Στα 11 δισ. ευρώ η αξία των ακινήτων που άλλαξαν χέρια το πρώτο εξάμηνο του έτους, με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και, όπως όλα δείχνουν, θα ξεπεράσουν κατά πολύ τις μεταβιβάσεις ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν το 2023, οι οποίες είχαν φθάσει σε αξία τα 15,3 δισ. ευρώ.
Παρά τις υψηλές τιμές των ακινήτων, η κτηματαγορά συνεχίζει να καταγράφει μεγάλη ζήτηση, με τις πωλήσεις να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα και το τρέχον έτος. Ουσιαστικά οι αγοραπωλησίες ακινήτων συνεχίζουν να συμβάλλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας,
Το ποσό των 11 δισ. ευρώ αφορά πωλήσεις διαμερισμάτων, γραφείων και οικοπέδων και συνολικά πωλήθηκαν 122.000 ακίνητα. Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι η μέση αξία των ακινήτων διαμορφώνεται στα 90.500. Σημειώνεται ότι η αξία των ακινήτων είναι σημαντικά υψηλότερη καθώς σε αρκετές περιπτώσεις, αν όχι στις περισσότερες, οι συναλλαγές γίνονται στα επίπεδα της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων. Παράλληλα τα ανωτέρω στοιχεία αφορούν μεταβιβάσεις ακινήτων που έγιναν μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής myproperty, ουσιαστικά δεν συμπεριλαμβάνονται οι μεταβιβάσεις ακινήτων που έγιναν στις εφορίες καθώς και των αγροτεμαχίων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ έχουν πραγματοποιηθεί:
• Περισσότερες από 122.000 δηλώσεις φόρου μεταβίβασης που αφορούν αγοραπωλησίες ακινήτων, με τον φόρο μεταβίβασης που έχει βεβαιωθεί να αγγίζει τα 340 εκατ. ευρώ.
• 35.066 δηλώσεις δωρεών, στις οποίες βεβαιώθηκε φόρος 75 εκατ. ευρώ.
• 61.220 ηλεκτρονικές δηλώσεις φόρου κληρονομιάς, με φόρο ύψους 66 εκατ. ευρώ.
1. Πωλήθηκαν 144.785 ακίνητα χωρίς απαλλαγή φόρου συνολικής αξίας 15,3 δισ. ευρώ. Ο φόρος που καταβλήθηκε ανήλθε στα 459,27 εκατ. ευρώ.
2. Πωλήθηκαν 24.590 ακίνητα για τα οποία υπάρχει απαλλαγή φόρου (πρώτη κατοικία) αξίας περίπου 2,7 δισ. ευρώ.
Από τα στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων προκύπτει ότι η ψαλίδα μεταξύ αντικειμενικών αξιών και εμπορικών τιμών έχει ανοίξει αρκετά, έπειτα από 3 και πλέον χρόνια από την εφαρμογή των νέων τιμών ζώνης στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Οι μεγαλύτερες διαφορές εντοπίζονται κυρίως στις ακριβές περιοχές του κέντρου της Αθήνας, των νοτίων και των βορείων προαστίων του λεκανοπεδίου. Παράλληλα καταγράφεται κλείσιμο της ψαλίδας στις πωλήσεις νέων και παλαιών ακινήτων.
Για παράδειγμα, ένα διαμέρισμα 246,1 τ.μ. του 4ου ορόφου στη Γλυφάδα αγοράστηκε στην τιμή των 1,6 εκατ. ευρώ, 6.550 το τετραγωνικό μέτρο, όταν η αντικειμενική αξία στη συγκεκριμένη περιοχή ανέρχεται σε 4.250 ευρώ το τ.μ. Δηλαδή, το συγκεκριμένο ακίνητο πουλήθηκε σε τιμή κατά 50% αυξημένη της αντικειμενικής αξίας.
Επίσης, διαμέρισμα έκτου ορόφου 85,10 τ.μ. στον Δήμο της Αθήνας πωλήθηκε 375.000 ευρώ ή 4.406 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, όταν η τιμή ζώνης στην περιοχή ανέρχεται στα 2.750 ευρώ. Ουσιαστικά η τιμή πώλησης ήταν υψηλότερη κατά 60% της αντικειμενικής αξίας.
Οι μεταβιβάσεις ακινήτων
Όσοι μεταβιβάζουν ακίνητα ή δωρίζουν χρήματα θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ έχουν αποκαλύψει χιλιάδες υποθέσεις γονικών παροχών χρηματικών ποσών που έγιναν με κατάθεση μετρητών σε τραπεζικούς λογαριασμούς, αλλά και δωρεές χρημάτων σε πρόσωπα που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ. Συγκεκριμένα από τους ελέγχους διαπιστώθηκε ότι φορολογούμενοι δώρισαν στα παιδιά τους ή στα εγγόνια τους χρηματικά ποσά με γονική παροχή, η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε με μεταφορά χρηματικών ποσών μέσα από τις τράπεζες, όπως ορίζει ο νόμος, αλλά με μετρητά τα οποία κατατέθηκαν στον τραπεζικό λογαριασμό του δωρεοδόχου και κανονικά θα έπρεπε να καταβληθεί φόρος 10%. Επίσης εντοπίστηκαν περιπτώσεις εικονικών γονικών παροχών σε πρόσωπα τα οποία δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ.
Τι πρέπει να προσέξετε
Έτσι οι φορολογούμενοι πριν ξεκινήσουν μια γονική παροχή ή δωρεά θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
– Οι χρηματικές γονικές παροχές και δωρεές θα πρέπει να αποδεικνύονται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
– Κατά τη σύνταξη των συμβολαιογραφικών εγγράφων μεταβίβασης ακινήτων η καταβολή του τιμήματος γίνεται αποκλειστικά με τη χρήση τραπεζικών μέσων πληρωμής.
– Χρηματικές γονικές παροχές με μετρητά φορολογούνται με αυτοτελή συντελεστή 10%, χωρίς αφορολόγητο όριο.
Στις περιπτώσεις διαδοχικών δωρεών κατά τις οποίες ωφελούνται πρόσωπα που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ (π.χ. δωρεά από τέκνο σε γονέα και εν συνεχεία δωρεά από αυτόν τον γονέα σε άλλο τέκνο), η Εφορία διερευνά τις πραγματικές συνθήκες και τη σκοπιμότητα των δωρεών αυτών, καθώς και το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ αυτών. Στις περιπτώσεις που αποδεικνύεται ότι ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α’ κατηγορία δικαιούχων (π.χ. αδελφός) και ότι οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς τον σκοπό αυτό, τότε επιβάλλεται φόρος 20% χωρίς αφορολόγητο όριο. Εάν το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών είναι σύντομο (όχι μεγαλύτερο των έξι μηνών) χτυπάει καμπανάκι ελέγχου.