Πληθωριστικό σοκ απειλεί την οικονομία, καθώς ο τιμάριθμος δεν μειώνεται αλλά, αντιθέτως, στο β’ εξάμηνο ανεβαίνει αντί να πέφτει μέχρι στιγμής. Με άλμα 12% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο, συνολικά στο εννεάμηνο του 2022 οι τιμές φέτος αυξάνονται με μέσο ετήσιο ρυθμό 10,1%!
Διαψεύδονται έτσι ως τώρα οι προβλέψεις για υποχώρηση του πληθωρισμού μετά το καλοκαίρι. Συνεπώς, για να επιβεβαιωθεί η προ εβδομάδος πρόβλεψη του προσχεδίου προϋπολογισμού για (εναρμονισμένο) τιμάριθμο 8,8% εφέτος, πρέπει να συμβούν “πράγματα και θάματα” στην αγορά. Απαιτείται μια τεράστια “βουτιά” στους επόμενους 3 μήνες που απομένουν τέλος του έτους και οι δείκτες τιμών καταναλωτή να αυξάνονται μέχρι 6% ή 6,5% το πολύ, δηλαδή σχεδόν 50% λιγότερο από 12%-12,1% που «κτύπησαν» τον Σεπτέμβριο και τους προηγούμενους 4-5 μήνες.
Ο Οκτώβριος θα είναι κομβικός και θα αποδείξει αν αυτό μπορεί να συμβεί. τα προμηνύματα όμως μιλούν για αυξητική τάση , που οφείλεται πρωτίστως στον ενεργειακό –αλλά και στον επισιτιστικό- πληθωρισμό.
«Τρελές» αυξήσεις (κατά 332% στο Φυσικό αέριο) , προφανώς είναι αδύνατον να αντιμετωπιστούν με επιδοτήσεις ή μειώσεις φόρων, σε οποιαδήποτε χώρα. Προκαλούν όμως οικονομική δυσφορία στα νοικοκυριά «ασφυξία» σε αγορά και επιχειρήσεις. Την ίδια ώρα μάλιστα που από 1ης Οκτωβρίου καταργήθηκε και η επιδότηση του πετρελαίου κίνησης (προκειμένου να λάβει διπλάσια επιδότηση το πετρέλαιο θέρμανσης) πυροδοτώντας νέο άλμα 10% στο κόστος των καυσίμων, των μεταφορών προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών.
Για την Στέγαση το κόστος αυξήθηκε στη χώρα μας 35,4% (και 4,7% μέσα σε μόλις 1 μήνα, τον Σεπτέμβριο). Οι Μεταφορές (παρά την επιδότηση στο ντίζελ κίνησης που ίσχυε από τον Απρίλιο) το κόστος αυξήθηκε 14,2% (και 7,8% μέσα στον Σεπτέμβριο)! Και για Διατροφή το κόστος αυξήθηκε 13,5% (και 3,1% μέσα στον μήνα Σεπτέμβριο).
Άλλη πηγή δεινών είναι και ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει βάλει «φωτιά» όχι μόνο στην Ενέργεια, αλλά και στον μεγαλύτερο σιτοβολώνα όλης της Ευρώπης. Και «στα καθ’ ημάς» όλα αυτά τελικά μεταφράζονται ως εξής:
- Φυσικό αέριο +332% σε ετήσια βάση
- Ηλεκτρικό ρεύμα +30,5%
- Στερεά (καύσιμα, καυσόξυλα, πέλλετ κλπ) +16,1%
- Υγρά καύσιμα, πετρελαιοειδή και λιπαντικά + 17,7%
- Ψωμί +18,4%
- Κρέας +17,6%
- Γάλα – αυγά +23,3%
- Λαχανικά +8,7%
- Ζάχαρη, γλυκά, σοκολάτες +6,2%
- Καφές, τσάι, κακάο +14,3%
- Εισιτήρια αεροπλάνων: +58,7%
- Εισιτήρια πλοίων +25,4%
- Ξενοδοχεία + 25,8%
- Ταξί +32,9%
Μέσα σε μόλις 1 μήνα, συγκρίνοντας τις τιμές του Σεπτεμβρίου με τον Αύγουστο, οι τιμές αυξήθηκαν στο Φυσικό Αέριο κατά… 34,8%! Στα στερεά καύσιμα 4,7%, στα λαχανικά 4,3%, στα ξενοδοχεία 5,8%, χωρίς να συνυπολογιστεί ότι τέλειωσαν και οι θερινές εκπτώσεις.
Με τα δεδομένα αυτά, η κυβέρνηση επιλέγει να στρέψει τις επιδοτήσεις σε καύσιμα και μορφές θέρμανσης που αντικαθιστούν το φυσικό αέριο και έχουν μικρότερες ανατιμήσεις διεθνώς. Έρχεται και πάλι αντιμέτωπη όμως με πλειάδα αιτημάτων για περαιτέρω ή εκ νέου επιδότηση του κόστους του πετρελαίου κίνησης, των μετακινήσεων, της θέρμανσης και της διατροφής.
Ελπίδες (αμυδρές ενδεχομένως) γεννά η πτώση τιμών που -για πρώτη φορά μετά από μήνες- είχαν τον Σεπτέμβριο οι χρεώσεις ρεύματος (-5,8% σε ένα μήνα), καθώς και η αμόλυβδη βενζίνη (-3,5%) –αλλά όχι και το ντίζελ κίνησης που «τραβά την ανηφόρα» ωθώντας προς τα πάνω τις τιμές σε όλα τα αγαθά και υπηρεσίες.
Και για το ίδιο το δημόσιο επίσης όμως, όσο ο πληθωρισμός ανεβαίνει αντί να μειώνεται, σημαίνει ότι θα πρέπει να καταβάλει αυξήσεις συντάξεων, ακόμα υψηλότερες από όσες προϋπολόγιζε (πάνω και 7% που ήταν η τελευταία εκτίμηση) χωρίς όμως και πάλι να μπορεί σε καμία περίπτωση μια τέτοια αύξηση να συντηρήσει το κόστος διαβίωσης στα προ κρίσης επίπεδα. Γεννά κινδύνους όμως και για τη διατήρηση της Ανάπτυξης, της ιδιωτικής κατανάλωσης ή και της απασχόλησης, στο ιδιαιτέρως «σκοτεινό», όπως όλα δείχνουν, έτος 2023 στο οποίο εισέρχεται η χώρα και η ευρωπαϊκή οικονομία συνολικά.