελέτη ανέλυσε τη γνωστική ικανότητα 59.387 ανδρών γεννημένων στη Σουηδία σε ηλικία 18 ή 19 ετών και τις απολαβές τους κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 11 ετών μεταξύ 35 και 45 ετών. Η έρευνα βασίστηκε σε ένα τυποποιημένο τεστ νοημοσύνης και περιελάμβανε δοκιμασίες λεκτικής κατανόησης, τεχνικής κατανόησης, χωροταξικής αντίληψης και λογικής.
Οι γυναίκες και οι μετανάστες δεν συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη επειδή η στρατιωτική θητεία δεν ήταν υποχρεωτική για αυτές τις ομάδες μεταξύ 1971-77 και 1980-99, όταν καταγράφηκαν τα αρχικά δεδομένα.
Η έρευνα δεν λαμβάνει υπόψη τις μη γνωστικές ικανότητες – όπως τα επίπεδα κινήτρων ή ανώτερες κοινωνικές δεξιότητες – που μπορεί να βοηθήσουν τους εργαζόμενους να επιτύχουν υψηλόμισθες θέσεις εργασίας. Οι συγγραφείς της μελέτης αναγνωρίζουν επίσης και άλλους περιορισμούς στη δουλειά τους: Για παράδειγμα, οι πιο έξυπνοι άνθρωποι μπορεί να μην επιλέγουν πάντα την πιο ακριβοπληρωμένη δουλειά αντί για έναν πιο ενδιαφέροντα ή ανταποδοτικό ρόλο. (Ο ακαδημαϊκός κόσμος, σημειώνουν, «δεν είναι ούτε ο πιο ακριβοπληρωμένος ούτε ο πιο διάσημος επαγγελματικός τομέας».)
Ωστόσο, ο Keuschnigg βλέπει την έλλειψη συσχέτισης μεταξύ ευφυΐας και μισθού σε υψηλά επίπεδα ως προειδοποιητικό σημάδι για την αυξανόμενη εισοδηματική ανισότητα μεταξύ των πιο εύπορων και της υπόλοιπης κοινωνίας. Δεδομένου ότι η Σουηδία έχει μια σχετικά μικρή διαφορά στην κλίμακα εισοδήματος, «μπορούμε να υποθέσουμε ότι μπορεί να το δούμε ακόμη περισσότερο σε μέρη όπως η Σιγκαπούρη ή οι ΗΠΑ», είπε.
«Οι αποφάσεις που παίρνουν οι πιο καλοπληρωμένοι είναι συνεπακόλουθες για πολλούς ανθρώπους», πρόσθεσε. «Εμείς λοιπόν ως κοινωνία ίσως θέλουμε να έχουμε τους κατάλληλους ανθρώπους σε αυτές τις κορυφαίες θέσεις».