Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει βαλθεί να ανακατέψει για τα καλά την τράπουλα σε γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό επίπεδο, προκαλώντας πονοκέφαλο στην Ευρώπη, αλλά ταυτόχρονα, αυτό μπορεί να είναι και για καλό.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Οι εδαφικές βλέψεις επί της Γροιλανδίας που αποτελεί ευρωπαϊκό έδαφος και οι άκομψες δηλώσεις του πανέξυπνου επιχειρηματία, αλλά ανόητου πολιτικάντη, Ίλον Μασκ, φαίνεται ότι θα λειτουργήσουν προωθητικά για την Ευρώπη, η οποία, είχε... αποκοιμηθεί για δεκαετίες (ακόμη και στην πρώτη θητεία Τραμπ), λόγω της δεδομένης ισχυρής σχέσης με τις ΗΠΑ. Τώρα, ο Τραμπ μιλάει για την επιβολή δασμών λόγω "έκτακτης οικονομικής κατάστασης", δείχνει μια... έμμεση συμπάθεια στον Πούτιν, "γλυκοκοιτάζει" τον Ερντογάν και κλείνει το... μάτι στους ακραίους αντιευρωπαϊστές, οι οποίοι, κατά τρόπο ηλίθιο, υποδαυλίζουν τη διάλυση της Ευρώπης, πιστεύοντας ότι αυτή είναι η... λύση για την επικράτηση αυταρχικών καθεστώτων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς να υπολογίζουν τις συνέπειες.
Η... τραμπική αντίληψη για τις σχέσεις των ΗΠΑ με τον υπόλοιπο κόσμο, φαίνεται ότι διαμορφώνει συνθήκες ισχυρής ενιαίας γραμμής αντιμετώπισης της κατάστασης από τις ευρωπαϊκές χώρες. Γερμανία και Γαλλία, έστειλαν μήνυμα στις ΗΠΑ, ότι δεν... παίζει θέμα αλλαγής συνόρων, οι Βρετανοί προσπαθούν να συνέλθουν από τον... βίαιο τρόπο με τον οποίο μπήκε η κυβέρνηση Στάρμερ στο... μάτι του απαίσιου Ίλον Μασκ, ενώ ο Μητσοτάκης με τον Χριστοδουλίδη "τρέχουν" για να ισχυροποιήσουν τις συμφωνίες με χώρες όπως η Αίγυπτος, προκειμένου στη συνέχεια η Ευρώπη, να αποκτήσει πλεονέκτημα στους ενεργειακούς πόρους. Η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης με την Τουρκία να βρίσκεται σε απόσταση, αποτελεί στρατηγικό στόχο όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρη τη Μεσόγειο και την Ευρώπη.
Η εκλογή νέου Καγκελάριου στη Γερμανία από τους Χριστιανοδημοκράτες (Ντίτριχ Μερτς), πιθανότατα σε σύμπραξη με τους Σοσιαλδημοκράτες θα είναι μια πρώτη απάντηση για μια Ευρώπη που επιδιώκει ένα δυναμικό restart. Υπό αυτό το πρίσμα, η παραμονή Μακρόν στην προεδρία της Γαλλίας "με νύχια και με δόντια" έως το 2027, μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη επαν-ενεργοποίηση του Γερμανογαλλικού ή Γαλλογερμανικού άξονα, καθώς χωρίς τις δύο αυτές χώρες δεν μπορεί να υπάρξει Ευρώπη.
Από την άλλη πλευρά, οι απειλές του Τραμπ είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους Ευρωπαίους, ώστε να προχωρήσουν πολύ γρήγορα στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων Ντράγκι και να σταλεί ένα δυναμικό μήνυμα προς τις αγορές και τον υπόλοιπο πλανήτη, για τη δυναμική επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται και η ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας, καθώς τα επόμενα χρόνια οι ανάγκες θα είναι αυξημένες, λόγω και της ρωσικής απειλής. Τα αεροσκάφη Ραφάλ και Eurofighter είναι ευρωπαϊκά δημιουργήματα και μαζί με τα υπόλοιπα γερμανικά και γαλλικά οπλικά συστήματα, μπορούν να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή άμυνα, βάζοντας παράλληλα πολλές άλλες χώρες στο παιχνίδι, μέσω συμπαραγωγής.
Το οικονομικό αντικείμενο είναι μεγάλο, αλλά πάνω απ΄ όλα η Ευρώπη θα ξεφύγει από την αυστηρή κριτική που δέχεται από πολλούς ότι απλά αποτελεί έναν οικονομικό σχηματισμό και τίποτα περισσότερο. Η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας αποτελεί στόχο με διαχρονική σημασία, καθώς κάποια στιγμή, ο Πούτιν θα φύγει από το τιμόνι της Ρωσίας και ο διάδοχος του, μάλλον θα θέλει να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.
Πιθανή επιθετική ρητορική αλλά και μη φιλικές πράξεις από τις ΗΠΑ, θα δημιουργήσουν ζωτικό χώρο για την ενδυνάμωση των σχέσεων της Ευρώπης με την Κίνα, τις πλούσιες χώρες του αραβικού κόσμου, αλλά και την Αφρική. Γενικώς, ο Τραμπ μπορεί να... ξυπνήσει όλες τις δημιουργικές πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις της Ευρώπης, ώστε να συνασπιστούν, να αφήσουν κατά μέρος τις διαφορές τους και εν τέλει να κάνουν τη μεγάλη διαφορά, συμβάλλοντας στην ισχυροποίηση της! Βέβαια, για να συμβεί κάτι τέτοιο, θα χρειαστεί η συνεννόηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων που υπάρχουν σε κάθε χώρα, ώστε να μπουν στο περιθώριο οι εχθροί της Ευρώπης.
Ο αποκλεισμός ακροαριστερών και ακροδεξιών κομμάτων από την εξουσία αποτελεί το "κλειδί" των εξελίξεων στην Ευρώπη. Ο Ντόναλντ Τραμπ "ξυπνάει" τους Ευρωπαίους ηγέτες, ώστε να προχωρήσουν στις ανάλογες προσαρμογές και να κλείσουν τον δρόμο στους λαϊκιστές, τους τυχοδιώκτες, τους φιλορώσους και τους αντιευρωπαϊστές, ενισχύοντας τις προοπτικές της Ευρώπης, μέσα από τη λήψη άμεσων και πολύ σημαντικών αποφάσεων.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί αναμφίβολα το μεγάλο στοίχημα για το γόητρο της Ευρώπης. Αν οι ΗΠΑ επιλέξουν να... απομακρυνθούν, τότε η Ευρώπη υποχρεούται να διαμορφώσει νέο πλαίσιο σχέσεων με το τραμπικό σύστημα διακυβέρνησης, με την ελπίδα, ότι κάποια στιγμή, τα πράγματα θα αλλάξουν. Εκτός και αν ο ίδιος ο Τραμπ συνειδητοποιήσει ότι είναι ανεδαφικές οι αλαζονικές και υπερφίαλες τοποθετήσεις του, αλλάζοντας ρότα. Σε κάθε περίπτωση, η ανάληψη της προεδρίας του σε λίγες ημέρες, φαίνεται ότι δεν μπορεί να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων για το αύριο της Ευρώπης. Είτε έτσι, είτε αλλιώς, η Ευρώπη θα... ξυπνήσει και θα αναλάβει πρωτοβουλίες πολύπλευρης θωράκισης. Αυτό είναι νομοτελειακό και ο Τραμπ θα αποτελέσει την... αιτία για να γίνει η Ευρώπη πιο ισχυρή. Ίδωμεν...
Ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει το πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας και ποιο δείχνει να... ταιριάζει στη συγκυρία
Ο Τραμπ, ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, η ταραγμένη Μέση Ανατολή και οι στρατηγικοί στόχοι της Ελλάδος, αποτελούν σοβαρούς λόγους σχετικά με την τελική επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Οι συνθήκες που επικρατούν εν έτει 2025 είναι εντελώς διαφορετικές σε σχέση με το 2020. Τότε, λίγο πριν την είσοδο του πλανήτη στην πανδημία του κορωνοϊού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήθελε να στείλει πολλά μηνύματα με ισχυρούς συμβολισμούς. Πρότεινε ως πρώτη γυναίκα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, την κυρία Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, η οποία, απέσπασε τις περισσότερες ψήφους στη Μεταπολίτευση. Μια πρώην ανώτατη δικαστικός ανέλαβε σε μια περίοδο, η οποία δεν μας προϊδέαζε για όλα όσα θα ακολουθούσαν.
Τα δεδομένα έχουν αλλάξει δραματικά τα τελευταία χρόνια και ιδίως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που αποτέλεσε την αιτία για την ενεργειακή κρίση, τροφοδοτώντας τον πληθωρισμό και την άνοδο των επιτοκίων. Και φυσικά, όπου υπάρχει ακρίβεια, οι κοινωνίες αναστατώνονται, η σκέψη θολώνει και οι πολιτικές ισορροπίες μπορεί να αλλάξουν σχετικά εύκολα και γρήγορα. Είδαμε σε πολλές χώρες, ότι η ακρίβεια οδήγησε σε πτώση κυβερνήσεων, ενώ στις Ευρωεκλογές του περυσινού Ιουνίου εκδηλώθηκε μια έντονη αποδοκιμασία προς τα κόμματα που κυβερνούν σε ευρωπαϊκές χώρες.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός καλείται μέσα στα επόμενα 24ωρα να λάβει την τελική απόφαση για το πρόσωπο του νέου ΠτΔ. Πρέπει να σταθμίσει τα δεδομένα σε επίπεδο συναίνεσης, αλλά ταυτόχρονα να ζυγίσει και τα προσόντα που πρέπει να διαθέτει ο υποψήφιος. Η κυρία Σακελλαροπούλου θα καταγραφεί ως η πρώτη γυναίκα ΠτΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης καλείται να δικαιολογήσει την απόφαση του, είτε την... ξαναπροτείνει, είτε προτείνει κάποιο άλλο πρόσωπο. Το πρόσωπο που θα ηγηθεί του ανώτατου πολιτειακού αξιώματος δεν μπορεί να αθροίζει μόνο ψήφους στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συναίνεσης, αλλά να συγκεντρώνει χαρακτηριστικά που ταιριάζουν στη συγκυρία.
Το κατάλληλο πρόσωπο για τη θέση του ΠτΔ είνα αυτό που γνωρίζει από πολιτική. Δεν γίνεται να μην έχει πολιτικά χαρακτηριστικά και μάλιστα έντονα. Πρέπει να έχει ασκήσει διοίκηση, να είναι θεματοφύλακας της θεσμικότητας, ισχυρή προσωπικότητα και πάνω απ΄ όλα γνώστης των διεθνών συσχετισμών. Τα πράγματα σήμερα δεν είναι όπως πριν από 4-5 χρόνια. Η δεύτερη θητεία Μητσοτάκη έχει νέα δεδομένα, σε σχέση με την έναρξη το 2019.
Το πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας, πρέπει να διακρίνεται για το ισχυρό ευρωπαϊκό και ευρω-ατλαντικό προφίλ. Πρέπει να γνωρίζει από πολιτική και γεωπολιτική. Πρέπει να έχει εμπειρία σε θέσεις ευθύνης και με την ιδιότητα του ανώτατου πολιτειακού άρχοντα, να μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά ως προς τους στόχους της κυβέρνησης σε διεθνές επίπεδο. Θα πρέπει να επισκέπτεται χώρες και να μιλά την κοινή γλώσσα με τα μέλη άλλων κυβερνήσεων. Πρέπει να ξέρει να προωθεί τα συμφέροντα της χώρας, να έχει διορατικότητα, να ξέρει να συνεργάζεται και να αξιοποιεί όλα τα διαθέσιμα μέσα και πρόσωπα. Το σημαντικότερο όμως είναι να έχει διαχειριστεί κρίσεις και να έχει "ψηθεί" σε δύσκολες καταστάσεις.
Με βάση τα παραπάνω χαρακτηριστικά, ένα πρόσωπο που θα ταίριαζε στη συγκυρία, είναι αυτό του Ευάγγελου Βενιζέλου. Έχει χρηματίσει υπουργός στα τρία κορυφαία υπουργεία, δηλαδή Οικονομικών, Εξωτερικών και Εθνικής Αμύνης. Διαχειρίστηκε την κρίση με τα μνημόνια είτε ως στέλεχος του ΠΑΣΟΚ το 2010, είτε ως μέλος της κυβέρνησης Παπαδήμου το 2011, είτε ως αντιπρόεδρος και υπουργός στη συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, την περίοδο 2012-2015. Μπορεί η υποψηφιότητα του να συγκεντρώσει, κοντά στους 190 βουλευτές, ωστόσο, πολλές φορές τα αριθμητικά δεδομένα μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα, όταν υπερισχύουν άλλα χαρακτηριστικά που ταιριάζουν στη συγκυρία...