Ένα χρόνο μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στα ουκρανικά εδάφη, είναι προφανές ότι αυτός ο πόλεμος στην Ευρώπη αποτελεί σημείο καμπής στην παγκόσμια ιστορία.
Η λυσσαλέα αυτή σύγκρουση ανάμεσα στους δύο λαούς έκανε τους Ευρωπαίους να αμφισβητήσουν την ασφάλεια που απολάμβαναν επί μακρόν, επανέφερε την πυρηνική απειλή στις πρώτες θέσεις της διεθνούς ειδησεογραφίας και διατάραξε την παγκόσμια οικονομία σε τέτοιο βαθμό, που ο κόσμος θα συνεχίσει για καιρό να παλεύει με την ενεργειακή κρίση και την αύξηση του κόστους ζωής.
Το δίχως άλλο, η απόφαση της Ρωσίας να κλείσει τους λογαριασμούς της με την Ουκρανία ανέτρεψε τις παγκόσμιες ισορροπίες, αφού η Ευρώπη βρήκε την ενιαία φωνή της και οι ΗΠΑ θυμήθηκαν τις διατλαντικές τους δεσμεύσεις, ωστόσο το ερώτημα είναι πως οι διάφοροι λαοί στέκονται απέναντι της.
Διαφορετικοί λαοί & απόψεις
Ποιοι, δηλαδή, συμφωνούν με την ρωσική επιθετικότητα, ποιοι στηρίζουν την ουκρανική αντεπίθεση, ποιοι δεν θέλουν τη Δύση να ξοδεύεται σε χρήματα και όπλα και ποιοι δεν καταλαβαίνουν γιατί πρέπει την Ασία να την απασχολεί το γινάτι κάποιων άλλων τόσο μακριά και τόσο κοντά ταυτόχρονα.
Επ’ αυτού εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει μια παγκόσμια δημοσκόπηση που έγινε με αφορμή την πρώτη θλιβερή επέτειο από την έναρξη της εισβολής και δημοσίευσε το European Council of Foreign Relations.
Ωστόσο, εξίσου ενδιαφέρον είναι ότι οι υπόλοιποι λαοί θεωρούν πως τόσο το παλιό σχήμα δύναμης ΗΠΑ-Ρωσία και το νέο ΗΠΑ-Κίνα δεν έχουν καμιά σημασία, αφού όλοι μαζί οδεύουν σε έναν κόσμο «σπασμένο» σε πολλές περισσότερες δυνάμεις με μεγάλη ισχύ.
Να σημειωθεί ότι η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε τα χρονικό διάστημα Δεκέμβριος 2022 – Ιανουάριος 2023 σε 9 ευρωπαϊκές χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο, την Κίνα, την Ινδία, την Τουρκία και τη Ρωσία.
Οι Ευρωπαίοι στηρίζουν Ουκρανία
Πρόσω ολοταχώς προς μια μετα-δυτική διεθνή τάξη πραγμάτων;
Σύμφωνα με την δημοσκόπηση, οι Ευρωπαίοι έχουν καταλήξει ότι μόνο η νίκη της Ουκρανίας θα σταματήσει τη Ρωσία.
Παρότι πολλοί Ευρωπαίοι θέλουν ο πόλεμος να σταματήσει εδώ και τώρα, όπως αποδεικνύει η σημερινή διαδήλωση στο Βερολίνο κατά της αποστολής όπλων στο Κίεβο και η απεργία των λιμενεργατών στην Ιταλία την προηγούμενη μέρα με το ίδιο σύνθημα, συνολικά συμφωνούν ότι η Μόσχα πρέπει να πάρει το μάθημα της.
Αυτό είναι άλλωστε και το συμπέρασμα του πρόσφατου τακτικού ευρωβαρόμετρου, σύμφωνα με το οποίο το 91% των Ευρωπαίων πολιτών συμφωνεί με την παροχή ανθρωπιστικής στήριξης και το 88% τάσσεται υπέρ της υποδοχής στην ΕΕ ατόμων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο.
Η δε παροχή χρηματοδοτικής στήριξης στην Ουκρανία εγκρίνεται από το 77%, ενώ η επιβολή οικονομικών κυρώσεων στη ρωσική κυβέρνηση, καθώς και σε ρωσικές εταιρείες και πρόσωπα κερδίζει τη στήριξη του 74% όσων απάντησαν.
Οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν επίσης να τάσσονται σε μεγάλο βαθμό υπέρ της απαγόρευσης των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών από τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης (67%) και υπέρ της χρηματοδότησης από την ΕΕ της αγοράς και της προμήθειας στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία (65%).
Λήξη πολέμου με κάθε τίμημα
Στη αντιπέρα όχθη, οι πολίτες των χωρών εκτός Δύσης επιθυμούν τον τερματισμό του πολέμου εδώ και τώρα, ακόμη κι αν πρέπει η Ουκρανία να δώσει εδάφη της στη Ρωσία.
Στην Κίνα μάλιστα, η ηγεσία της οποίας παρουσίασε χθες πρόταση 12 σημείων για την κατάπαυση του πυρός, ο λαός σε ποσοστό 42% θέλει άμεσα μια ειρηνευτική συμφωνία άσχετα με αν το Κίεβο θα πρέπει να υποχωρήσει απέναντι στις απαιτήσεις της Μόσχας. Ομοίως το 48% των Τούρκων και το 54% των Ινδών θέλουν την λήξη του πολέμου… χθες.
Εξάλλου, τη Ρωσία ως αντίπαλο θεωρούν μόνο οι Ευρωπαίοι, οι Αμερικανοί και οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου και όχι όλοι οι προηγούμενοι.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το επιχείρημα που πρόταξε και πάλι ο Τζο Μπάιντεν, τόσο κατά την αιφνιδιαστική του επίσκεψη στο Κίεβο, όσο και μετά κατά την περιβόητη ομιλία – απάντηση σε εκείνη του Βλαντιμίρ Πούτιν, ότι δηλαδή η Δύση στηρίζει για την επικράτηση της δημοκρατίας απέναντι στον απολυταρχισμ,ό δεν φτουράει εκτός των συνόρων της.
Γιατί οι λαοί αυτών των χωρών θεωρούν επίσης ότι ζουν σε δημοκρατικές χώρες και ίσως και σε καλύτερες δημοκρατίες από τους υπόλοιπους.
Απόδειξη αυτού είναι ότι στο ερώτημα ποια χώρα είναι «πραγματική δημοκρατία» οι Κινέζοι σε ποσοστό 77% είπαν η Κίνα, οι Ινδοί σε ποσοστό 57% απάντησαν η Ινδία, οι Τούρκοι σε ποσοστό 36% είπαν η Τουρκία και ούτω καθεξής.
Καλές ή κακές προθέσεις;
Για τους Κινέζους, αλλά και τους Τούρκους, εξάλλου, οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι στηρίζουν την Ουκρανία απέναντι στη Ρωσία, απλά και μόνο για να διασφαλίσουν τη συνέχιση της κυριαρχίας της Δύσης.
Σε αυτό διαφοροποιούνται οι Ινδοί που πιστεύουν σε ποσοστό 50% τις δημοκρατικές αιτιάσεις και τις προθέσεις αλληλεγγύης των Δυτικών απέναντι στους Ουκρανούς.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι έχουν αλλάξει την καλή τους γνώμη για τη Ρωσία, αφού το υπόλοιπο 50% την χαρακτηρίζει σύμμαχο και το 29% συνεργάτη.
Το ίδιο καλά αισθήματα για τη Ρωσία έχουν οι Κινέζοι σε ποσοστό 79% κα οι Τούρκοι σε ποσοστό 69%.
Διαφορετικό… μέλλον
Με φόντο τα παραπάνω, το πιο ενδιαφέρον όλων είναι ότι οι λαοί του κόσμου τρέφουν πλέον διαμετρικά αντίθετες ιδέες για το μέλλον.
Σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ηνωμένο Βασίλειο ελάχιστοι πιστεύουν στη συνέχιση της αμερικανικής ηγεμονίας, αλλά αντίθετα η συντριπτική πλειοψηφία τους θεωρεί ότι το παιχνίδι θα συνεχίσει να παίζεται ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Όλοι οι υπόλοιποι όμως θεωρούν ότι σύντομα η Δύση θα είναι πια μια δύναμη ανάμεσα σε όλες τις άλλες με τους Ρώσους και τους Κινέζους σε ποσοστό 61% να πρωτοστατούν στην ιδέα του μοιράσματος της δύναμης σε πολλές δυνάμεις την επόμενη μέρα.
Το ίδιο πιστεύει και το 51% των Τούρκων και το 48% των Ινδών. Ακόμα όμως κι αν είναι να επικρατήσει μια και μόνο δύναμη αυτή θα είναι κατά τη γνώμη τους η Κίνα ή κάποια άλλη χώρα εκτός Δύσης.
Οι καινούργιοι παίκτες
Όσον αφορά, τις νέες δυνάμεις που θα παίξουν καλή μπάλα σε ξένο γήπεδο, αυτές θα είναι πρώτα από όλες η Ινδία και στη συνέχεια η Τουρκία, αν καταφέρει να αντιμετωπίσει τον πιο ύπουλο όλων των εχθρών της, τους σεισμούς στα εδάφη της.
Και ακριβώς αυτή είναι η μεγαλύτερη γεωπολιτική αλλαγή, που αποκάλυψε ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία.