Στα υψηλότερα επίπεδα από το 1990, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων (FAO) ξεκίνησε να καταγράφει στατιστικά στοιχεία, βρέθηκαν οι διεθνείς τιμές βασικών τροφίμων την περσινή χρονιά.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έδωσε νέα ισχυρή ώθηση σε ένα ράλι ανατιμήσεων που ξεκίνησε το 2021 και είχε ήδη οδηγήσει τον Δείκτη Τιμών Τροφίμων του FAO (FAO Food Price Index, FFPI) σε μέσες ανατιμήσεις 28%.
Συγκεκριμένα, για το σύνολο της χρονιάς του 2022:
- ο Γενικός Δείκτης Τιμών Τροφίμων του FAO (που παρακολουθεί τις διεθνείς τιμές των πιο εμπορεύσιμων παγκοσμίως ειδών διατροφής) διαμορφώθηκε στις 143,7 μονάδες, σημειώνοντας αύξηση 14,3% σε σχέση με το 2021. Οι ανατιμήσεις αποδίδονται σε μια σειρά από παράγοντες, όπως οι σημαντικές διαταραχές της αγοράς, η αυξημένη αβεβαιότητα, το υψηλότερο κόστος ενέργειας και εισροών, οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες σε βασικούς προμηθευτές και η συνεχιζόμενη έντονη παγκόσμια ζήτηση τροφίμων.
- ο Δείκτης Τιμών Δημητριακών κατέγραψε άνοδο 18% σε σχέση με το 2021. Οι παγκόσμιες τιμές του καλαμποκιού και του σιταριού έφθασαν σε νέα υψηλά επίπεδα ρεκόρ (κατά 24,8% και 15,6% αντίστοιχα υψηλότερες από τους μέσους όρους του 2021). Οι τιμές εξαγωγής ρυζιού ήταν κατά μέσο όρο 2,9% υψηλότερες από τα επίπεδα του 2021.
- ο Δείκτης Τιμών Φυτικών Ελαίων ήταν αυξημένος κατά 13,9% από το 2021 και σημείωσε νέο ετήσιο ρεκόρ.
- ο Δείκτης Τιμών Γαλακτοκομικών σημείωσε άνοδο 19,6% από το 2021, καταγράφοντας τον υψηλότερο ετήσιο μέσο όρο που έχει καταγραφεί από το 1990.
- ο Δείκτης Τιμών Κρέατος αυξήθηκε κατά 10,4%, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 1990.
- ο Δείκτης Τιμών Ζάχαρης σημείωσε αύξηση σχεδόν 5% και βρέθηκε στον υψηλότερο ετήσιο μέσο όρο από το 2012.
Σταδιακή αποκλιμάκωση
Τους τελευταίους εννέα μήνες, πάντως, οι περισσότερες διεθνείς τιμές των τροφίμων καταγράφουν σταδιακή αποκλιμάκωση, τάση που επιβεβαιώθηκε και από τα στοιχεία του Δεκεμβρίου του 2022.
Όπως διευκρίνισε στη σχετική ανακοίνωση ο FAO, η μείωση του γενικού δείκτη τον Δεκέμβριο οφείλεται στην πτώση της διεθνούς τιμής των φυτικών ελαίων, σε συνδυασμό με κάποιες μειώσεις στις τιμές των δημητριακών και του κρέατος, οι οποίες όμως μετριάστηκαν από μικρές αυξήσεις στις τιμές της ζάχαρης και των γαλακτοκομικών προϊόντων.
«Η σχετική ηρεμία στις τιμές των βασικών προϊόντων διατροφής είναι ευπρόσδεκτη μετά από δύο πολύ ασταθή έτη», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του FAO Μάξιμο Τορέρο. «Είναι σημαντικό να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση και να δώσουμε μεγάλη έμφαση στον μετριασμό της παγκόσμιας επισιτιστικής ανασφάλειας, δεδομένου ότι οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Πολλά βασικά είδη διατροφής βρίσκονται κοντά σε επίπεδα ρεκόρ και οι τιμές του ρυζιού αυξάνονται, ενώ εξακολουθούν να υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι που σχετίζονται με τις μελλοντικές προμήθειες» προσέθεσε.
Την αποκλιμάκωση του γενικού Δείκτη τον Δεκέμβριο οδήγησε η πτώση στις διεθνείς τιμές του ελαιόλαδου, που υποχώρησαν κατά 6,7% από τον Νοέμβριο και έφτασαν στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2021.
Στον κλάδο των σιτηρών, οι ισχυρές συγκομιδές στο νότιο ημισφαίριο αύξησαν τα εξαγώγιμα αποθέματα σιταριού, ενώ ο ισχυρός ανταγωνισμός από τη Βραζιλία έριξε τις παγκόσμιες τιμές του καλαμποκιού.
Αντίθετα, οι διεθνείς τιμές του ρυζιού συνεχίζουν να αυξάνονται, κυρίως λόγω των ασιατικών αγορών.
Ανοδικά κινήθηκε τον Δεκέμβριο και ο Δείκτης Τιμών Γαλακτοκομικών, μετά από πέντε συνεχόμενους μήνες μείωσης. Ο FAO αποδίδει την εξέλιξη αυτή στις υψηλότερες διεθνείς τιμές των τυριών, οι οποίες αντανακλούν τις πιέσεις που καταγράφονται στο συγκεκριμένο κομμάτι της διεθνούς αγοράς.
Ο Δείκτης Τιμών Ζάχαρης σημείωσε επίσης άλμα 2,4% από τον Νοέμβριο, το οποίο οφειλόταν κυρίως στις ανησυχίες για τον αντίκτυπο των δυσμενών καιρικών συνθηκών στις αποδόσεις των καλλιεργειών στην Ινδία, καθώς και στις καθυστερήσεις στην επεξεργασία του ζαχαροκάλαμου σε Ταϊλάνδη και Αυστραλία.